'De spuit ging
als eerste
de deur uit'
Biologisch akkerbouwer
Alex van Hootegem:
Duurzaam ondernemen
Na 15 jaar gangbaar boeren op het akkerbouwbedrijf
Meulwaeter bij Kruiningen had Alex van Hootegem het wel
zo'n beetje gezien. Hij wilde zich verder ontwikkelen en
gooide het roer drastisch om. In 1999 zette hij de stap naar
biologische landbouw. Met ruim 140 hectare is Meulwaeter
het grootste biologische landbouwbedrijf in Zeeland.
Gratis en blijvend voorhanden
Zonnepanelen
Bouwplan
Veranderingen
Rinus Antonisse
Van Hootegem vertelt er bevlogen en
deskundig over. Nee, idealisme vormde
niet de aanleiding voor de omschakeling.
Zijn drijfveer was nieuwe mogelijkheden
aanboren en die bood de biologische
landbouw volop. Ja, inderdaad de befaamde
uitdaging. 'Het moet niet te saai worden.'
Daarom zette hij acht jaar geleden samen
met zijn vrouw Anneke ook de biologische
webwinkel De Grote Verleiding op. 'Ik ben
in het diepe gesprongen zonder dat ik wist
of ik kon zwemmen', vat Van Hootegem
het biologisch avontuur samen. Het was
geen probleem bestrijdingsmiddelen en
kunstmest in de ban te doen. 'Ik ben nooit
een fan geweest van bestrijdingsmiddelen,
ik heb er niet zoveel goeds van gezien. De
spuit ging als eerste de deur uit.'
Mag Meulwaeter duurzaam genoemd wor
den? Van Hootegem: 'Het is wel een contai
nerbegrip. Maar in biologische landbouw
zitten veel aspecten die duurzaam zijn. Het
concept op zich is duurzaam. Je gebruikt
natuurlijke processen die gratis en blijvend
voorhanden zijn. Neem het bodemleven.
Ik noem dat wel eens mijn miljoenen me
dewerkers, die continu, zeven dagen in de
week, gratis bezig zijn. Chemische landbouw
gaat dwars tegen de natuurlijke processen
in. Met de beste bedoelingen, maar dat het
gebeurt is toch wel lastig.' Zijn eerste erva
ring na de omschakeling leerde hem veel.
Als gangbare boer teelde hij pootaardap-
pelen, die veel bespuitingen tegen de luizen
kregen. 'Ik probeerde een stukje biologisch
pootgoed uit. De planten zaten vol luizen en
daar kon ik niks tegen doen. Ik ben plat op
m'n kont gaan zitten tussen de aardappels,
dan zie je veel beter. Ik zag een grote hoe
veelheid beestjes die met en tegen elkaar
tekeer gingen. Na een aantal dagen waren
de luizen verdwenen. De natuur zoekt even
wicht, zoekt balans.'
Goed, het productieproces is duurzaam.
Hoe staat het met de verdere bedrijfsvoe
ring? 'Niet alles kan tegelijk, het moet ook
gefinancierd worden. We gaan de daken
van twee schuren vernieuwen en, samen
met de muren, goed isoleren', vertelt Van
Hootegem. 'Er liggen nu 80 zonnepanelen
op de derde schuur en ons huis. Dat willen
we elk jaar uitbreiden. Daarom doen we
mee aan het project Boer zoekt Buur (zie
www.boerzoektbuur.nl). Mensen kunnen in
vesteren in een zonnepaneel en krijgen daar
biologische producten voor terug. Ik zie dat
wel zitten als vorm van crowdfunding.'
In het bouwplan van Meulwaeter zitten
onder meer aardappelen (dit jaar 10
soorten, ook paars, rood en bont), winter
peen, sperziebonen, rode bieten en
groenbemester luzerne. De oogst gaat
in hoofdzaak naar grootverwerkers en
conservenindustrie. Van Hootegem heeft
één vaste medewerker in dienst, neemt
tijdens de oogst loonwerkers in de arm en in
het seizoen Poolse uitzendkrachten voor de
onkruidbestrijding (onkruid is misschien wel
de grootste plaag voor de biologische boer).
In de loop van de jaren zijn veel verande
ringen doorgevoerd. Zoals een rijpadensys
teem, de komst van GPS, de wiedkever (een
voertuig om liggend onkruid te trekken)
en andere speciaal ontwikkelde of aange
paste machines. Opmerkelijk is ook dat er
niet meer jaarlijks wordt geploegd. Een heel
bewuste keus, zegt Van Hootegem. 'Het is niet
zo goed voor de grond. Er is nu een veel rij
ker bodemleven en de vruchtbaarheid is erg
goed.' Samen met drie collega's zet hij zich in
voor ontwikkeling van aardappelrassen die
resistent zijn voor de beruchte schimmel
ziekte phytophthora. Daardoor wordt niet
alleen het assortiment (kleur, vorm, smaak,
geur) diverser maar ook de kans op slechte
oogsten kleiner. Dan kan ook de oogstzeker-
heid richting afnemers beter gegarandeerd
worden (zie www.debieper.nl).
Rinus Antonisse is journalist en lid
van de Wantijredactie.
12 J wantij juni 2013
