Fietsen op de grens
van Zeeland, Brabant
en Antwerpen
Dynamiek van een veranderend landschap
Grensgebieden hebben iets. Vaak zijn het de uitersten: de leegte van de grensstreek of juist
de drukte van de grensovergang. Bij de entree van Zeeland vanuit Brabant of Antwerpen
ligt zo'n gebied. Het valt op door 'de muur' die het landschap markeert: een twintig meter
hoge rand, achtergelaten door de vroegere Schelde. Een interessant gebied om te fietsen,
als je van contrasten houdt.
Geschiedenis
Dynamiek
Windmolens
De Schelde was vroeger de grens tussen
Zeeland en Brabant. In de zestiende eeuw
teisterden rampzalige stormvloeden het
gebied. In een halve eeuw verdwenen
kastelen, kloosters, dorpen en zelfs een
complete stad (Reimerswaal) in de golven.
De Schelde verlegde zijn stroom: Ooster
en Westerschelde werden zeearmen die
tot aan de Brabantse Wal reikten. Na de
Tachtigjarige Oorlog werden delen van
het vergane gebied opnieuw ingepolderd.
Boeren, vissers, hier en daar een haventje,
dat was toen het beeld.
De aanleg van de Kreekrakdam en de
spoorlijn van Bergen op Zoom naar Goes
(1864) waren de eerste tekenen van dy
namiek. In de twintigste eeuw volgden de
hoogspanningsmasten, de autosnelweg,
de buisleidingenstraat en het Schelde-
Rijnkanaal (1963-1975). De comparti
mentering van de Oosterschelde met de
Markiezaatskade (1983) en de Oesterdam
(1986) maakte een eind aan het getij.
Sindsdien loopt de provinciegrens door
het Markiezaatsmeer, een groot wetland
aan de voet van de Brabantse Wal.
Je kunt er niet omheen: heel de tocht zal de
skylinevan de Antwerpse haven je vergezellen.
Met alle infrastructuur die daar naartoe leidt:
het kanaal, de snelweg en minder opvallend
de buisleidingenstraat. Nieuwe fenomenen
zijn de windmolenparken die in het landschap
verrijzen: de solitaire molen bij Woensdrecht
valt in het niet bij de 31 molens die anno 2013
langs hetSchelde-Rijnkanaal gebouwd worden
en die aansluiten op het windmolenpark
tegen de grens met België. Het is de charme
van de tocht: de rust van het verleden wordt
opgeschrikt door de dynamiek van het heden.
Voor wie de contrasten niet schuwt, is de
tocht een belevenis.
wantij juni 2013
