'aterschap
beterschap
Jan Moekotte
Rien Klippel, beleidsmedewer
ker Emissies bij Waterschap
Zeeuwse Eilanden, heeft iets
van Johan Cruyjf als hij zegt:
"Wat er niet inzit, hoef je er
ook niet uit te halen.
TS? Hij kan terugkijken op ruim der-
g, tig jaar waterbeheer en zag de
W regelgeving groeien. "De over-
'iW heid bestiert nu op talloze
manieren het doen en laten van de
hedendaagse boer. De overheid dwingt de
boer bijvoorbeeld tot een minutieuze
mestboekhouding. De overheid bepaalt
hoeveel mest de boer mag uitrijden aan
de hand van de gewassen die hij gaat
telen en dat hij geen mest meer mag uit
rijden in de herfst, omdat er dan toch
weer een deel uitspoelt en in het opper
vlaktewater terecht komt."
Bestrijdingsmiddelen
Al die hedendaagse wet- en regelgeving
steekt schril af tegen de cultuur waarover
Klippel zich in 1975, als nieuwkomer bij
het waterschap, verbaasde. Hij ziet nog de
kantonniers in blauwe overalls bezig met
het oplossen van Dalapon: een poeder
waarmee het riet in de sloten dood werd
gespoten.
Klippel: "Dat riet moest dood omdat het
de afvoer van hemelwater vertraagde. De
kantonniers werkten zonder enige
bescherming met die (in 1995 verboden)
stof. Ze zagen er, wit bepoederd, uit als
molenaars. In die tijd bestreden we in
droge sloten onkruid met Dichlobenil,
ook al zo'n middel dat nu verboden is.
Stel je dat nu nog eens voor: het water
schap dat zelf het oppervlaktewater ver
ontreinigt met bestrijdingsmiddelen."
Heffingen
De kwaliteit van het oppervlaktewater is
verbeterd. Veel industriële lozingen zijn
beëindigd; er zijn zuiveringsinstallaties
gebouwd en inmiddels is 98% van alle
huishoudens op de riolering aangesloten.
Maar dat wat al die huishoudens lozen,
valt in het niet bij de lozingen van land
bouw en industrie. Klippel is glashelder
in zijn oordeel over de aanpak van de
grootste vervuilers: "Het systeem waarbij
we heffingen oplegden, heeft perfect
gewerkt op het saneren van ongezuiverde
lozingen. De vervuiler betaalt."
Slootkant
Bepaalde bestrijdingsmiddelen werden
verboden, het gebruik van andere bestrij
dingsmiddelen werd streng gereglemen
teerd. Zo mogen gewassen als aardappel
en ui, die intensief bespoten worden,
tegenwoordig pas vanaf anderhalve meter
uit de slootkant geteeld worden.
Fruittelers, die bestrijdingsmiddelen zij
waarts en naar boven spuiten, moeten
negen meter uit de slootkant blijven of
windsingels aanplanten.
Medicijnen horen niet in het
water
Het Vaticaan weet het zeker. De vrucht
baarheid van de moderne man gaat ach
teruit door de anticonceptiepil van de
vrouw. Wetenschappers zijn wat terughou
dender, maar laten toch ook regelmatig
doorklinken dat er reden tot zorg is over
"diffuse bronnen" die ons water vervuilen.
Steeds meer mensen slikken steeds meer
medicijnen. Via de urine komen de resten
in het oppervlaktewater terecht. En uitein
delijk ook in ons drinkwater?
Rien Klippel: "Het gaat over hormoonver-
storende stoffen en over medicijnen zoals
antibiotica, cytostatica en dergelijke.
Ongeveer 75% van de medicijnresten ver
laat via de urine het menselijk lichaam. Er
bestaan al toiletten met aparte afvoer voor
de urine. Ook wordt onderzocht of bij
mensen met een specifieke medische
behandeling, het inzamelen van urine
thuis uitvoerbaar is. Hun urine wordt dan
als chemisch afval behandeld."
Zuivering schiet tekort
De huidige waterzuiveringsinstallaties zijn
niet in staat om medicijnresten uit het
water te halen. Klippel: We hebben goed
in de vingers hoe we fosfaten en zuurstof
bindende stoffen uit het afvalwater moe
ten halen. Zware metalen binden zich aan
slib, dat is ook mooi meegenomen. Maar
ik sluit niet uit dat er installaties moeten
worden aangepast. We hoeven in Zeeland
van ons oppervlaktewater geen drinkwater
te maken. Maar van rivierwater wordt ook
drinkwater gemaakt en dan zijn medicijn
resten wel een probleem."
Het waterschap gaat dit jaar bij een nog te
bepalen verpleeghuis of verzorgingshuis in
Zeeland onderzoek doen naar medicijnres
ten in het afvalwater, zowel voor als na
behandeling in onze waterzuiveringsinstal
latie.
In water horen geen resten van medicijnen
Foto: Jaap Wolterbeek
9 WANTIJ April '09
