'Kwaliteit is geen kwestie van smaak'
Verrommeling of kwaliteit?
Deze Wantij gaat over ruimtelijke ordening.
We gingen op stap met leden van de planologiewerkgroepen en verenigingen, aangesloten bij
de ZMF, en maakten een rondgang door de provincie. We zochten voorbeelden van de ver
rommeling van het landschap. Die vonden we moeiteloos. Voorbeelden van ruimtelijke kwali
teit vinden, bleek lastiger.
Geertje van der Krogt, beleidsadviseur planologie ZMF: j
Verrommeling
West-Zeeuws Vlaanderen
Willem de Weert
Sinds kort geeft een groot bruin bord langs de N 61 aan
dat je in het Nationaal Landschap West Zeeuws-
Vlaanderen bent. Inderdaad, de horizon is vrij, velden,
kreken, dijken en af en toe een fort geven de indruk van
een gaaf landschap, vol cultuurhistorie. In dat land
schap, om precies te zijn in IJzendijke, woont Geertje van
der Krogt, beleidsadviseur planologie bij de Zeeuwse
Milieufederatie. Hoe kijkt zij aan tegen de kwaliteit van
de ruimtelijke ordening in haar streek en in de provincie?
"Ik wil het niet over mooi en lelijk
/m hebben," zegt Geertje, "want dat is
Sj zo persoonlijk en een kwestie van
9r smaak." Toch zijn we niet gauw
uitgepraat, want volgens haar zijn er wel
degelijk objectieve maatstaven aan te leg
gen voor de beoordeling van de inrichting
van de ruimte. Haar stokpaardje is: de
lagenbenadering.
Lagenbenadering
"Ik bekijk de ruimtelijke ordening sche
matisch in lagen. Ik onderscheid er drie.
De onderste laag is de natuur en cultuur
historie in het landschap. Als je daar geen
rekening mee houdt, dan vernietig je het
ecologische en historische kapitaal. Dat is
onvervangbaar. Een goede ruimtelijke
ordening houdt altijd rekening met deze
onderste laag.
De tweede laag is de al aanwezige infra
structuur. Nieuwe inrichting moet aan
sluiten bij bestaande wegen, waterlopen,
buisleidingen enzovoort. Daarbij moet je
zoveel mogelijk tot bundeling zien te
komen. De derde laag is de occupatie.
Het nieuwe bedrijventer
rein tussen Aardenburg
en Eede voldoet niet aan
de lagenbenadering
Foto: Willem de Weert.
Waar wonen en werken al mensen? Is het
nodig nieuwe gebieden in te richten of
kun je terecht in of aansluiten bij de
bestaande bebouwing?"
Voorbeelden
De beleidsadviseur planologie neemt me
mee op een rondleiding door haar streek
om voorbeelden te laten zien van gebrek
aan lagenbenadering, maar ook van goed
gebruik.
We rijden naar Aardenburg. Daar ligt
midden tussen de akkers bedrijventerrein
De Vlaschaard. "Hier zijn twee dingen
misgegaan," zegt Geertje. "Er is geen
aansluiting gezocht bij bestaande bebou
wing, de derde laag, noch bij al aanwezi
ge infrastructuur, de tweede laag. Het
bedrijventerrein moet straks aanhaken op
de nog aan te leggen, maar omstreden,
rondweg Aardenburg. Het enige wat
deugt is dat enigszins rekening is gehou
den met de eerste laag. Er is bijvoorbeeld
niet op een laaggelegen nat terrein
gebouwd."
Duurzaamheid
"Naast de lagenbenadering moet je met
nog enkele dingen rekening houden." Het
woord valt: duurzaamheid. "Wat nu een
goedkope en gemakkelijke oplossing is,
blijkt straks een dure. Het bedrijventer
rein misstaat in het landschap en moet
straks met groen aangekleed worden."
"Schaamgroen verbergt verrom
meling. Kwaliteit hoef je niet te
verbergen. Doe het liever direct
goed. Ga als overheid en onder
nemer voor kwaliteit!"
4 WANTIJ Oktober '08