-
iS2
Fort Ellewoutsdijk.
Foto: Jaap Wolterbeek.
Proeftuin Comcoast
Voorbeelden van door Van Schuppen genoemde proeftuinen zijn te zien bij het
onlangs afgesloten project ComCoast (COMbined functions in COASTal defence
zones). In dit Europese project zijn innovatieve oplossingen gezocht voor de kustver
dediging. Daarbij wordt het verhogen van de dijken verlaten, en meer gedacht aan
een geleidelijke overgang van zee naar land in veel bredere waterkeringszones. In
Zeeland zijn twee projecten uitgevoerd in het kader van ComCoast. Bij Ellewoutsdijk
wordt niet meer al het heil gezocht in de buitenste van de twee dijken rondom het
fort. En ook in het plan voor Perkpolder zitten twee dijken met daartussen recreatie
woningen op palen of terpen, zilte recreatienatuur en extensieve of zilte landbouw.
Zie ook: www.comcoast.org
tocht, bijvoorbeeld tegenover de macht
van het water.
Hij noemt dat geen capitulatie maar juist
heldhaftigheid. Ook Thijs Kramer heeft
zich ooit in soortgelijke bewoordingen
uitgelaten over ontpoldering.
"Nu zijn we in een stadium waarin de
natuur meer ruimte mag krijgen. Niet
alleen omdat we er meer en intenser van
willen genieten, het gaat ook om respect
voor het wezen van de natuur. Br is debat
over het vermeende succes van de tech
niek die werd toegepast bij de Deltawer
ken. We realiseren ons de oerkracht van
het water. De tijd is voorbij dat bedreigin
gen en calamiteiten, als straf van God
gezien worden. Er liggen veel mogelijkhe
den voor verandering, want we kunnen
technisch veel (alles?) aan. Dan gaat het
om energieproductie, zoutwaterculturen,
recreatie en toerisme. Bij dat alles laten
we de natuur zijn werk doen." In tegen-
houding van de mens tegenover de
tuur: Apollo of Dionysus?
to: Jaap Wolterbeek.
stelling tot Schotting waarschuwt Van
Schuppen tegen ongegronde onbezorgd
heid en het hedendaagse geloof in kansen
in plaats van bedreigingen.
Proeftuinen
Hoe krijgt het begrip Zivilcourage vorm
op Zeeuwse bodem? Van Schuppen brengt
het idee van vele proeftuinen naar voren.
Letterlijke proeftuinen, waarbij ongewone
oplossingen voor kustverdediging worden
uitgeprobeerd. Waarmee de koudwater
vrees voor het nieuwe en onberekenbare
wordt weggehaald. Goede voorbeelden
ziet Van Schuppen bij ComCoast (zie
kader)."Voor dergelijke proeftuinen is
ruimte nodig. Daar ligt een taak voor de
overheid." Die kan een grond wisselbank
11 WANTIJ April '08
opzetten en daarmee grond vrijmaken
voor de experimenten waar Van
Schuppen op doelt. Die ruimte kan er vol
gens hem komen als de overheid ophoudt
zich blind te staren op groei en het mate
riële vooruitgangsdenken stagneert.
Overcapaciteit
Van Schuppen ziet kansen omdat hij de
ruimteclaim door bevolkingsaanwas toch
ziet verdwijnen. "Maar dan moet de poli
tiek daar wel op durven anticiperen. Als
we voorlopig toch flink door blijven bou
wen, dreigt er kapitaalsvernietiging door
de latere overcapaciteit van gebouwen en
infrastructuur. Landschappen die zijn
opgeofferd aan bebouwing krijg je niet
meer terug."
C
N
JD
h.
