De milieuclub als belegger
in minder milieuvervuiling
MiÜLl
Handhaving
Jan-Eelco Dijk
De milieuwetgeving gaat met een nieuw fenomeen te
maken krijgen, want binnenkort kan er gehandeld wor
den in vervuiling.
hHet heeft allemaal te maken met het
Kyoto-protocol, een aanvulling op
het in 1992 afgesloten
Klimaatverdrag van Rio. In de Japanse mil
joenenstad werd afgesproken dat de uit
stoot van broeikasgassen in de periode
wereldwijd moest worden verminderd.
Ons land kreeg de verplichting opgelegd
zijn broeikasgasemissies in 2008-2012 met
6% te verminderen ten opzichte van 1990.
Om de uitstoot daadwerkelijk omlaag te
krijgen kan de overheid onder andere een
systeem van emissiehandel opzetten. Het
principe is dat alle bedrijven die een forse
hoeveelheid broeikasgassen uitstoten,
emissierechten krijgen toebedeeld. Ze
mogen maximaal de hun toegekende
quota uitstoten. Als ze minder de lucht
injagen dan waarop ze recht hebben,
mogen de bedrijven de hun toebedeelde
rechten verkopen. De smeerpoetsen die
niet genoeg hebben gekregen, kunnen de
rechten van anderen opkopen. Zo kan
een levendige handel in vervuilingsrech
ten ontstaan.
Zeeuwse bedrijven
Inmiddels is onze regering begonnen met
het opzetten van een systeem voor emis
siehandel van kooldioxide (CO2)Zij heeft
een zogenaamd allocatieplan gemaakt en
op basis van dat plan aan allerlei bedrij
ven C02-rechten verleend. Ook Zeeuwse
bedrijven hebben hun graantje meegepikt.
Grote jongens als Dow en Total mogen
duizenden kilotonnen CO2 uitstoten in de
periode 2005 tot en met 2007; een "klein
tje" als Seasun BV in Kapelle moet het
doen met 145 kiloton.
Toekenning
Het is mogelijk dat een bedrijf wel erg rij
kelijk met vervuilingsrechten is bedeeld.
Zeeuwse bedrijven hebben verhandelbare emissierechten gekregen. Foto: Jaap Wolterbeek.
In dat geval kan een milieuorganisatie
beroep aantekenen bij de rechters van de
Raad van State tegen de toekenning van
emissierechten. Inmiddels is het daarvoor
wel een beetje laat: aan de meeste bedrij
ven zijn de rechten voor de periode tot
2008 al toegekend en is de termijn voor
het instellen van beroep verstreken. Er
lopen op dit moment veel procedures bij
het Haagse rechtscollege, maar die zijn
vooral ingesteld door de bedrijven zelf.
Emissierechten opkopen
Wat kunnen milieuclubs met de handel in
emissierechten? Iedere burger, dus ook
een milieuclub, kan zich storten op de
emissiehandel en emissierechten van
bedrijven opkopen. Als zo n club de door
haar verworven rechten een slapend
bestaan laat leiden, is dat winst voor het
terugdringen van broeikasgassen. Voor de
prijs hoef je het niet te laten: op het inter
net is te lezen dat een tonnetje CO2 op
dit moment 7,~. "doet". Als er straks
veel vraag naar emissierechten is, maar
het aanbod blijft beperkt, dan zal de prijs
stijgen. Dat kan bedrijven stimuleren geen
nieuwe rechten op te kopen, maar te
investeren in milieumaatregelen.
Omgekeerd leidt een beperkte vraag en
een groot aanbod tot een daling van de
prijs.
Belegging
Mensen en bedrijven kunnen emissierech
ten ook gaan beschouwen als belegging:
kopen op een moment dat de "koersen"
laag staan, en verkopen als ze tot grote
hoogte gestegen zijn. Op dit moment is er
voor de speculant echter nog weinig te
verdienen op de vervuilingsmarkt omdat
de prijs van een ton CO2 sinds januari
2005 gedaald is van 8,5 Euro naar 7 Euro.
Begeven de milieuclubs zich
straks enthousiast op de markt
om emissierechten aan te kopen?
En kunnen ze dan de verleiding
weerstaan om bij een forse prijs
stijging hun winst te incasseren
en de emissierechten toch door te
verkopen?
Zeker is dat met invoering van
emissiehandel de milieuwetge
ving aardig op de schop gaat. En
wie weet, handelen we
straks ook in stilte, in licht en in
stankhinder
Jan-Eelco Dijk is advocaat bij het Bureau voor
Rechtshulp Zuid-Holland Zuid. Hij verleent in samen
werking met de ZMF juridische bijstand aan mensen die
kampen met milieuproblemen.
14 WANTIJ April '05