De speling van het licht
ier dat Zuid-Afrika
weg is
De invloed van natuur en milieu in Zeeland
op het werk van kunstenaars.
Anton van Haperen
zeeland verbeeld
Karei Dierckx (Gent, 1940) is één van de meest vooraanstaande hedendaagse Belgi
sche schilders. Hij was vele jaren docent schilderkunst aan de Academie voor Schone
Kunsten in Gent, waar hij nog steeds woont. Hij heeft een sterke band met poëzie en
literatuur en onderhoudt vriendschappelijke contacten met verschillende schrijvers.
Vormen vervagen
Zeeland
Reislustig
Lager energieverbruik
Jarenlang bestudeerde hij de duinen in de voortuin van Zeeland en
Rotterdam. Zijn studie leidde vorig jaar tot een proefschrift met als titel
'Een wereld van verschil'.
de voetafdruk
Rob Kregting
Essentieel voor zijn werk is de traditie van
de schilderkunst. Morandi, Fautrier, Giaco-
metti, Bonnard en Cézane horen tot zijn re
ferenties. Hij ziet zich in de traditie van de
Vlaamse kunst. Dierckx werkt vaak vanuit
traditionele thema's als stillevens, al dan
niet figuratieve landschappen en portret
ten. Zoekend en tastend werkt hij die om
naar "verflandschappen".
Hij noemt zichzelf een colorist, bij wie
vormen vervagen of soms zelfs geheel
verdwijnen. Wat blijft is dan een illusie,
droombeeld, dat zich nauwelijks laat dui
den. Dierckx is een virtuoos tekenaar, voor
wie zijn werken op papier een essentieel
element in zijn oeuvre vormen. Zijn werk
werd midden jarig zeventig gerekend tot de
Nouvelle Subjectivité (tevens de naam van
een expositie in 1976 in het Centre National
d'Art Contemporain in Parijs, waar hij aan
deelnam). Maar eigenlijk is Karei Dierckx
bij geen enkele stroming of school onder
te brengen. Zijn werk staat in de traditie,
maar is volstrekt uniek en authentiek. Sinds
het einde van de vorige eeuw maakt hij
ook sculpturen in brons, bijvoorbeeld 'Mo
nument voor een vogel', 'Hommage aan
Morandi' en 'De droom van Jeroen Bosch,
denkend aan Goya'.
Zelf zegt de kunstenaar over de invloed van
Zeeland op zijn werk (citaat uit een brief aan
de redacteur): "Ik ben een schilder die niet
traditioneel werkt, maar wel in een traditie.
De schoonheid en de puurheid van het land
schappelijke dat we in Zeeland ontdekken,
is zeer inspirerend. Zowel compositorisch
als picturaal moet een schilderij interessant
zijn, hoe vrij deze elementen ook kunnen
vertolkt worden (figuratief of non-figura
tief). De lichtwaarde in het werk speelt een
intense rol; in Zeeland is de speling van het
licht, tussen hemel en aarde, de dragende
factor voor een schilder- of tekenkundige
interpretatie van het gegeven."
De afgebeelde werken zijn Tholen, 2007, olie
op doek, en Tholen, 2006, potlood op papier.
De foto's zijn afkomstig uit het boek Karei
Dierckx (Ludion, ISBN 978-90-5544-722-0), dat
ook aan de basis van de tekst heeft gelegen.
Rob Kregting is lid van
de Wantijredactie.
18 J wantij april 2010
Anton van Haperen werkt als belangenbe
hartiger bij Staatsbosbeheer in Zeeland en
West-Brabant. Eerst ging hij op de fiets naar
zijn werk op kantoor in Middelburg. Omdat
het kantoor is verhuisd naar Tilburg, is zijn
voetafdruk behoorlijk toegenomen. Mee
verhuizen helpt niet, want een groot deel
van zijn werk is nog steeds in Zeeland. Wel
reist hij naar Tilburg met de trein want hij
heeft een hekel aan grote stukken auto
rijden en hij kan tussen de rails zijn twee
kranten lezen. Soms pakt hij de auto. De
bestelauto heeft hij ingeruild voor een Ford
K, dat scheelt benzine, al denkt hij dat het
benzineverbruik nog lager kan.
Na zijn promotie had Anton van Haperen
eindelijk weer eens tijd om lang op vakantie
te gaan. Het werd een maand Zuid-Afrika en
Namibië. "De natuur is daar geweldig. Als
ik er niet zo'n grote vliegreis voor zou moe
ten maken, zou ik het beslist vaker doen.
Maar al ben ik reislustig, ik neem mijn ver
antwoordelijkheid en maak zo'n verre reis
niet vaker dan ongeveer eens in de 5 jaar.
Ik compenseer zo'n reis overigens niet, dat
vind ik onzin. Het geeft de suggestie dat je
toch rustig kan vliegen. Mensen moeten ge
woon minder vliegen."
Van Haperen kickt niet alleen op spectacu
laire natuur. "Als ik hier ga fietsen, geniet ik
ook van wat ik tegenkom. Graag doe ik een
bijzondere waarneming zoals een visarend,
maar ik word net zo goed blij van een rood
borstje en speenkruid."
Doordat zijn vrouw geen vlees eet, is Van
Haperen deeltijdvegetariër. Kleren, meubels
en andere spullen koopt hij met mate en ze
moeten lang meegaan. Ook het energiever
bruik is beneden gemiddeld en zal nog lager
worden als een geplande verbouwing wordt
aangegrepen om het huis beter te isoleren
en zonnepanelen te installeren. Wel scoort
Anton flink op papierverbruik omdat hij
twee kranten en veel andere tijdschriften en
boeken leest. Dat alles leidt tot een voetaf
druk die met 4 hectare net iets beneden het
landelijk gemiddelde ligt.
"Ik geloof niet in een conflict tussen natuur
en mens. Als beheerder moet je mens en
natuur juist bij elkaar brengen. Door ver
standig inrichten, zorg je ervoor dat verschil
lende belangen elkaar niet bijten. Vergis je
niet, de natuur heeft een grote draagkracht,
kan veel aan."
Dat benadrukt Anton in stelling 2 bij zijn
proefschrift:
"Het beeld dat het duingebruik door de
mens in historische tijden het karakter had
van overexploitatie of zelfs regelrechte
plundering, is onjuist."
Gerda Spaander is lid
van de Wantijredactie.
Gerda Spaander
Bereken zelf uw voetafdruk op
www.voetafdruk.nl of www.voetenbank.nl.
Gemiddelde Noord-Amerikaan 9,5 ha
Gemiddelde Nederlander 4,7 ha
Gemiddelde wereldburger 2,3 ha
Eerlijke Aarde aandeel 1,7 ha
wantij april 2010 ((19
