Zorg om open polders
in West-Brabant
Wandelen over de
Brabantse Wal
Rotterdam en Antwerpen naderen
In West-Brabant zijn er, net als in Zeeland, zorgen om het behoud van de open
polders. De havens van Rotterdam en Antwerpen rukken zichtbaar op aan de horizon.
Milieuvereniging Benegora houdt de vinger aan de pols.
Snuffelpaal
Open polders
Provinciaal Landschap
"Rotterdam en Antwerpen groeien naar elkaar toe. Alleen
krachtenbundeling kan tegenspel bieden (zie vorige Wantij).
Anders gaan de havens hun eigen gang en zijn Zeeland en West-
Brabant de klos."
De bult bij Woensdrecht, waar de snelweg en de spoorlijn
een scherpe bocht maken, is voor veel Zeeuwen een baken.
Je betreedt of verlaat er de provincie. 'Waar Brabant
Zeeland kust' is de slogan waarmee de VVV Brabantse Wal
toeristen probeert te verleiden een bezoek te brengen aan
dit opvallende landschap op de grens van Brabant, Zeeland
én Vlaanderen. Een gebied vol contrasten: hoog en laag,
zand en klei, een smeltkroes van culturen.
Glooiingen
Begin- en eindpunt
wandeling in Ossendrecht:
Panorama bij Ossendrecht op
Antwerpse haven.
Foto Perry van Kempen
Beneden ligt Woensdrecht, boven Hooger-
heide. De klim naar de plaats van de afspraak
is steil, een beetje Limburg. Wantij is te gast
bij milieuvereniging Benegora. Vanuit de
woonkamer van bestuurslid Bert Zwiers is er
een doorkijk naar de lager gelegen polders.
"We wonen hier mooi op de Brabantse Wal,
de steilrand op de grens van zand en klei,"
zegt Bert Zwiers, secretaris-penningmeester
van de vereniging. "Maar Antwerpen zit op
onze lip." Inderdaad, in de verte doemen de
containerkranen, koeltorens en schoorste
nen van de haven op.
Benegora is de afkorting van 'Belgisch Ne
derlands Grens Overleg Regio Antwerpen'.
Een grensoverschrijdende milieuvereniging,
met een Belgische en een Nederlandse tak,
dat is bijzonder. "Ook Oost-Zeeland is ons
werkgebied," voegt Adrie Dobbelaar, voor
zitter van Benegora, er aan toe. "Want tot
zover reikt de invloedssfeer van de haven
van Antwerpen." Zwiers en Dobbelaar zijn
het roerend eens: "Over de grens staan de
grootste chemiebedrijven ter wereld, maar
een fatsoenlijk net voor het meten van de
luchtvervuiling ontbreekt aan de Neder
landse kant van de grens. Dat is in de re
gio Rijnmond ondenkbaar, maar hier staat
slecht één snuffelpaal. Na jarenlang aan
dringen van onze kant is recentelijk, tijdelijk,
een extra paal in Ossendrecht gezet. We zijn
benieuwd naar de resultaten die binnenkort
bekend moeten worden."
"Het is dat er een staatsgrens ligt. Anders
waren de dorpen in de zuidwesthoek van
Brabant wellicht het lot beschoren van Oos
terweel, Doel of Zandvliet. Afgebroken of
omsingeld door de haven. Vanaf de oprich
ting van Benegora in de jaren zeventig is het
openhouden van de polders onze zorg ge
weest. We hebben hier menig plan voorbij
zien komen, van een racecircuit a la Zand-
voort tot een logistiek park, telkens wordt
iets nieuws bedacht. De polder is nog steeds
open, maar wel aangetast door de aanleg
van de snelweg A4, de komst van varkens-
boeren en de bouw van een windmolen. Op
dit moment zijn de aanleg van een gascom-
pressorstation en van een goederenspoor
lijn actueel."
Grensoverschrijdend werken is voor Bene
gora normaal. Vandaar dat de milieuvereni
ging niet alleen lid is van de Brabantse Mi
lieufederatie, maar ook van de ZMf en van
de Bond Beter Leefmilieu (BBL) in België.
"We moeten er voor waken dat de havens
Antwerpen en Rotterdam via de snelweg A
4, die in 2013 af is, aan elkaar groeien. Je
kunt op je klompen aanvoelen dat deze zo
genaamde transportas binnen de kortste
keren een ontwikkelingsas wordt. We willen
hier de status van de Hoekse Waard, een
buffer tegen havenuitbreiding. De eerste
stap is gezet. De Brabantse Wal, de ruggen
graat van de natuur in het gebied, is aan
gewezen als Provinciaal Landschap. De vol
gende stap moet een grensoverschrijdend
landschapspark zijn, van de polders van
Reimerswaal via de Brabantse Wal en het
grenspark Zoom-Kalmthoutse Heide tot de
Kempen.
Willem de Weert is
eindredacteur van Wantij.
Voor meer informatie:
www.benegora-leefmilieu.nl
8 J wantij juli 2010
Adolphineplein
leemberg
grtUEO-*-
Stichting De Brabantse Wal heeft in het ge
bied wandelroutes gemarkeerd en in een
gids uitgebracht. Wantij doet u, in samen
werking met de Stichting, de eerste wandel
route cadeau. De wandeling is dik elf kilo
meter lang en loopt van Ossendrecht naar
Zandvliet en weer terug.
De route is heel afwisselend. Onderweg
passeert u twee keer de landsgrens. De
kinderkoppen en café De Leeuw van Vlaan
deren, halverwege, typeren de Vlaamse
sfeer. Het landschap is vol contrasten. De
Brabantse Wal duikt met mooie glooiingen
en wat klimmetjes in het landschap op. De
wijdse Zuidpolder onder Ossendrecht is to
taal anders dan de donkere bossen op Stop-
pelbergen.
Peter Maas is lid van
de Wantijredactie.
Adolphineplein Ossendrecht.
GPS: NSl^^g1
E 4° 19.7911
Parkeren: Op het Adolphineplein.
Openbaar vervoer: Lijn 105 Veolia Transport,
halte Steenenhoef Ossendrecht (het beginpunt
van de wandeling is 400 meter van de bushalte);
www.9292ov.nl; tel. 0900-9292.
Lengte: Circa 11 km.
Markering: Zeskantige bordjes met oranje pijl in
de bebouwde kom; palen met oranje kop buiten
de bebouwde kom.
N.B. De wandelroute loopt voor een deel door
België. De paden in de polder kunnen
drassig zijn. De beschrijving van de route vanuit
Ossendrecht (Nederland) begint bij punt 1. De
wandeling kan ook in Zandvliet (België) begin
nen. De beschrijving van de route begint dan bij
punt 17.
Horeca: Bij het Adolphineplein in Ossendrecht en
bij café De Leeuw van Vlaanderen in Zandvliet.
Ossendrecht
Plaatsluis
1 Hoek
Start- of rustpunt havlverwege, café
De Leeuw van Vlaanderen Zandvliet.
Sloot met kwelwater.
De eerste glooiingen van de
Brabantse Wal in Nederland.
Stichting De Brabantse Wal
(Bron: De Brabantse Wal. Zes wandelingen op
de grens van hoog en laag in Bergen op Zoom
en Woensdrecht. Stichting De Brabantse Wal.
Voor 6 te koop bij VVV De Brabantse Wal.)
wantij juli 2010 (f 9
