Inspiratiecentrum
Brouwersdam
Hotel op strand
Openbare ruimte
Ecohotel
Brouwerseiland
Ecohotel in de duinen
(Foto: Gert de Groot)
regie heeft laten varen, gaan de gemeen
ten hun eigen gang. De projectontwikke
laars laten zich deze kans niet ontnemen
en slaan toe. De Provincie kijkt toe onder
de noemer van decentralisatie en libe
ralisering. De bouwwoede stopt niet bij
de provinciegrens. Ook op het Zuid-Hol
landse Goeree zijn de remmen los. Bij
Cadzand steekt de Belgische betonkust de
grens over, slechts gescheiden van Knokke
door Het Zwin.
Van Hellevoetsluis tot Cadzand-Bad wordt
er volop gebouwd. Vorthoren kwam op
het spoor door de perikelen rond het
'Inspiratiecentrum' op de Brouwersdam.
Daar verrijst midden op de dam een bijna
dertig meter hoge uitzichttoren die 'als
ijkpunt voor de omgeving gaat fungeren'
en 'uitzicht biedt over grote delen van
Zuid-Holland en Zeeland'. De drie verdie
pingen moeten gevuld worden met horeca
en exposities over de natuur. Het uitzicht
vanaf de toren zal mooi zijn. Andersom is
het gezicht op de toren volgens Vorthoren
funest voor de beleving van het tot voor
kort open en vlakke landschap van het
Grevelingenmeer en het duinlandschap
op de Kop van Schouwen en Goeree. Het
nieuwe centrum moet per jaar honderd
duizend bezoekers gaan trekken (het oude
kwam niet verder dan 30.000). Een deel
daarvan zal een kop koffie en een ten
toonstelling niet voldoende vinden en de
(kwetsbare) natuur intrekken. De rechts
zaak die de natuurbeschermingsorganisa
ties aanspanden, ging verloren ondanks
het feit dat de aangrenzende Kabbelaars-
bank voor een deel Natura 2000-gebied
is. Het gekke is dat er nauwelijks draagvlak
is voor het gebouw, niet bij de omwonen
den, noch bij de naburige recreatieonder
nemers, noch bij de natuurbescherming.
Wie de exposities over de natuur gaat ver
zorgen, blijft voorlopig in het ongewisse.
Toch zet het Natuur- en Recreatieschap
De Grevelingen het plan door, met steun
van de Provincies Zeeland, Zuid-Holland
en de Europese Unie. De subsidie van
3.250.000 mocht niet verloren gaan.
We blijven op Zuid-Hollands grondgebied,
want de gemeente Goeree-Overflakkee
heeft de smaak te pakken en ziet met drie
grote bouwprojecten de zilvervloot bin
nenvaren. Strandpark Duynhille, een vil
lapark met 205 duinvilla's, Ouddorp Duin,
realisatie van 234 bungalows met facilitei
ten, en, de klap op de vuurpijl, het Strand-
hotel Noordzeestrand, 'exclusief en uniek
in Nederland': gebouwd op het strand.
Vorthoren noemt het 'een ontheiliging
van de openbare ruimte'. Tot voor kort
was het onbespreekbaar dat er ergens
op een strand gebouwd mocht worden.
Op Walcheren staan er van maart tot
oktober strandhuisjes, maar die moeten
in de herfst en winter weer van het strand
af en gaan dan naar de stalling.
Het strand was van iedereen. Maar dat
lijkt afgelopen, de omslag in het denken
is gemaakt. Natuurlijk zijn er toeristen die
graag in luxe baden en op het strand willen
slapen. Daar is een markt voor. Maar hoe
beleeft de recreant die niet in het hotel te
gast is de bebouwing op het strand? Voelt
een strand met een hotel erop nog als
openbare ruimte? Heb je niet meer het
gevoel in de voortuin te liggen? Om nog te
zwijgen van het autoverkeer dat het hotel
aantrekt en het verlies aan duisternis als
's avonds en 's nachts de lampen branden.
Het waterschap brandt zich desgevraagd
niet aan de doorbreking van het taboe op
het bouwen langs de vloedlijn en houdt
zich op de vlakte: 'Als de veiligheid van de
kust maar niet in het geding is.'
Op de grens van twee provincies, maar
nog net in Zuid-Holland, wordt nog een
hotel gebouwd: Ecohotel De Punt. Er
komen 20 hotelsuites, 72 strandvilla's,
een wellnesscentrum en een beach club.
Dat alles gebouwd rond een kunstmatige
baai in het Grevelingmeer. Het idee achter
het hotel klinkt goed: duurzaam gebouwd,
een groen dak, zonnepanelen. Maar de
locatie is fout. Het project verrijst in een
natte duinvallei waar de orchideeën bloei
den. Bloeiden inderdaad, want ze zijn met
de shovel verplaatst naar een aangren
zend gebied. Daar kregen ze de doodsteek
omdat het terrein met compost 'verrijkt'
werd. Wat rest is een grasvlakte met duin
riet.
We passeren de provinciegrens om te
zien wat er in de eigen provincie gebeurt.
We zijn op Schouwen-Duiveland. Het eer
ste project dat we op Schouwen-Duive
land tegenkomen is Brouwerseiland. Een
Dubai-achtig geheel van nieuw op te spui
ten eilanden, ook in het Grevelingenmeer,
met 450 exclusieve vakantievilla's, 125
hotellofts, horeca, winkels en een gloed
nieuwe jachthaven met 700 ligplaatsen.
4 wantij december 2014
