Vluurplanten in
Middelburg bij
estauratie
sparen
V' if
ïL
mm
-
v;-"#
Vr«£,
Lucien Calle
Oudere muren blijken soms een hele begroeiing
aan bijzondere planten te kunnen dragen. In
Zeeland zijn dergelijke muurvegetaties bekend
van de oudere stadscentra. Zo gaan cultuurhis
torie en ecologie hand in hand
Bij bijzondere ecologische waarden
denken we meestal niet aan stads
centra. Bij waardevolle flora gaan
de gedachten uit naar bloemrijke graslan
den, duinen, moerasgebieden, en niet
naar de stenen massa van drukke binnen
steden. Toch blijkt ook die urbane omge
ving botanische verrassingen op te leve
ren. Zo vinden we de mooiste muurvege
taties in de provincie Zeeland langs de
kades van Middelburg. Wie een ommetje
langs de Kinderdijk maakt en via de
Bierkaai terug naar de Koningsbrug wan
delt, valt van de ene verbazing in de
andere. Bij de Kinderdijk afdalend naar
de houten vlonders, zie je al bij de trapjes
hele tapijten van muurvarens. Op een tra
ject van slechts enkele tientallen meters
scoor je de ene zeldzame soort na de
andere: Zwartsteel, Steenbreekvaren in
ongekende dichtheden, overal Klein glas-
kruid en talrijke Tongvarens. Er zijn
Moerasvarens, enkele groeiplekken van
de exotische IJzervaren, en toe maar, ook
nog hele bossen van het zeldzame Stijf
hardgras.
Spanningsveld
Natuurlijk zijn het juweeltjes om trots op
te zijn, toch duidt juist deze botanische
rijkdom op een probleem. De planten
kunnen hier juist groeien omdat de kade
muren niet meer precies tiptop in condi
tie zijn. Hier en daar is wat voegwerk los
geraakt; er zijn zelfs wat stenen verzakt.
In de ontstane spleten vinden de muur-
planten een ideale biotoop. Maar juist de
verminderde conditie vormt ook reden tot
zorg. Verder verval moet worden voorko
men en hele delen zouden eigenlijk eens
voorzichtig moeten worden gerestau
reerd. U begrijpt het probleem. Ondanks
serieuze pogingen om bij restauraties de
bijzondere muurvegetaties te sparen, is
dat in het verleden toch bij verschillende
projecten mislukt. In Middelburg ging bij
de restauratie van de kaden van hel Prins
Hendrikdok in 2003 de groeiplaats van de
karakteristieke Rode spoorbloem verloren.
Opknapbeurt
De gemeente Middelburg heeft intussen
een civieltechnische controle van de
kademuren laten uitvoeren. Er is een
geldpotje voor de opknapbeurt beschik
baar. Een hoopvol teken is dat Middel
burg een ecologisch adviesbureau in de
arm genomen heeft om onderzoek naar
de bijzondere muurplanten te laten uit
voeren. Ook de Flora- en Faunawet stelt
aanvullende voorwaarden, omdat er van
zelfsprekend veel Rode lijst soorten aan
wezig zijn
Lucien Calle is medewerker van Stichting
Landschapsbeheer Zeeland.
15 WANTIJ Oktober '06
