i eeuw vroeger zelf mede schuldig
aan natuurrampen
wAARDEvol
Anke van der Geest
Sinds de laatste ijstijd stijgt de zeespiegel en daardoor het
grondwaterpeil. Vóór het begin van onze jaartelling was
heel Zeeland daardoor veranderd in een moeras. De
mens kon alleen nog een paar hoge en droge kustwallen
voor bewoning gebruiken. Maar hij nam daar geen genoe
gen mee.
Via natuurlijke kreken die het hoge
veen ontwaterden, drong hij het
land binnen en ging kunstmatig
mtwateren en turfsteken. Daarmee tartte
Ie mens het lot. Want door oxidatie van
Biet veen en inklinking van de bodem
"werd het landoppervlak verlaagd. De zee
kreeg de kans het land binnen te drin-
j gen. In een paar honderd jaar was het
veenmoeras grotendeels weggespoeld of
joverspoeld met klei. De zee had weer de
loverhand'. Voor de mens was nagenoeg
j geen plek meer.
Droge grond
Maar door op- en aanslibbingen breidde
het vaste land zich weer geleidelijk uit.
De mens rukte met gelijke tred op.
Kustwallen, kreekruggen, schorren en
platen zorgden weer voor droge grond
onder de voeten. Met het indammen van
kreken en bedijkingen werd zee opnieuw
land, hoewel de zee nog lang met regel
maat inbrak en land terugnam.
Resten van deze processen zijn in alle
delen van Zeeland te herkennen. Kijkend
in de atlas, wandelend en fietsend, kun
je de vormen en patronen herkennen en
de aardkundige geschiedenis beleven. Zo
kwamen in de afgelopen afleveringen bij
voorbeeld Het Land van Saeftinghe, de
Poel, de kust van Schouwen en de
opbouw van Tholen ter sprake.
Plaatsen, waar de geschiedenis
van het Zeeuwse landschap zicht
baar is, zijn aardkundig waarde
vol en verdienen een zorgvul
dige behandeling. Namaak doet
geen recht aan de werkelijke pro
cessen
Cursus over geologie van Zeeland
Dit is de laatste aflevering van de rubriek
wAARDEvol in Wantij. Wilt u meer weten
over aardkundige waarden? Hoger
Onderwijs voor Ouderen (HOVO) geeft in
februari 2010 een zesdelige cursus over de
vormen van het landschap en de relatie
mens - natuurkrachten. De cursus behan
delt de geologische geschiedenis van
Zeeland vanaf het eind van de laatste ijs
tijd en leert hoe de factor mens vanaf de
Ijzertijd op dit landschap ingewerkt heeft.
De cursus laat veel kaarten, foto's en
ander beeldmateriaal zien. Als laatste les is
er een excursie. Na de cursus kan men zelf
meer van het Zeeuwse landschap herken-
Voor informatie www.hovo-nederland.nl
of avandergeest@tele2.nl
Anke van der Geest is medewerkster van de
Wantijredactie.
13 WANTIJ December'09