Graafwerkzaamheden grootste gevaar voor buisleidingen Wet milieubeheer verscherpt Willem de Weert Producten worden op allerlei manieren vervoerd: per vrachtauto, per trein, per schip, per vliegtuig maar ook, ondergronds, per buisleiding. In Nederland ligt circa 160.000 km buisleiding voor het transport van gevaarlij ke stoffen. Ook Zeeland heeft een netwerk van onder grondse buisleidingen, zelfs onder de Wester- en Oosterschelde door. Hoe veilig is dit netwerk? Bedrijven die van het pijplei- C* dingnetwerk in Zeeland gebruik W M maken zijn Air Products (zuur- stof), Dow Benelux (etheen, propeen), Gasunie en Zebra (aardgas), L'Air Liquide (zuurstof, stikstof, water stof, koolmonoxide), Shell (etheen) en Total (nafta, olie). Omdat veel van deze fabrieken in de Kanaalzone en het Sloegebied staan, ligt daar een concentra tie van buisleidingen. Hoe veilig zijn buisleidingen? Het idee was dat de veiligheid van gevaarlijke stoffen via pijpleidingen meer gewaarborgd was dan transport over wegen, rails en water. Maar op 30 juli 2004 vond in België een ramp plaats. Daarbij kwamen 24 mensen om het leven door een gasexplosie in een hoofdtrans portleiding. De oorzaak was vermoedelijk een (oude) beschadiging als gevolg van graafwerkzaamheden in de buurt van de leiding. In de Tweede Kamer werden vra gen gesteld over de veiligheid van pijplei dingen in Nederland. Dit mede naar aan leiding van een bericht van de Vereniging van Leidingeigenaren in Nederland dat er teveel bijna-ongevallen zijn met pijplei dingen. Graafwerkzaamheden Het Ministerie van Economische Zaken stelde een onderzoek in. In januari 2005 bracht de Raad voor de Transportveilig heid een themastudie uit over de veilig heid van buisleidingen. Volgens de Raad bleek dat de helft van alle incidenten met pijpleidingen te maken heeft met graafwerkzaamheden. In Nederland ging het gemiddeld om circa 45 incidenten per jaar bij transportleidingen voor gevaarlij ke stoffen en om gemiddeld circa 1000 storingen per jaar in het gasleidingennet Over een periode van vier jaar waren daarbij, naar bekend, 18 mensen gewond geraakt. Maatregelen De (bijna) ongevallen zouden vaak te maken hebben met onvoorzichtig hande len van aannemers of met miscommuni catie. In Nederland zijn er twee maatre gelen om de kans op het raken van buis leidingen bij graafwerkzaamheden te minimaliseren. Ten eerste is de voorge schreven diepteligging van leidingen zodanig, dat werkzaamheden aan het oppervlak geen bedreiging voor de buis leidingen vormen. Ten tweede bestaat het Kabel en Leidingen Informatie Centrum met daarbij behorende gedragsregels (het KLIC systeem) voor leidingbeheerders en aannemers. Dit KLIC systeem zorgt ervoor dat men in principe op de hoogte kan zijn van de ligging van buisleidingen ter plaatse van werkzaamheden. Gebreken Maar uit het onderzoek van de Raad bleek een aantal tekortkomingen. Zo werd een aantal ongevallen veroorzaakt door het feit dat buisleidingen niet op de vereiste diepte waren gelegd. Grondwerkers bleken af te wijken van de afgesproken regels en onzorgvuldig te werk te gaan, waardoor toch leidingen werden geraakt. Ook werden niet alle graafwerkzaamheden aan het KLIC gemeld, waardoor grondwerkers niet op de hoogte waren van de eventuele aanwe zigheid van leidingen. De KLIC-procedure met een doorlooptijd van drie dagen bleek voor spoedklussen te lang, waar door deze zonder melding en derhalve zonder kennis over de mogelijke aanwe zigheid van buisleidingen werden uitge voerd. In enkele gevallen was de door KLIC verstrekte informatie niet correct. Niet alle leidingbeheerders bleken bij KLIC aangesloten en KLIC bood geen landelijke dekking (alle leidingbeheerders van leidingen met gevaarlijke stoffen waren overigens wel aangesloten bij KLIC). Ten slotte bleek niet duidelijk te zijn welke partij de totale verantwoorde lijkheid draagt voor het functioneren van het systeem ter voorkoming van het beschadigen van buisleidingen als gevolg van (graaf(werkzaamheden van derden. 10 WANTIJ December '06

Tijdschriftenbank Zeeland

Wantij | 2006 | | pagina 10