De ZMF én de natuurbescherming:
Plan Tureluur
De ZMF én
De ZMF werkt graag constructief samen met andere partijen om het doel, een duurzaam Zeeland, te bereiken
Om dit te illustreren staan op deze en de volgende pagina's voorbeelden van succesvolle projecten die de ZMF
in de afgelopen jaren samen met andere organisaties, bedrijven en instellingen opzette.
Foto's: Jaap Wolterbei
De Oosterschelde, ooit een levendige zee
arm, raakte fors verlamd toen door de
stormvloedkering zoutwatergetijdenge-
bied verloren ging. De ZMF lanceerde in
1991 het plan Tureluur. Als goedmaker.
Aan de Zuidkust van Schouwen-Duive-
land en op Tholen is samen met de pro
vincie, het waterschap, de natuurbescher
mingsorganisaties en de landbouw inmid
dels ruim 900 hectare nieuwe natuur
gerealiseerd. Het grootste deel van Plan
Tureluur bestaat uit inlagen en karrevel-
den, zoute en brakke gebieden.
Buitendijks wordt geprobeerd om de
afname van schorren te compenseren en
duinen te ontwikkelen. Binnendijks zijn
moerassen gecreëerd: brakke of zoute
moerassen in de lager gelegen gebieden
en zoete op hogere locaties. Het is het
eerste en tot nu toe enige project waarin
een landinrichting werd aangevraagd
door een natuurbeschermingsorganisatie.
Voor meer informatie: www.np-ooster-
schelde.nl/documents/natuur/plan-ture-
luur. (JM)
'm
Onstuimig, ruig en robuust
Plan Tureluur is het kroonjuweel van de
Zeeuwse Ecologische Hoofdstructuur
(EHS). Overal langs de boorden van de
Oosterschelde, maar vooral langs de zuid
kust van Schouwen-Duiveland en Tholen is
de laatste jaren hard gewerkt aan de reali
satie van dit plan. Weilanden afgerasterd
met lichtgele, kastanjehouten palen mar
keren de percelen nieuwe natuur. Hoewel,
nieuw? Nieuw is een relatief begrip. Je
waant je hier zo duizend jaar terug: nog
voor er dijken waren of laat staan een
stormvloedkering. Grasland nu of schor
toen. Als je je ogen wat samenknijpt, kun
je hier reizen door de tijd.
Zilte natuur
Spreeuwen, kieviten en goudplevieren wol
ken door de lucht. Er staat vandaag een
stevige wind uit het oosten die noopt tot
dikke jas en muts. Zelfs een sjaal zou wel
kom zijn.
De zeeaster pluist. De zeekraal kleurt
bloedrood. Deze hoek was altijd al een las
tige om op te boeren. Zoute kwel dringt
door onder de zeedijk. Op veel plaatsen is
een laag van de oorspronkelijke bouwvoor
afgeschraapt en komt de kwel nog sterker
aan de oppervlakte. Dit is zilte natuur, de
oernatuur van Zeeland. Grote aantallen
vogels profiteren. Voor de liefhebber is hier
veel te beleven. Waar de een op zoek is
naar een krombekstrandloper, vergaapt de
ander zich aan de brandganzen. Ik veroor
loof me vandaag de luxe om ongenuan
ceerd te schatten. Zijn het er 500, 1000 of
misschien wel meer dan 1500? ledereen
kan hier terecht voor een frisse neus. Vanaf
de uitkijktoren bijvoorbeeld, bij iedere
trede naar boven neemt de wind in kracht
toe. Het uitzicht mag er zijn. Kleumen en
genieten van de tinten groen, bruin, grijs
en rood door de tranen in je ogen heen. Er
hangen nog net geen ijspegels aan mijn
snor. Onstuimig, ruig en robuust, dat is
Tureluur. (PM)
6 WANTIJ December '09