Toekomst bloem-
dijken onzeker
O
Opgeruimd
plantaardig
De natuur is rijk. Er zijn soorten met dure namen zoals
fraai duizendguldenkruid, goudknopje en goudsbloem.
Die soorten krijg je veelal gratis mits je de juiste
maatregelen neemt. Maar dat wordt lastig als het
budget van de terreinbeheerders fors gekort wordt.
Dit heeft grote consequenties voor de natuurgebieden.
Met name voor de kleinschalige natuurterreinen die
een intensief beheer vragen, zoals bloemdijken, is de
toekomst onduidelijk. Het voortbestaan van soorten
als wollige distel en ruige anjer in Zeeland is dan ook
onzeker. Van deze twee soorten komen in Zeeland
de belangrijkste populaties van Nederland voor. Het
verdwijnen van deze twee soorten zal zeker een gemis
zijn voor de Zeeuwse dijkflora.
Gangbare landbouw
Nieuwe flora
de voorloper
De prullenbakken zijn al weggehaald. Het leuke, ronde
zitbankje rondom die boom daar is ook niet meer dan
een herinnering. Geen informatiepaneel, niet eens een
naambord. Het gras groeit intussen stevig door.
Onderhoud
Ommezwaai
Laatste boswachter
Justus van den Berg
Het is geen nieuwtje dat in de gangbare
landbouw nauwelijks plek is voor een
andere soort dan het beoogde product.
Tussen de suikerbieten en aardappels
kom je sporadisch een soort tegen als
akkermunt. Langs een randje staat wel
eens duist. Opportunistische soorten
kom je vooral tegen bij de opritten en
op de kopakkers met veel kale grond als
gevolg van de banden van trekkers. Het
gaat dan om soorten die zich thuis voe
len in voedselrijke omgeving.
Soorten als gele hoornpapaver en
zeevenkel doen het goed op onze
vernieuwde zeedijken. Ook Deens
lepelblad en andere zoutliefhebbers
profiteren van de gladheidbestrijding.
De recente verovering van Zeeland door
klein robbertskruid in het ballastbed van
de spoorlijn heeft kunnen plaatsvinden
ondanks een intensieve bestrijding met
roundup. Dat is leuk. We krijgen soms
nieuwe flora zonder dat dit wat kost, dat
is mooi meegenomen. Maar afstand doen
van kenmerkende flora op bloemdijken,
zilte graslanden en duingebieden, dat
gaat pijn doen.
Justus van den Berg is
FLORON coördinator voor
Zeeland en coördinator van de
plantenwerkgroep KNNV Bevelanden.
16 J wantij november 2011
Peter Maas
Toch sta ik hier bij een van de leukste wan
delgebiedjes in het midden van Zeeuws-
Vlaanderen: het Pontebos, even ten zui
den van IJzendijke. Het is ingeplant in het
jaar 2001 als onderdeel van de inmiddels
veelbesproken Ecologische Hoofdstructuur
(EHS). Het vormt een onderdeel van de Pas-
sageule, ooit een indrukwekkende getijden-
geul tussen de Braakman en het Zwin.
De padenstructuren in het bos zijn overzich
telijk. Soms lang en kaarsrecht, dan weer
verrassend kronkelend en uitlopend op een
open veldje met een grote waterput. Hoe
wel, open? Het gras op de meeste paden is
lang en heeft al een lange tijd geen maai-
machine meer gezien. Wandelen wordt hier
meer struinen en dus kun je maar beter
stevige wandelschoenen of laarzen aantrek
ken. Niet iedereen is daar van gediend. Te
lefoontjes, mailtjes, berichtjes via twitter of
soms anonieme reacties op digitale nieuws
berichten dat het hier toch maar een zooitje
is. Staatsbosbeheer draait noodgedwongen
het onderhoud maximaal terug.
Toch zien we verderop graafmachines bezig,
worden rasters geplaatst, nieuw bosplant
soen geplant en wandelpaden aangelegd.
Er wordt zelfs ook nog een pracht van een
wandelbrug aangelegd over de brede wa
tergang. Het Pontebos krijgt zo een veel di
rectere verbinding met het dorp IJzendijke.
Hoe kan dit? Geen geld meer voor beheer,
maar wel voor dit soort uitbreidingen? Het
project was al in voorbereiding nog voor de
'grote ommezwaai'. Met veel kunst en vlieg
werk wordt de realisatie van dit stukje EHS
er nog uitgeperst. Veel mensen zullen er
nog plezier van hebben.
Ter voorbereiding van een nachtexcursie om
vallende sterren te kunnen zien, loop ik, de
boswachter, een rondje door het donkere
bos. Een kerkuil komt aanvliegen. Even la
ter een ransuil die nieuwsgierig boven mijn
hoofd rondjes draait. Zou hij zich afvragen
wanneer de laatste boswachter wordt op
geruimd?
Voor meer informatie over
natuurexcursies in Zeeland:
www.vvvzeeland.nl/nl/natuur-excursies
O Peter Maas is lid van
de Wantij red actie
wantij november 2011 (f 17
