Mosselzaadinvanginstallaties zorgen voor landschapsvervuiling, vindt de Milieufederatie.
Foto: Jaap Wolterbeek.
zich de afgelopen jaren verdiept in de
â– rechtspraak en in de motieven van de
milieubeweging. Hij zegt dat de mossel-
sector ook naar duurzaamheid streeft, zij
liet vanuit andere motieven: "De mossel
sector wil minder afhankelijk worden van
jde fluctuaties in het natuurlijke aanbod
van mosselzaad. Dit heeft weinig te
maken met het delen van uitgangspunten
jover natuurbeheer. De sector en ZMF wil-
ilen beide dat de sector minder afhanke-
'lijk van de natuur wordt, maar vanuit
geheel verschillende uitgangspunten.
Voor ons telt dat de val van mosselzaad
ongewis is en dat er minder banken zijn
om op te vissen. We moeten op zoek naar
alternatieven. Dat zijn achtereenvolgens
mosselzaad uit het buitenland halen, uit
Ierland bijvoorbeeld, mosselzaad met
installaties invangen en als derde kunst
matige kweek, buitendijks in broedhui-
zen."
Landschapsvervuiling
Zelf experimenteert hij met een mossel-
zaadinvanginstallatie (mzi). Hij hoeft dan
niet meer met de kor over de zeebodem te
schrapen om mosselzaad te vangen. Die
methode is tegen het zere been van de
milieuorganisaties, omdat zij denken dat
door het slepen de zeebodem ernstig
beschadigd raakt. Een mzi bestaat uit
drijvers, lijnen en ankers over een afstand
van honderd meter. Aan een hoofdlijn
worden weer touwen gebonden, waaraan
het zaad kan nestelen. De opbrengst kan
vijf kilo mosselzaad per meter zijn. Maar
de mzi's scheppen weer een nieuw pro
bleem: landschapsvervuiling. De honder
den drijvende tonnen vallen in het water
enorm op. Van den Berg experimenteert
nu met een afzinkbaar systeem, een soort
vlot waaronder de touwen hangen. Een
proefopstelling ligt in de haven van Anna
Jacobapolder.
Probleem
"Een probleem is de vergunning voor
experimenten. De subsidies die verstrekt
worden, gaan grotendeels op aan advies
dat nodig is voor noodzakelijke vergun
ningen. Het is de vraag of een nieuw sys
teem kan worden terugverdiend want de
vergunning is slechts geldig voor een paar
jaar. Het is onzeker dat de onderneming
daadwerkelijk door mag gaan. De regels
voor een vergunning voor een innovatie
project zijn complex en de ambtenaren
tobben met de aanvraag. Dit vertraagt
nieuwe ontwikkelingen. Innovatie wordt
zo frustratie. Onze sector bestaat uit
breekbare familiebedrijven die de laatste
jaren veel voor de kiezen hebben gekre
gen. De overheid moet stoppen met amb
telijke muggenzifterij en het ondernemers
met initiatieven makkelijker maken."
Noordzee
De mosselvisser ziet de toekomst met ver
trouwen tegemoet als zijn sector de tijd
en de kans krijgt om duurzaam te wor
den. "Ik zie bijvoorbeeld in de nabije toe
komst mogelijkheden om mosselzaad te
vangen onder de windparken op de
Noordzee. Dat vereist een ander, robuus
ter systeem. Maar Shell wil nog niet mee
werken omdat hun core-business energie
opwekken is en ze de eerste jaren nog
genoeg andere zaken aan hun hoofd heb
ben om de parken te realiseren." Verder
ziet Wout van den Berg ook kansen als de
zoute zeearmen weer in contact komen
met het zoete water van de rivieren. "Vast
staat dat broedval op de grens van zout
en zoet water relatief zeker en goed is.
Als er in de dammen van de Deltawerken
doorlaatmiddelen komen, vergroot je de
oppervlakte waar broedval plaatsvindt."
Het kabinet neemt in 2007 een
beslissing over uitbreiding van de
mosselzaadinvanginstallaties in
Nederland. Daarbij zal gekeken
worden naar wat het oplevert en
welke effecten de mzi's hebben
op lokale flora en fauna. Voor de
mosselsector geldt dat die in elk
geval minder afhankelijk wil wor
den van de natuur
Willem de Weert is eindredacteur van Wantij.
7 WANTIJ Juli '06