[oodsen tasten gezicht op
Nisse aan
Handhaving
Omwonenden maken tevergeefs bezwaar
Jan-Eelco Dijk
De Zak van Zuid-Beveland staat onder druk van de eco
nomische vooruitgang. Grootschalige planologische ont
wikkelingen als de vierbaans Sloeweg of de Westerschelde
Containerterminal dreigen dit idyllische stukje Zeeland
ingrijpend van aangezicht te veranderen. Maar ook op
kleinere schaal rommelt het soms in de Zak.
ning te vragen. Helaas, de rechter volgde
hun betoog niet. Hij oordeelde dat vol
doende aannemelijk was geworden dat
het bedrijf in overwegende mate alleen
eigen fruit opslaat en verwerkt. Alleen de
restcapaciteit van de loodsen wordt
gebruikt voor opslag van derden, aldus de
Middelburgse magistraat. Ook de aantas
ting van het landschap en het beschermde
dorpsgezicht waren voor hem geen reden
om de vergunning te schorsen. Het
bestemmingplan dat het beschermde
dorpsgezicht van Nisse regelt, kan niet
worden ingeroepen om agrarische bedrij
ven verderop beperkingen op te leggen,
aldus de rechter, ook al zijn ze goed zicht
baar vanuit de historische kern.
Het geval van de fruitteler bij Nisse maakt
duidelijk dat de bescherming van het
landschap in de Zak van Zuid-Beveland
soms maar relatief is. Ondanks de status
In het fraaie en intieme landschap en bij het beschermde dorpsgezicht van Nisse passen geen grote fruitloodsen. Foto: Jaap Wolterbeek
Ondernemers willen mee in de vaart
der volkeren. Zo is daar de fruitteler
bij Nisse, die met een plan kwam om
zijn toch al forse loodsen nog eens flink
ujt te breiden. Omwonenden zien dat
«lemaal niet zitten. De schuren zijn
Bpland middenin het fraaie en intieme
Btdschap dat het gebied kenmerkt. Ze
|n bovendien geprojecteerd vlakbij het
«schermde dorpsgezicht van Nisse. De
bedrijfsgebouwen zullen schril aftekenen
tggen belangrijke historische plekken als
liet Dorpsplein en het Hof Ter Nisse.
Grondgebonden bedrijf
Bnwonenden hebben daarbij een belang-
rij juridisch bezwaar. Op het perceel van
dé fruitteler rust de bestemming "grond-
jjbonden bedrijf"; dat is een onderne
ming die zich toelegt op het telen van
■wassen. Het bedrijf in kwestie heeft
inderdaad grote stukken grond in pacht of
eigendom, en moet de appels en de peren
die daarvan afkomen kunnen opslaan.
Maar daarnaast wordt ook fruit voor ande
re bedrijven opgeslagen, gesorteerd en
ingepakt. De fruitteler legt zich niet meer
zozeer toe op het telen van eigen gewas
sen, maar levert vooral diensten aan ande
re agrariërs, aldus de omwonenden. Juist
daarom heeft de teler zo veel ruimte
nodig en is hij genoodzaakt enorme schu
ren te bouwen. Omdat er alleen gebouwd
mag worden voor een grondgebonden
bedrijf, moet de vergunning geweigerd
worden wegens strijd met het bestem
mingsplan, zo voeren de buurtbewoners
aan.
Beschermd dorpsgezicht
Omdat de bouw inmiddels was begonnen,
zagen de Nissenaren zich genoodzaakt
naar de rechtbank in Middelburg te stap
pen en om schorsing van de bouwvergun-
van het gebied als Waardevol
Cultuurlandschap, als gebied in de Nota
Belvedere en als toekomstig Nationaal
Landschap kunnen bedrijven nog aardig
vooruit in de Zak.
De overheid legt bedrijven weinig
in de weg, want de schoorsteen
moet immers blijven roken.
Bewoners die de Zak juist als
woonplaats hebben gekozen
wegens haar lieflijke landschap,
komen nog wel eens van een
koude kermis thuis, zo blijkt
uit de zaak van de fruitteler in
Nisse
Jan-Eelco Dijk is advocaat bij het Bureau voor
Rechtshulp Zuid-Holland Zuid. Hij verleent in samen
werking met de ZMF juridische bijstand aan mensen die
kampen met milieuproblemen.
15 WANTIJ Juli '05
