De schaduwzijde
van het licht
Nanning-Jan Honing
Toen de eerste westerse zendelingen hal
verwege de achttiende eeuw naar het
noordpoolgebied trokken, stuitten zij hij
de verkondiging van het evangelie op een
aantal misrekeningen.
Op de eerste plaats bleek de uitleg
van de bijbelse 'gelijkenis van de
zaaier' vruchteloos in een land van
sneeuw en ijs. Verder werden de broeders
verrast door het instemmende glimlachen
van de eskimo's bij het beeld van de hel,
zoals u weet de uiteindelijke verzamel
plaats van alle wezens niet deugen. De
eeuwige bronnen van zwavel met hoogop-
laaiende vuren en de daarmee gepaard
gaande hittegolven, deden het volk dat
halfjaarlijks in duisternis leefde, het licht
i zien.
Want licht is goed...
Toen de Schepper van hemel en aarde het
licht te voorschijn riep en scheiding maak
te tussen dag en nacht (en geloof maar
dat dit een grote knal gaf)is dit allemaal
een beetje een eigen leven gaan leiden.
Wat toen slechts een praktische maatregel
leek, wordt door ons mensen van de dag
sterk betwijfeld. Want in het donker zijn
we bang. 's Avonds blijven we thuis bij de
buis om ons af te leiden van de fysieke en
geestelijke duisternis in en om ons heen.
De goede bedoelingen van mijnheer
Philips met een gloeilamp die 's avonds
een aangename en gezellige duisternis
verspreidde, zodat u zich kon wijden aan
contemplatie of minnespel, hebben het tij
niet gekeerd. U vindt deze schemerlam
pen nog wel eens op braderieën of bij de
'rest brandbaar'.
en duisternis slecht
Terwijl buiten in de natuur het nachtleven
in volle gang is! Als de zon ondergaat,
springen de teunisbloemen vrolijk open
om samen met de uitbundig geurende
kamperfoelie een heerlijke dis aan te bie
den aan de vele honderden nachtvlinders.
Rugstreeppadden, struiksprinkhanen,
muizen, uilen, vleermuizen, het is een
drukte van belang. Hoog in de lucht open
baren zich werelden en dimensies, die
voor ons overdag onzichtbaar waren. Licht
eens een boompaal uit de grond en
bewonder de uitzendingen van de schim
melculturen die daar leven: dat is pas
'Talpa'! Helaas, gloeiworm en vuurvlieg
zijn door onze buitenaardse lichten ver
dreven. Vleermuizen worden door velen
als duivelse uitvinding gezien.
Komt het ooit goed, vraag ik mij af als ik
na een vleermuisexcursie op Schouwen
over de Oosterscheldekering rijd en me
oriënteer op de vuurtorens van
Antwerpen, Terneuzen en het Sloe.
Gevangen in het licht slaat een motvlinder
te pletter tegen een van mijn koplampen.
Iemand zei dat we geluid nodig
hebben om de stilte te horen.
Misschien hebben we wel een
beetje licht nodig om de duister
nis te zien. Maar niet meer dan
gefluister en niet meer dan een
kaars
Nanning-Jan Honingh is medewerker soortenbeheer bij
de Stichting Landschapsbeheer Zeeland (en bestrijder
van bijgeloof rond nachtdieren).
I get out of the car
step into the night
and look up at the sky
and there is something bright
travelling fast
just look at it go
just look at it go
(uit:
Hello earth, Kate BushThe Ninth Wave 1985)
15 WANTIJ Oktober '05
