Binnendijks mosselen
kweken is mogelijk
Stichting Zeeschelp en Roem van Yerseke:
'Illusie om
heel de
mosselkweek
naar het
land
te
verplaatsen
mosse
Willem de Weert
Kun je op een alternatieve manier mosselen kweken
waarbij de productie buiten een natuurgebied plaats
vindt? Ja, het is zover. In een zogenaamde hatchery and
nursery worden mosselzaad en mossellarven onder
gecontroleerde omstandigheden gekweekt. Het bedrijf
Roem van Yerseke en Stichting Zeeschelp zijn bezig met de
stap van deze laboratoriumsituatie naar volledig pro
ductiebedrijf.
Aan de voet van de Oosterschel-
adekering staat een grote houten
keet. Het is een voormalige werk
plaats van Rijkswaterstaat, nu in
gebruik als proefstation bij Stichting
Zeeschelp. Een pomp perst vers zout
water uit de Oosterschelde door een ring
leiding het gebouw in. Dat stroomt naar
bakken met daarin mosselen. Een aantal
daarvan staat in een donkere koele ruim
te. Deze mosselen leven in de waan dat
het winter is. Op het commando van
medewerker Marco Dubbeldam gaat er
meer licht aan, wordt het water opge
warmd en worden zelf gekweekte algen
toegevoegd. De mosselen leven op omdat
het naar hun idee lente is. Ze beginnen te
'melken'. Een wit goedje maakt het water
troebel. De mosselen laten miljoenen
zaad- en eicellen los die elkaar in het
water opzoeken. Deze massaliteit levert
treffers op. Marco Dubbeldam laat met
een microscoop het resultaat zien.
Honderden malen vergroot zie je mossel-
larfjes als satellieten bewegen, compleet
met schelpje. Na drie tot vier weken zijn
de larven volgroeid en verhuizen naar een
volgende bak. Daar zoeken ze een
geschikt plekje op een touw of schelp en
ondergaan een metamorfose waarbij ze
het zwemvermogen verliezen en inwendi
ge kieuwen en darmstelsel ontwikkelen.
Met hun voet tasten de jonge mosseltjes
met trilharen hun omgeving af: op zoek
naar voedsel, algen en naar een plek om
zich te hechten. Want dat is de volgende
fase: een steen, een paal, een boei, een
touw of een medemossel om zich aan
vast te klampen. Als de juiste ondergrond
gevonden is zuigen ze zich vast en groei
en door tot een volwassen mossel.
Althans, de overlevenden, want het
merendeel eindigt als prooi van krabben,
zeesterren of Steltlopers. En dat is nu
juist wat in het proefstation niet gebeurt!
Risico
Marco Dubbeldam: "De natuur is vol risi
co: slecht weer, roofdieren, vervuild
water. Wij creëren een volledig bescherm
de omgeving. Daardoor is het verlies aan
mosselbroed minimaal. We bepalen zelf
de temperatuur van het water en de hoe
veelheid licht en voedsel. We kweken zelf
de gewenste algen. Minimaal verlies en
maximale efficiëntie, dat is de kracht van
binnendijks mosselen kweken. Maar we
zijn er nog niet helemaal. De schaal waar
op we produceren is nog te klein. De prijs
van ons mosselbroed is nog vier tot vijf
keer te hoog. Ook gaan de jonge mossel
tjes nog steeds de natuur in. Ze gaan van
uit ons proefstation op touwen naar de
hangcultuur in de Oosterschelde. Daar
treedt alsnog een flink natuurlijk verlies
op. De volgende stap is om de jonge mos
seltjes op het land op te laten groeien tot
volwassen (consumptie) mosselen.
Binnendijks mosselen kweken is nieuw
en staat erg in de belangstelling."
Yerseke
In Yerseke is de enige mosselveiling ter
wereld. De mosselindustrie in dit dorp
achter de dijk van de Oosterschelde is een
miljoenenbedrijf. Een van die bedrijven is
Roem van Yerseke B.V. Het biedt werk aan
8 WANTIJ Juli '06