Een C02-neutrale provincie in 2050 Worstelen met duurzaamheid: Zeeland stoot nu nog meeste kooldioxide per inwoner uit j de beleidsmedewerker Melissa Ernst De Zeeuwse Milieufederatie heeft het adviesbureau Ecofys gevraagd een visie te ontwikkelen voor een duurzame energievoorziening in Zeeland. Duurzaam houdt in dat de energievoorziening CO, - neutraal moet zijn. Per saldo mag er bij activiteiten geen koolstofdioxide vrijkomen. Dat blijkt in 2050 mogelijk Ons klimaat verandert, ook in 0 Zeeland (zie Wantij 2005, nr. 1). De winters worden korter, de zomers warmer en natter. Klimaatzones schuiven op en hiermee de habitat (woonplek) van vele dieren en planten. Dit gaat met een snelheid van elf meter per dag. Dat is circa 400 km per eeuw. De klimaatverandering komt door de uitstoot van broeikasgassen. Het belangrijkste broeikasgas is CO, (kooldioxide) dat vrijkomt bij het verbran den van aardgas, kolen en aardolie. Stap verder Om de klimaatverandering binnen veilige grenzen te houden mag, volgens weten schappers, de temperatuur op aarde met niet meer dan twee graden Celsius stijgen. Wereldwijd moet dan de uitstoot van C02 met 70 tot 90 procent terug. Het ministe rie van Economische Zaken wil dat de uit stoot van broeikasgassen in ons land in 2050 60 tot 80 procent minder is. De ZMF gaat nog een stap verder en wil dat onze provincie voorop loopt. Zeeland moet als eerste provincie in Nederland C02- neu traal worden. Transitie Om zo'n hardnekkig probleem als klimaat verandering aan te pakken en het energie gebruik om te buigen is meer nodig dan één enkele wet of subsidie. Het vraagt om een omslag in denken en doen in veel sec toren (economie, cultuur) en treft vele partijen. Voorbeelden van energietransi ties zijn de omschakeling naar een water stofeconomie of de vervanging van fossie le brandstoffen door biobrandstoffen. Zulke veranderingen vragen veel tijd, zeker zo'n 25 jaar. Om in Zeeland de energietransitie op gang te brengen heeft de ZMF onderzoek laten uitvoeren naar de haalbaarheid van een C02- neutraal Zeeland Drie maal landelijke gemiddelde Dat in Zeeland het C02 - probleem extra urgent is, blijkt uit figuur 1. De Zeeuwse uitstoot is met 39 ton C02 per inwoner per jaar ruim drie maal het landelijke gemiddelde en bedraagt zelfs meer dan in de Verenigde Staten. Bovendien groeit de uitstoot nog sterk. Terwijl de totale Nederlandse uitstoot over de periode 1990- 2002 is toegenomen met 13%, is de uitstoot in Zeeland gestegen met maar liefst 43% ten opzichte van 1990! Grote bedrijven Vergeleken met Nederland wordt in Zeeland 84% van de C02 - uitstoot veroor zaakt door de industrie (incl. energiecen trales) en landbouw (zie figuur 2). Dit komt doordat in Zeeland veel energie- intensieve bedrijven huizen. De Zeeuwse uitstoot wordt voornamelijk veroorzaakt door acht grote bedrijven die ruim 99% van de C02 emissies produceren in deze sector (zie figuur 3). Wonen en vervoer Maar ook in de sectoren verkeer en ver voer en gebouwde omgeving heeft Zeeland de hoogste C02 - uitstoot per inwoner vergeleken met andere provin cies in Nederland. Wat betreft verkeer en vervoer komt dit vermoedelijk door de uitstoot van de scheepvaart, de kleine rol van het openbaar vervoer en de uitge strektheid van de provincie. Het relatief hoge gasgebruik in de bebouwde omge ving heeft vermoedelijk te maken met de ruim opgezette woningen in een provincie met relatief veel plattelandsgemeenten. Bovendien staan er in Zeeland relatief veel oudere, slecht geïsoleerde, woningen. Efficiency De slechte score van Zeeland met betrek king tot de C02 - uitstoot vraagt om actie. Gelukkig blijkt uit het onderzoek door Ecofys dat er een scala aan mogelijkheden liggen om C02 te besparen, zelfs tot er per saldo helemaal geen uitstoot meer is in 2050. De cirkeldiagram (figuur 4) geeft in per centages weer wat er mogelijk is aan C02 -beperking in Zeeland. Alle sectoren zullen werk moeten maken van vergaande verbeteringen in de effi ciency. Dat kan bijvoorbeeld door het stimuleren van recycling, warmtekrachtkoppeling, zuinige auto's, betere isolatie en op de zon gericht bouwen. Ecofys schat dat met efficiency maatregelen een vermindering van 69% 0O2 - uitstoot mogelijk is. De cirkeldiagram onderscheidt drie vor men van efficiency verbetering. Business as usual (BAU) laat zien hoe de uitstoot zich ontwikkelt als de efficiency verbete ring het huidige beleid volgt. Voor de extra efficiency verbetering is extra inspanning en nieuw beleid nodig. Keten efficiency geeft aan welke efficiency verbe tering mogelijk is wanneer de processen in de keten onder de loep worden geno men en verbeterd. Daarnaast kan er 40% gereduceerd wor den door opwekking van duurzame ener gie, hoofdzakelijk door windparken op de Noordzee te bouwen en door de inzet van biomassa, bijvoorbeeld houtachtige gewas sen als brandstof, in productieprocessen en energiecentrales. Het potentieel van de Zeeuwse landbouw om zelf die biomassa 6 WANTIJ December '05

Tijdschriftenbank Zeeland

Wantij | 2005 | | pagina 6