De verwarrende mantel
der liefde
De voorloper
Begin februari zijn we op zoek naar zeevenkel langs de
Zeeuwse kust. Een mens kan het zich ook té moeilijk
maken. Planten die zich hier recent gevestigd hebben van
zien. Geen zeevenkel dus. Niet langs de inlagen bij Noord-
Beveland, noch langs de kunstmatige rotskliffen bij
Peter Maas
uit het zuiden zullen zich zeker in de winter niet laten
Eloofdplaat.
Toch staan ze daar. Althans volgens
de meest recente verspreidingskaart
jes van Floron. Zeevenkel is een soort
die vanuit het Middellandse Zeegebied al
jarenlang aan een opmars bezig is naar
het noorden. In Nederland heeft deze
plant de Zeeuwse kusten bereikt. De zee
venkel vond daar een gunstig kiemingsmi-
lieu door de vele dijkherstelwerkzaamhe-
den die er de laatste jaren zijn uitgevoerd.
Plantenkenners die het weten kunnen,
schrijven deze uitbreiding toe aan het ver
anderend, lees opwarmend ldimaat.
Herinneringen
Het geheugen van de mens lijkt tekort te
schieten om dit soort verschijnselen zelf
op te merken. Ik herinner me een gesprek
ooit tussen twee oude boertjes uit de
omgeving van Hoek. Het was koud die
dag, het gras lag witberijpt en op de kreek
lag een dun laagje ijs. De beide mannen
haalden herinneringen op aan de winters
die vroeger toch duidelijk veel strenger
waren dan tegenwoordig. Ongelogen en
waar: ze waren het er allebei uiteindelijk
over eens dat de winter van 1906 de
strengste was geweest die ze ooit hadden
meegemaakt! Nee, zo begaan zijn we
tegenwoordig niet meer met ons weer.
Ons leven speelt zich binnen af, op kan
toor, in huis en in het overdekte winkel
centrum. We hebben geen idee wat het
weer precies doet en varen blind op.wat
Erwin, Piet, Jos of Marion ons voorschote
len.
Liefdegras
Maar planten liegen niet. Zeevenkel langs
de kust. Tongvarens, met vele tientallen,
op de Middelburgse kademuren, midden
in de winter. Zilverreigers bij Sluiskil,
Terneuzen en Leeuwedorp. Straks, als het
eenmaal eeuwig zomer is, kun je er niet
meer omheen. Dan liggen de straten
bezaaid met de mantel der liefde. Alsof de
natuur iets goeds wil maken om ons
gestuntel te bedekken. De 'C4-grassen'
rukken op: kleine grassoorten vanuit het
warme zuiden die op alle trottoirs te vin
den zijn. Het kleinliefdegras en het straat-
liefdesgras. Hun speciaal metabolisme
stelt hen in staat om binnen zeer korte
tijd gebruik te maken van het zonlicht en
dit om te zetten in organische stoffen.
Zeevenkel FotoTonnie Outermans
Hoe zat het ook weer? Olie, kolen, gas,
kortom fossiele brandstoffen en de uit
stoot van kooldioxide. Het zit ingewikkeld
in elkaar, wat links gebeurt, leidt rechts
tot onvermoede gevolgen.
De volgende dag heb ik nog een
onverwachte meevaller. Op de
banden van mijn auto staat dat
dit type namelijk niet zomaar een
band is, nee: "reduces CO2 emis
sion"! Zonder te weten toch nog
een zinvolle bijdrage geleverd aan
het Kyotoverdrag
Slachtoffers
Struinend langs de kust van Noord-
Beveland komen we alleen maar een dode
drieteenmeeuw, twee dode zeekoeten en
een dode alk tegen. Slachtoffers van de
stookolie.
Voor excursies, wandelingen of andere
activiteiten in de Zeeuwse natuur, zie de
ZMF-agenda: www.zmf.nl
Peter Maas is lid van de Wantijredactie.
18 WANTIJ April'05
