"Sas van Rouveroij (Haven van Gent) maakte een gevaarlijke opmerking: havens
breiden zich uit naar de zee. De steden, met als voorbeeld Gent, kunnen de oude
haventerreinen dan mooi gaan ontwikkelen. Je ziet die ontwikkelingen al voor je in
de Kanaalzone en bij de nieuwe Antwerpse dokken. Geen prettige ontwikkeling. Ook
de opmerking van Karla Peijs verontrustte me. Ze heette de Derde Maasvlakte alvast
welkom in het Sloegebied, nota bene in het hart van de groenblauwe oase. Dan liever
de opmerking van Hans Smits, die stelde dat havens geen nieuwe activiteiten moeten
ontplooien als die al elders gebeuren, dus geen WCT. Overigens heb ik de ecologm
vanmiddag gemist. Het werd regelmatig genoemd, maar meer ook niet."
Verbindingen
Algemeen belang
Overheid
Deltawerken
Heel maken
"Ik ben het helemaal niet eens met Hans
Smit over het gebrek aan Innovatie in
Zeeland. Kijk naar de resultaten in de
Kanaalzone op het vlak van ecologie en
economie." David Luteijn, voorzitter van de Bra
bants-Zeeuwse Werkgeversvereniging
Wim van Wijngaarden, ecoloog provincie Zeeland
Hij achtte het gezamenlijk ontwikkelen van
achterlandverbindingen door Rotterdam,
Zeeland en Antwerpen noodzakelijk, "zoals
tussen Hamburg en Bremen gebeurd is."
Wat hem betreft, wordt de groenblauwe
Delta daarbij ontzien. Nieuwe infrastruc
tuurtracés moeten worden gekoppeld aan
bestaande verbindingen en aan de randen
van het gebied. "Ik hoop dat het groenblau
we hart dezelfde lading krijgt als het groene
hart van de Randstad."
Om tot doeltreffende samenwerking te ko
men, moet het begrip marktwerking anders
ingevuld worden, betoogde Smits. "Dat
heeft een verkeerde kleur gekregen. Het is
te ver doorgeschoten. Het algemeen belang
moet als politiek begrip terugkomen. We
moeten weer durven ingrijpen in de markt
werking. Er is slagkracht nodig als antwoord
op de wereldwijde economische ontwik
kelingen. Bij de havens gaat het om de pri
maire relatie tussen het havenbedrijf en zijn
klanten."
Het verdelen van activiteiten - en dus min
der inzetten op een economische wedloop
- is ook noodzakelijk uit milieuoogpunt,
meende hij. "De A-merken onder de grote
ondernemingen willen graag investeren in
duurzame gebieden."
De president-directeur toonde zich voor
stander van havenbedrijven in handen van
de overheid. "De leiding moet niet in han
den zijn van mensen uit de private sector
die naar winstmaximalisatie streven. Dat
maakt het ook gemakkelijker om samen
op te trekken. Smits brak een lans voor op
richting van een bestuurlijk platform van
provincies, steden en directies van haven
bedrijven. Eerste taak: een economische
visie voor de Rijn-Scheldedelta ontwikkelen.
Noodzaak is daarbij een pro-actieve uitvoe
ringsorganisatie, anders wordt het net zo'n
vrijblijvend vehikel als het bestaande (vrij
blijvende) Rijn-Scheldedelta overleg. Gezel
lige gesprekken en het eten is prima, maar
resultaten: ho maar."
Smits, die zijn loopbaan begon bij de Delta
dienst van Rijkswaterstaat en een aantal
jaren op Schouwen-Duiveland woonde en
werkte, ging kort in op de Deltawerken.
"Uiteindelijk blijkt dat we toch veertig jaar
na dato de conclusie moeten trekken dat
de ecosystemen niet in evenwicht zijn ge
houden. Dat is ons niet gelukt. We staan
voor een heel nieuwe opgave: een tweede
golf van waterbouwkundige innovaties. De
dynamiek terugbrengen, zodat de kwaliteit
van de ecosystemen weer verbetert."
vreesde hij. Verwijzend naar de koele relatie
tussen Rotterdam en Zeeland, merkte Van
Rouveroij op dat "de tegenstellingen tussen
de Vlaamse havens net zo groot zijn als in
Nederland."
In de paneldiscussie haakte Joost Schrijnen,
programmadirecteur Zuidwestelijke Delta,
daarop in. "Het gaat om het heel maken van
de héle Delta, dus niet alleen om Zeeland.
We moeten een evenwicht tot stand bren
gen tussen een maakbare civieltechnische
Delta en herstel van de ecologie." Roline
de Wilde, regiodirecteur Natuurmonumen
ten Zuid-Holland en Zeeland, hoopte dat
de groenblauwe Delta dezelfde warme ge
voelens bij mensen gaat oproepen als bij
de Waddenzee het geval is. "De mensen
staan nu nog een beetje met hun rug naar
de Delta."
Sas van Rouveroij van Nieuwaal (Raad van
bestuur Haven van Gent en Vlaams par
lementslid) onderschreef de oproep voor
een bestuurlijk platform dat de verdeling
van activiteiten oppakt. "Niet eenvoudig,"
De pleidooien voor daadkracht, samenwer
ken en verbindingen leggen, zouden Thijs
Kramer uit het hart gegrepen zijn. Wat dat
betreft zorgde de tweede lezing voor een
goed gevoel. De organisatoren hadden ge
leerd van de weeffoutjes die de eerste lezing
bevatte en de opzet aangepast, met maar
één inleiding. Nog wel met een - kennelijk
onvermijdelijke, maar weinig opleverende -
paneldiscussie.
Bovendien ruime mogelijkheden voor net
werken. Vooraf, in de pauze en achteraf. Daar
werd in het Middelburgse stadhuis royaal ge
bruik van gemaakt. De belangstelling voor de
lezing was zo groot, dat niet alle aanmeldin
gen konden worden gehonoreerd.
Rinus Antonisse is journalist.
antij april 2010
Stad en Delta, complementair.
Maasboulevard, Rotterdam.
Foto Jaap Wolterbeek.
