De Nonolet van
Sietz Leeflang
Jlejvoetafdruk
van
J—I.
Gerda Spaander
In een voormalige tamelijk bouwvallige bakkerij in
Breskens leeft het echtpaar Leeflang zich uit in het toepassen
van warmtemurentegelkachels, héle andere toiletten en
nog veel meer mooie ecologische technieken.
Sietz Leeflang heeft inmiddels
aow, maar is nog steeds druk in
de weer. Het meten van zijn
voetafdruk leidt al gauw naar
verwarming, sanitatie (de manier waarop
onze uitwerpselen worden afgevoerd) en
de elektrische auto. Zijn stokpaardjes en
paradepaardje leiden altijd tot zuinig
omspringen met grondstoffen én de
bevordering van kleinschaligheid.
Leeflangs score komt op zo'n 2,5 ha, en
daarmee hoort hij bij de koplopers in deze
rubriek.
Toilet
Neem de toiletten in huize Leeflang. Wat
je daarop produceert gaat niet met een
grote plens het riool in, maar wordt uit
eindelijk compost. Na de grote boodschap
even een papiertje erop, aandrukken met
een soort stamper, en na verloop van tijd
afvoeren naar de groene bak. Zónder
stank, waardoor deze wc de naam
Nonolet (non-olet, Latijn voor 'stinkt
niet') met ere draagt. Vervolgens passeert
de kleine boodschap een soort natte
kamerplantenbak van één m3, die ook
niet stinkt, waarin de papyrus er heel
goed bij staat en van waaruit helder
gezuiverd water in een visvijver stroomt.
Riolering
Illustratief voor Leeflangs pleidooi voor
een andere behandeling van afvalwater is
de straat recht voor zijn huis: die ligt
helemaal open voor nieuwe riolering.
"Dat kost vermogens! Niemand luistert
als je dit ter discussie stelt. Ook al groei
en de kosten van versleten rioleringen
ons ver boven het hoofd. Niet alleen zijn
bij ons de kosten lager, ons systeem
maakt ook kunstmest overbodig, met alle
voordelen voor de bodemvruchtbaarheid,
de bodemstructuur en de waterhuishou
ding. Maar dan moet er wel een héle
grote knop om."
Elektrische auto
Nog niet eerder werden bij de voetafdruk
iemands autokilometers uitgedrukt in
elektriciteit in plaats van benzine, gas of
diesel. Elektriciteit? Ja, Sietz Leeflang
rijdt al jaren in een elektrische auto. Niet
zozeer om energie te besparen, want elek
triciteit is ook energie, maar om van de
uitlaatgassen af te zijn. Toch heeft er nu
een 'gewone' auto zijn intrede gedaan,
want een elektrische auto mag niet har
der dan 60 km, en daarmee mag je niet
door de Westerscheldetunnel. Overigens
reist Leeflang meer met de trein dan met
de auto, met name voor adviesgesprekken
en bezoeken aan Boxtel waar zijn dochter
Lieselot en haar man Frank de leiding
van De Twaalf Ambachten hebben over
genomen. Opmerkelijk: naast de auto tel
len we zo'n tien rijwielen, van lig- tot
vouwfietsen.
In huize Leeflang worden er wei
nig nieuwe spullen gekocht.
Repareren is het devies. In zijn
goed geoutilleerde werkkelder is
hij in zijn element. Hij betreurt
het dat repareren alleen maar
moeilijker wordt. "Simpele onder
delen zijn vaak nauwelijks meer
verkrijgbaar"
Bereken zelf uw voetafdruk
op
www.voetenbank.nl.
Gemiddelde Noord-Amerikaan
9,5
ha
Gemiddelde Nederlander
4, 7
ha
Gemiddelde wereldburger
2,3
ha
Eerlijke Aarde aandeel
1,7
ha
Gerda Spaander is lid van de Wantijredactie.
20 WANTIJ Oktober '06
