Het strand leeft
en heeft geleefd
Vers aanspoelsel
Bloemen en zeebeesten
Het lijkt allemaal zo normaal, een aaneengesloten
zandige kust van Calais tot ergens in Denemarken.
Toch is dat op wereldschaal een schaars goed.
Fossielen
Kwetsbaar?
Foto: Alice Krull-Kalkman
Steenlopers op de aanspoellijn
(Foto: Floor Arts)
Het strand blijkt een rijkdom aan natuur
te herbergen, voor wie er oog voor heeft.
Dat zal voornamelijk aanspoelsel met
dood spul zijn in de pas afgezette vloedlijn
en de oude vloedlijnen hogerop. Lager, op
het natte strand, is er ook nog aanspoelsel
in de luwte van strandhoofd en zandbank.
Aan het gedrag van strandvogels is te zien
dat in dat aanspoelsel een en ander is
te eten: aas, en kleine beestjes die daar
ook op afkomen. Wat rommelen met een
stok in het wier laat het wegschieten van
die nietige beestjes zien. Een hele leefge
meenschap: arm aan soorten, maar rijk
aan individuen. Vooral strandvlooien en
strandvliegen kom je er tegen. Het zijn de
specialisten van het vloedmerk, geharnast
tegen een onverwachte kwak zeewater
en, anderzijds, de droogte bij laag tij.
Bij een hoge, oude vloedlijn verschijnen er
ook specialisten uit de plantenwereld, die
daar van vocht en meststoffen in het deels
overstoven en verteerde aanspoelsel pro
fiteren. Het is als een lintvormig perk met
Harry Raad
soms vertederend fraaie bloemetjes,
bijvoorbeeld de zeeraket. Strandmelde
spreekt minder tot de verbeelding. De
strandvogels zoeken ook voedsel op het
kale, natte strand. In dat zand leven wor
men en ander klein grut, het zijn echte
zeebeesten. Bij vloed is het voor hen
etenstijd, ze vangen hun prooi of filteren
allerlei eetbaars uit het water.
Dan is er speciaal op het Zeeuwse strand
nog een waardevol natuuraspect waar
veel liefhebbers voor warmlopen: fossiele
resten van zeebeesten. Hele volksstam
men gaan erop uit om een tandje van een
haai te vinden; minder is dat het geval bij
botten en schelpen, maar ook daar volop
liefhebbers. De mensen van de levende
natuur gaan daar wel eens schouderop
halend aan voorbij. Onterecht!, want het
Zeeuwse strandfossiel is een zeer natuur
lijk verschijnsel voor mensen die ver dur
ven terug te kijken.
De dynamiek van het milieu zorgt voor
een redelijk schokbestendig strandleven,
zo lijkt het. Echter, de verstoringsgevoe-
lige soorten van uiterst diverse pluimage,
waaronder de strandbroeders, zijn door
intensief strandbezoek, 'beach cleaning'
en kusthandhaving allang gevlucht. Bou
wen op het strand kan daar wellicht wei
nig kwaad meer aan toevoegen. Het leed
is al geschied.
Harry Raad is actief in KNNV
afdeling Bevelanden
18) wantij december 2014
