"Hier moet het verdiend worden
Traject 4: Arnemuiden - Nieuw- en St Joosland - Fort Rammekens - Vlissingen (15 km)
Z U
f#
Jan Moekotte
1Arnemuiden
We steken in Arnemuiden (de monding
van de Arne) de spoordijk over die in
1871 een eind maakte aan Walcheren als
eiland en we lopen een stukje door het
vissersdorp. We bekijken de bijzondere
getijdeklok uit 1589, in de gevel van de
kerk, en gaan rechtsaf de dijk op langs het
water (de Arne). Rechts van ons is een
fabrieksschoorsteen behangen met gsm-
antennes. Nee, die schoorsteen is niet van
de puffabriek. Wie in Arnemuiden al wat
ouder is en puf zegt, trekt een vies
gezicht. Puf is, zegt Van Dale, ondermaatse
Noordzeevis, vaak als afval overboord
geworpen. In Arnemuiden werden puf en
garnalenkoppen gedroogd tot veevoer. De
puffabriek is verdwenen en daarmee de
geur. Er bestaat nog geen museum voor
verdwenen geuren. Daar zou je carbid
kunnen ruiken en mottenballen, carbo-
leum en puf dus. Langs deze route zou
den geurpaaltjes kunnen staan. Muntje er
in, geurtje puf eruit.
Aan de overkant van de Arne zien we
zwartgeteerde houten loodsen van een
oude scheepswerf. Eeuwenlang bepaalden
honderden zeilende vissersschepen (als
hoogaars en hengst) het silhouet van de
Zeeuwse Delta. Van deze schepen zijn er
maar weinig bewaard gebleven. Op deze
werf werden ze gebouwd. Middelburg ver
wierf die werf twee jaar geleden en
onlangs werd ruim 300.000 euro
Europese subsidie in de wacht gesleept
om de werf op te knappen. Straks is deze
werf de thuishaven van de Stichting
Behoud Hoogaars.
Laatste stuk met Els van den Kerkhof
Els van den Kerkhof groeide op in Vlissingen en is daar coördinator van het MIC7MEC
(Milieu Educatie Centrum). Ze woont in Middelburg en is verknocht aan Walcheren. Samen
met een aantal wandelliefhebbers richtte in 1996 de Stichting Voetpaden Walcheren op. Els
is nu bestuurslid van de Stichting. Met haar loop ik de tweede helft van de door de
Stichting uitgegeven wandeling "De Reede van Middelburg".
Els van den Kerkhof Foto: Jan Moekotte.
Wolphaartsdi
\;'i- _j_ Iftdeer Hen
iden —Jonde
Pachter
Op de dijk lopen, we de nieuwe pachter
van de Oude Dijk tegen het lijf. Hij heeft
op eigen houtje het traject wat verlegd en
draaihekjes geplaatst. Je moet niet al te
dik zijn om je daar doorheen te wurmen.
De stichting betaalt eigenaren en/of pach
ters van de grond waarover het wandel
pad loopt 20 eurocent per meter per jaar.
Dat had de vorige pachter nog niet aan
hem doorgegeven. Hij rekent lachend uit
dat hij dan met zijn twee en een halve
kilometer dijk van Els nog 500 euro
tegoed heeft. Ook al heeft de stichting op
het traject overal duidelijk aangegeven dat
de hond niet mee mag, zijn beest dartelt
met ons mee; dat is het privilege van de
pachter.
Stichting Voetpaden Walcheren
Ooit kende Walcheren, als Tuin van
Zeeland, een prachtig fijnmazig landschap
met honderden kilometers 'kerkenpaadjes'.
Deze vaak onverharde weggetjes liepen
over kreekruggen, langs waterlopen, soms
dwars door weilanden. Heimwee naar die
voetpaden van vroeger leidde tot het
oprichten van de Stichting Voetpaden
Walcheren (1). In 1998 werd de eerste
Walcherse wandeling "De Reede van
Middelburg" gedrukt in een oplage van
4000. De tweede wandeling, opengesteld
in 2001, loopt van het station in
Middelburg langs de Veerse watergang
naar Veere. De NS zal deze tweedaagse
wandeling in 2005 in haar programma
opnemen. Momenteel werkt de stichting
aan de derde wandeling vanuit Middel
burg langs de Domburgse Watergang naar
Domburg en Westkapelle. Bij de Reede van
Middelburg werd met vier landeigenaren
en/of pachters onderhandeld. Voor het
pad naar Domburg zal de Stichting met
ongeveer veertig grondbezitters/pachters
om de tafel moeten. Eerst onderhielden de
bestuursleden zelf de route. Nu is er een
onderhoudsploeg van vrijwilligers.
12 WANTIJ december '04