Jescio's uitkijkpost in Veere
mrWHSMmnjmmSL
Beklim zelf de toren
De Grote Kerk van Veere is nog altijd voor
het publiek toegankelijk. Wel moet de
bezoeker op handen en voeten via een
smal houten trapje door een soort duiven
hok waarin eieren voor het oprapen lig
gen. Onder de duivenkak kun je dan het
dak op. Het uitzicht is nog steeds even
magistraal als Nescio noteerde. Ook al ligt
dan de Veerse haven sinds 1961 voor joker
omdat toen het Veerse meer werd afge
damd. (Naar Jaap Fischer: Het gat is
dicht, de haven ligt voor johoho, voor
johoho ho-ker.")
Jan Moekotte is lid van de Wantij redactie.
Nescio, situeerde zijn "uitvreter"
I voor een deel op Walcheren. Die
uitvreter is bijna honderd jaar
later, nog altijd populair. Niet alleen
omdat het een dun boekje is, maar ook
omdat het volgens velen "zo gemakkelijk
leest". Het is pas gemakkelijk lezen als
een schrijver het zichzelf moeilijk maakt,
i Dat deed Nescio dus.
1 "Urenlang zaten ze samen op 't dak van
t hospitaal en keken over Walcheren,
I over de Kreek en 't veergat en den ingang
I van den Oosterschelde en de duinen van
Schouwen. En daar had je de dikke Jan
ook weer, den toren van Zierikzee, nu in
't Noorden. En daar had je Goes en Lange
Jan, den toren van Middelburg, de spil
I van Walcheren, het hart dier wereld. En 't
tij kwam en 't tij ging uit; 't water rees en
I viel."
Op het dak
Ook in Nescio's Natuurdagboek (1946-
I 1955) is die uitkijkpost belangrijk. Op 7
I september 1946 neemt Nescio om vijf
over tien in Amsterdam de trein. Hij
komt om iets over half vier aan in
Middelburg en pakt meteen de bus naar
Veere. Om half zes zit hij weer op het dak
van zijn hospitaal. Bij goed weer heeft hij
"Wijd zicht: Schouwensche duinen en
Zierikzee, Zandkreek en Noord-Beveland,
Goes, Sraskerke, geheel Walcheren,
Westerschelde en Zeeuwsch Vlaamsche
kust."
Oceanisch gevoel
Ook Nescio kende al het "oceanische
gevoel" dat Dirk Sijmons, rijksadviseur
voor het landschap, bekruipt als hij met
de trein van de Brabantse Wal komt en
dan de Zeeuwse Delta voor zich ziet lig
gen (zie Wantij april 2008). Nescio
noteert in juni 1952: "Overgestapt in
Roosendaal, Zeeland in. Schitterend
gezicht op Bergen op Zoom (laag water)
en den heelen ietwat hoogen
Brabantschen oever, van Tholen tot voor
bij Ossendrecht. Het vlas bloeit in
Brabant en op Zuid-Beveland."
Vanuit de trein (waar nog koffie werd
geserveerd) ziet hij: "Het Sloe (laag
water), Veere zeer duidelijk en haast eet
baar: de molen, het hospitaal, het stad
huis, de Kampveersche toren."
Jan Moekotte
17 WANTIJ Oktober '08
