De darkroom
van de natuur
Onderaardse klaver en ondergrondse woelmuis
Onderaardse klaver Foto: Peter Maas
Er zijn ook hogere planten die
zich jaren achtereen ondergronds
'yg^ bevinden en slechts heel af en toe
met bloeistengels boven de grond
uitkomen. Het hondskruid bijvoorbeeld,
of ook klavervreter is zo'n soort, waarvan
de wortels parasiteren op klavers. Het
verklaart waarom dergelijke planten soms
zo wisselend in aantal voorkomen. Het
ene jaar relatief talrijk om vervolgens
weer jarenlang onder de grond te verdwij
nen. Erg tot de verbeelding spreekt
natuurlijk ook een soort als de onderaard
se klaver. Leg het maar eens uit aan
omstanders wat je aan het doen bent,
wanneer je loopt te zoeken naar een der
gelijke plantensoort. De onderaardse kla
ver is een soort die slechts zelden aange
kruist wordt door floristen in Zeeland. En
dat is niet omdat ze zo moeilijk te zien
zijn, maar omdat ze zo weinig voorko
men. Slechts op enkele plekken, vooral in
het zuiden van Zeeuws-Vlaanderen komt
deze klaver voor. Liefst op hele zandige en
warme wegbermen of dijkhellingen. De
naam 'onderaards' verwijst naar de eigen
schap van deze klaver om de vruchtsteel
tjes de grond in te boren, zodat de rijpe
vruchten als het ware meteen in een goed
kiembed terecht komen.
Nachtelijke levenswijze
Een ander mooi voorbeeld van Zeeuwse
natuur onder het maaiveld is de onder
grondse woelmuis. Muizen kunnen goed
symbool staan voor de rijke natuur om
ons heen waar we maar zo zelden iets
van te zien krijgen. Muizen zijn talrijk en
algemeen verspreid, maar hoe vaak krij
gen we een muis ooit te zien? Het is niet
alleen hun ondergrondse levenswijze die
dit fenomeen veroorzaakt, maar natuur
lijk ook hun nachtelijke levenswijze.
Wanneer de leden van de
Zoogdierenwerkgroep Zeeland muizen
willen inventariseren doen ze dat ook
steeds met behulp van speciale 'lifetraps'.
Muizenvallen dus, maar dan van de dier
vriendelijke soort. Nadat soort, geslacht
en fysieke gesteldheid zijn genoteerd,
worden de muizen weer losgelaten. Lang
niet altijd kunnen ze de ondergrondse
woelmuis noteren. Het is een soort die
beperkt is tot de zuidelijke helft van ons
land en in Zeeland alleen bekend is uit de
Zak van Zuid-Beveland en Zeeuws-
Vlaanderen.
Zeeland herbergt bijzondere soor
ten onder de grond. De onder
grondse woelmuis wordt extra
beschermd via de flora- en fauna
wet, terwijl de onderaardse klaver
als kwetsbaar staat aangegeven op
de Rode Lijst
Peter Maas is lid van de Wantijredactie.
13 WANTIJ December'06
Veel dieren brengen hun leven onder
gronds door. Sterker nog: verreweg de
meeste organismen treffen we aan tussen
zand, zavel of klei. Wat wij bovengronds
te zien krijgen is slechts een fractie van al
het leven op aarde. Veelal gaat het om
microscopisch kleine beestjes als bacte
riën, wormen, ritnaalden,
of aaltjes. Natuurlijk ook schimmels die
zich dan in sommige gevallen als padden
stoelen bovengronds manifesteren.