Onder de kronkelbomen
van het sprookjesbos
De sneeuwbergen
van Valkenisse—
Een uitnodiging om op pad te gaan.
"Er is haast geen plek op Walcheren, waar
ge zijn witte duinen niet ziet, zijn duinen,
die achter zijn groene lommers en groene
heggen oprijzen als een sneeuwgebergte"
Wat rest van het Zeeland dat
schrijvers vroeger inspireerde.
de voorloper
Sneeuwklokjes en Paasbloemen verwijzen de winter de
finitief naar de herinnering. Ze smaken naar meer en ma
ken je ongeduldig. In dit vroege voorjaar zijn er signalen
genoeg. De koolmees weet allang in welke boom hij het
vrouwtje zal verleiden. Toch zoek ik vandaag vooral naar
herfstambassadeurs: paddenstoelen.
'Wie om scheldwoorden
verlegen zit, pakt het best
even een paddenstoelen-
gids uit de kast/
Zeldzaamheid
Duinen
Stoomtrammetje
wat dit blijfsel overbleef
Landpad
Fluweelpootje.
Foto Peter Maas
Voor meer informatie:
Meelopen met een paddenstoelenwerkgroep?
Zaterdag 14 april om 13.30 uur op de par
keerplaats aan het einde van de Duinweg in
Oostkapelle.
Informatie bij Thijs Franse:
tfranse@zeelandnet.nl
Peter Maas is lid van
de Wantijredactie.
schillende paddenstoelen dicht bijeen. Ze
hebben een mooie oranjebruine kleur en
zelfs in dit donkere, gesluierde licht blinken
ze op. Maar paddenstoelen maken het een
mens niet gemakkelijk. De gids met mooie
foto's geeft zelden zekerheid. Ik ben als
'plantenman' verwend met zo'n fraaie de
terminatiesleutel in de flora. Planten leren
benoemen is een kwestie van volharding en
zorgen datje de terminologie beheerst. Hier
blijft het vooral gissen.
Even verderop gaat het bos over in een
open duin, begraasd door paarden. Hier
groeit een paddenstoel die er toch wel heel
typisch uitziet. Kleine wittige hoofdjes op
lange steeltjes. Maar meest karakteristiek
is toch wel het kleine gaatje bovenop de
hoed. Dit moet de opening zijn waarlangs
de sporen worden losgelaten. Snuffelen
langs plaatjes in de gids leidt vrij snel tot de
gesteelde stuifbal. Wie om scheldwoorden
Paddenstoelen? Je zou het misschien niet
verwachten, maar die zijn het hele jaar door
te vinden. De tocht gaat door de Vierhoog-
ten bij Oostkapelle. Vandaag raast de storm
'Xynthia' vanuit Frankrijk naar het noorden
en brengt veel regen mee. Onder de kron
kelbomen van het sprookjesbos groeit het
fluweelpootje: donkere steel. Er staan ver
verlegen zit, pakt het best even een pad-
denstoelengids uit de kast. De stuifbal is een
redelijke zeldzaamheid, alleen gekend uit de
duinen.
Vanuit de lage en door de wind kromgebo
gen eikenbomen roept de goudvink. Eerder
al liet de boomklever zich horen. Weinig ty
pisch Zeeuwse vogels, maar juist daarom is
dit gebied zo boeiend om doorheen te strui
nen. De afwisseling van landschappen vol
trekt zich hier in een smalle strook langs de
kust. Op de achtergrond hoor je de branding
brullen en beuken.
Stationsklok Biggekerke.
Foto Jan Moekotte
Zo begint P.H. Ritter (1882-1962) in Zeeuw-
sche Mijmeringen het hoofdstukje over
"De sneeuwbergen van Valkenisse". Ritter,
journalist en letterkundige, kende in zijn
tijd iedereen die ertoe deed in het literaire
bedrijf. Dat hem in 1956 gevraagd werd het
Boekenweekgeschenk te schrijven, illus
treerde zijn populariteit.
Ritter is ronduit lyrisch over de duinen op
Walcheren; "die wondere witte bergen, die
een vreemden lichtglans geven aan het land,
ge vindt ze nergens zooals hier, en nergens
als hier zijn zij vertrouwd met den hemel,
waar zij met hun zachte ronde kamelenrug-
gen tegen liggen aangeleund." Ritter stelt
zijn lezers voor om met hem mee te gaan in
"een klein genoeglijk stoomtramsalonnetje,
dat zachtjes wiegelt door de weien" om in
Biggekerke dan het "lange kronkelende land
pad op te stappen dat naar de witte duinen
leidt". Het zal, voorspelt hij, "u treffen hoe
luw en lief de zee hier doet met het land".
Dat stoomtrammetje reed voor het eerst in
1906 en werd opgedoekt in 1937. Toch is in
Biggekerke nog iets van een station te zien,
aan de Valkenisseweg, rechts van de par
keerplaats bij de speeltuin. Nu die tram er
niet meer "wiegelt door de weien", kunnen
we mooi vanuit Middelburg over de Hoge-
landseweg naar Biggekerke wandelen en
derhalve kilometer naar het strand, maar
ook het lange kronkelende landpad dat Rit
ter nam, is er niet meer. We zullen de Valkenis
seweg moeten nemen, die inmiddels geasfal
teerd is en aan de voet van de duinen in Groot
Valkenisse doodloopt bij een parkeerplaats.
In Groot Valkenisse begint een "bergtocht
door het zachte, hagelwitte zand, onmerk
baar omhoog over de witte vlakten, die
blank als gletschers zijn".
Wij zien anno 2010 geen hagelwit zand,
geen witte vlakten meer. En de blanke top
der duinen is al jaren stikstofgroen.
heel die weg de zachte ronde kamelenrug-
gen zien zoals Ritter die zag. Als de duinen
kamelen zijn, is de vliedberg (in Krommen-
hoeke) dan een dromedaris
Vanuit Biggekerke is het nog ongeveer an-
Noot: Zeeuwsche Mijmeringen door P.H.
Ritter jr., eerste druk 1919, is enkel nog anti
quarisch te koop (de prijs varieert op www.
boekwinkeltjes.nl tussen 6 en 10 euro.)
Jan Moekotte is lid van de
Wantij red actie.
wantij april 2010 (f 17