'Moraliseren
werkt niet'
Worstelen met duurzaamheid
Hogeschool Zeeland
geeft duurzaamheid
een plaats
Jan Moekotte
Paul Vader en Jouke Heringa zijn docent duurzaam
heid aan de Hogeschool Zeeland. Ze ontwikkelen les
materiaal in het Engels, geven les in het Engels. Ze
praten over sustainable development en minors, over
people, planet and profit. Lezer, haak niet af u krijgt
het uitgelegd.
Docenten Paul Vader en Jouke Heringa will
duurzaamheid een vaste plaats geven in het ondera
aan de Hogeschool Zeeland. FotoJaap Wolterbe.
dDe Hogeschool Zeeland (HZ) kent
sinds 2000 een lectoraat
Duurzaamheid, dat in 2003 werd
omgevormd tot het Centrum voor
Duurzaamheid en Water.
De drie p's
Paul Vader is opgeleid tot bioloog in
Amsterdam, zijn collega Jouke Heringa
idem in Utrecht.
Ze werken een groot deel van de dag tus
sen vier muren. Zijn ze niet wat al te ver
afgedwaald van de bloemen en de bijtjes?
Nee, zo te zien hebben ze zichtbaar ple
zier in hun werk. Vraag Vader naar zijn
vak en hij zegt zonder nadenken: "Docent,
docent watermanagement." Heringa aar
zelt: "Een van mijn kinderen zou zeggen
pappa weet alles over water."
Vader en Heringa leggen uit dat de
Hogeschool het begrip duurzaamheid een
vaste plaats wil geven in de verschillende
beroepsopleidingen. Duurzaamheid is
meer dan het 'oude' begrip milieubewust
zijn. "Bij duurzaamheid denken we nu vooral
aan de drie p's van people, planet en profit. Om
duurzaamheid te bereiken is een balans nodig
tussen milieudruk, sociale rechtvaardigheid en
economische groei."
Akelig stil
Over duurzaamheid beginnen kan bij
bouwkunde en waterbeheer makkelijker
dan bij de opleiding tot leraar of welzijns
werker. Toch werden, in gemengde groe
pen, de afgelopen drie jaar alle eerstejaars
verplicht een week lang aan het thema
duurzaamheid te werken. Vader: "Die
opzet hebben we losgelatenHeringa:
"Het werd soms toch akelig stil als we
tweedejaars vroegen wat duurzaamheid
ook weer was. We verwachten nu dat er
meer beklijft als we het onderwerp heel
het jaar door aan de orde stellen."
Moraliseren werkt niet
Paul Vader is net klaar met het maken van
lesmateriaal voor een 'minor' (een bijvak
van een half jaar) over 'duurzame ontwik
keling en innovatie'. In de nieuwe studie-
opzet kan elke student dat bijvak volgen
omdat ze een half jaar vrije studieruimte
hebben. De afgelopen jaren gaf hij sustai
nable development' (duurzame ontwikke
ling) als keuzevak. Houdt hij zijn studen
ten voor dat het roer drastisch om moet?
Vader: "Nee. Ik ga niet moraliseren, dat
werkt averechts. Ik draag feiten aan, houd
ze een spiegel voor."
Ideaalbeeld
Beiden werken onder meer met de
methode Duurzame Technologische
Ontwikkeling (DTO). Met behulp daarvan
wordt een toekomstschets gemaakt en
wordt op creatieve wijze gezocht naar
duurzame oplossingen. Heringa: "We vra
gen de studenten een ideaalbeeld te
bedenken. Hoe wil je dat een bepaald
stukje van de wereld er over 30 of 40 jaar
uit ziet? Dan redeneren we terug, beden
ken we wat nu nodig is om dat doel te
bereiken." Milieupessimisten verwachten
dat over twintig jaar van het groene hart
en de blauwe oase bitter weinig over is.
Heringa is minder pessimistisch: "Door
die DTO-methode zie ik bij veel jonge
mensen een streven naar een betere
wereld. Niet alleen bij studenten trou
wens, wij hadden onlangs de Statenleden
op werkbezoek. Die hebben we ook vol
gens DTO aan het werk gezet.
"We vroegen hoe Zeeland er over
honderd jaar uit zou moeten zien.
Ook de Statenleden kozen, los
van partijpolitiek, voor duurzame
oplossingen"
Hogeschool zelf niet zo duurzaam
Terwijl de Hogeschool Zeeland het begrip
duurzaamheid in theorie promoot, vinden
de docenten Vader en Heringa dat in en
rondom het gebouw daarvan wel wat
meer in praktijk gebracht mag worden.
"We denken aan de catering, de snacks, de
blikjescultuur. Een onbespoten appel is
niet te krijgen. Lampen blijven branden,
computers worden niet uitgezet. Zelfs stu
denten klagen over het enorme papierver-
bruik."
Jan Moekotte is lid van de Wantijredactie.
10 WANTIJ December '05
