Havens moeten
samenwerken
en verbindingen
lessen
De tweede Thijs Kramerlezing stond vooral in het teken
van de (haven)economie. President-directeur Hans Smits
van het Havenbedrijf Rotterdam schetste een toekomst
beeld waarbij ook de ecologie nadrukkelijk een rol speelt.
Geheel in overeenstemming met het gedachtegoed van
Thijs Kramer, die als geen ander begreep dat economie
en ecologie niet zonder elkaar kunnen. Samenwerken,
verbindingen leggen en zoeken naar evenwicht zijn de
kernbegrippen.
Vertrouwensrelatie
Besluiteloosheid
Grootste havencomplex
"De Zeeuwse havens
moeten afzien van grote
containerterminals."
Containerterminal
Geen grote containerterminal in Zee
land. Foto Jaap Wolterbeek.
I I I Rinus Antonisse
Het klinkt zo logisch. De havens in de Rijn-
Scheldemonding moeten nauw samenwer
ken, in plaats van elkaar te vuur en te zwaard
beconcurreren. Dan wordt wereldwijd een
vuist gemaakt. Bovendien vaart het milieu
Hij erkende dat samenwerking in de Rijn-
Scheldedelta lang geen vanzelfsprekende
zaak is. Een voorbeeld dichtbij huis. Toen
Smits aantrad als havenbaas hoopte hij de
"Hans Smits heeft in zijn lezing een duidelijke boodschap meegegeven: de Rijn/Scheldedelta
moet als één geheel worden bekeken, er moeten geen onnodige bestuurlijke grenzen zijn.
Wel overheerst in zijn verhaal de economische insteek. Het woord ecologie werd geregeld
genoemd, maar in de discussie werd er weinig mee gedaan. Ik heb weinig oplossingsgerich
te, concrete zaken gehoord over de manier waarop economie en ecologie hier in die mooie
voortuin hand in hand kunnen gaan. En dat is nu juist het gedachtegoed van Thijs Kramer!"
Anja Phernambuqc, medewerker Rijkswaterstaat
er wel bij. Daar is geen speld tussen te krij
gen. Maar het is bekend: tussen droom en
daad bevinden zich vele obstakels. Grenzen,
eigenbelang en grote ego's bijvoorbeeld.
Nochtans deed Smits in zijn Thijs Kramerle
zing een dappere poging een aantal hinder
nissen op te ruimen.
wankele vertrouwensrelatie tussen Rotter
dam en Zeeland te kunnen herstellen. Dat
is hem tot op heden niet gelukt, terwijl wel
de banden met de havens van Amsterdam
en Dordrecht zijn aangehaald. Waar dat aan
ligt? Smits: "Bewoners trekken zich niet zoveel
aan van grenzen. Bestuurders helaas wel."
4 J wantij april 2010
Hij juichte de verzelfstandiging van Zeeland
Seaports toe. "Dat leidt tot verdere profes
sionalisering van management en bestuur.
Zo zal er met andere ogen naar een Wes-
terschelde Containerterminal worden geke
ken." Waarom de aanleg daarvan al tien jaar
sleept, was hem een raadsel. "De beslui
teloosheid over de WCT intrigeert me elke
dag weer."
De president-directeur onderstreepte dat
de havens in de Rijn-Scheldemonding sa
men het grootste havencomplex ter wereld
vormen. Dat wordt niet uitgebuit door het
2010
Ir. drs. Hans Smits, president-direc
teur Havenbedrijf Rotterdam.
Foto Loes de Jong.
ontbreken van krachtenbundeling. Smits
wees erop dat de Nederlandse luchthavens
dat beter hebben begrepen: die hebben
een gezamenlijke strategie ontwikkeld. Dat
moeten de havens ook doen, zei hij. Het be
tekent afspraken maken over het verdelen
van de activiteiten. Dus geen fijn-chemie
in Rotterdam, wel in Antwerpen. En geen
LPG-opslag in Amsterdam maar wel in Rot
terdam. Enzovoorts.
De Zeeuwse havens moeten afzien van groot
schalige containerterminals, stelde Smits.
"Laat ik daar helder in zijn. De komende
tien, twintig jaar is er geen markt voor. Nie
mand zet een handtekening onder een dure
Westerschelde Containerterminal. Richt je
energie op veelbelovender zaken als onaf
hankelijke tankopslag, de biochemie in de
Kanaalzone en de ontwikkeling van het Dow-
complex. Er gaan heel veel windmolens op
de Noordzee gebouwd worden. Bouw en
onderhoud kunnen een specialiteit worden
vanuit de Zeeuwse havens."
'leder voor zich' dient taboe te zijn, aldus
Smits. "Grootschalige projecten moeten in
een totaalbeeld bezien worden. Een vierde
verdieping van de Westerschelde kan en mag
nooit meer alleen op zichzelf beschouwd
worden. Zelfs als het ecologisch verantwoord
zou zijn, wat ik trouwens betwijfel."
"Een boeiende lezing. Wat mij vooral opvalt is de besluiteloosheid die ik hier tegenkom. Of
het nu gaat om de WCT, de ontpoldering, de verdieping van de Westerschelde. Er wordt
maar om de hete brei heen gedraaid. Maak keuzes. Ben je voor de Tweede Maasvlakte, doe
dan geen WCT. Hans Smits sprak over een havengebied in China, dat qua grootte te vergelij
ken is met de Delta. Een goed voorbeeld voor ons: beleid maken én uitvoeren voor het gehele
gebied. En wat het verhaal over duurzaamheid betreft: bij grote bedrijven is dat de regel.
Gewoon doen." Jan Paul van Hoven, directeur van de Koninklijke Maatschap Wilhelminapolder
