Ook hier stroomt vers zout water het
laboratorium binnen en werkt een biologe
aan mosselen 'uit de reageerbuis'. Ook
hier worden de mosselen gemanipuleerd
door het water op de voor zaadval
gewenste temperatuur van 17 tot 20 gra
den Celsius te brengen. In een met tl-bal-
ken verlichte ruimte hangen plastic zak
ken met water waarin lucht borrelt. Het
water kleurt in alle tinten groen. Het lijkt
en scène uit een science fiction film. Hier
kweekt een medewerkster van veevoeder
firma INVE uit België algen, het voedsel
voor dë mossel. De mosselen krijgen pre
cies de algen die ze op dat moment nodig
hebben. Hier overleven ze hun zwakke
fase van larve tot schelpje, zonder de
gevaren van buitenaf. In een rij bakken
gevuld met water zijn alle fasen 'van de
bevallingsruimte, de babykamer tot de
peuterspeelzaal' te zien.
"Onder gecontroleerde omstandigheden is
de dichtheid van de zaadjes veel hoger en
het verlies veel lager dan in de natuur,"
aldus Pieter Geijsen. "Uiteindelijk volgt
de grote overgang naar de mosselpercelen
in de Oosterschelde, de levende natuur
in. Dat wordt de volgende stap die we op
land willen nabootsen: het volgroeien tot
consumptiemossel."
Buitenkweek
Zowel Stichting Zeeschelp als Roem van
Yerseke zoekt proefondervindelijk uit hoe
ze de jonge mosselen gereed kunnen
maken voor de buitenkweek. Dat kan in
diepe vijvers, waarbij de mosselen aan
touwen hangen en waarin zout water cir-
Onderzoeker Marco Dubbeldam
van Stichting Zeeschelp.
Foto: Willem de Weert
culeert. Wellicht moet je de vijvers met
netten overdekken tegen hongerige
vogels. Of helemaal overdekken om het
water 's winters op de juiste temperatuur
te houden, maar dat kost wel energie. In
Yerseke is de ZLTO, organisatie van boe
ren, betrokken bij de ontwikkeling van
zulke mosselvijvers.
Pieter Geijsen is enthousiast over de vor
deringen, maar plaatst een relativerende
kanttekening: "Het is een illusie dat je
heel de mosselkweek vanuit de
Waddenzee en Oosterschelde naar het
land kunt verplaatsen. In Yerseke wordt
per jaar 60 miljoen kilogram mosselen
verhandeld. Dat kun je nooit vervangen,
met welke techniek ook. Als we straks 5
tot 10 procent van de mosselen op het
land kweken en uit laten groeien op onze
percelen buitendijks, dan doen we het al
heel goed."
De Zeeuwse Milieufederatie zet
deze zomer met Stichting
Zeeschelp een experiment op in
Plan Tureluur. Daar kwelt achter
de dijk zout water. Verder is het
water in Plan Tureluur heel voed
selrijk, té voedselrijk. Mosselen
en ook kokkels kunnen het over
schot aan algen uit het water filte
ren. Dan vang je twee vliegen in
een klap: schoner water en bin
nendijks schelpdieren kweken
Willem de Weert is eindredacteur van Wantij.
Kweek van mosselen in het laboratorium van
Roem van Yerseke. Foto: Willem de Weert
ongeveer 250 mensen en heeft ook vesti
gingen in Duitsland, Denemarken en
Spanje. De kweek en visserij van mosse
len, oesters en kokkels wordt in eigen
beheer uitgevoerd met 12 schepen. "De
druk op onze sector is groot," vertelt pro
jectleider Pieter Geijsen. "Er is in de
Nederlandse natuur steeds minder ruimte
voor het kweken van en vissen op mosse
len. We willen niet helemaal van het bui
tenland afhankelijk worden en ook laten
zien dat innovatie mogelijk is. We willen
mosselen op het land kweken en uit laten
groeien op onze percelen buitendijks en
in 10 tot 15 jaar van de proefsituatie naar
een realistische schaal van bedrijfsvoering
zijn."
9 WANTIJ Juli '06
