Gemeenten
Provincie
Natura 2000 gebied: er kan meer dan je denkt
in de recreatie, weinig heil ziet in alle
nieuwbouwplannen. Zij zien het gevaar
dat de balans tussen natuur en recreatie,
verstoord wordt. Steeds meer Belgische
toeristen bijvoorbeeld ontvluchten hun
eigen kust voor de charme van de nabijge
legen Zeeuwse kust met open stranden en
duingebieden. Deze volbouwen is de kip
met de gouden eieren slachten. Recron
ziet meer in renovatie van bestaande par
ken.' (zie pagina 14).
De beleidsmedewerker van de ZMf heeft
zelfs (een beetje) begrip voor de gemeen
ten. 'Zij zien door de decentralisatie heel
wat op hun afkomen zoals de jeugd- en
ouderenzorg. Die kosten handenvol geld.
Geld dat binnengehaald kan worden met
grondverkoop, leges voor bouwvergun
ningen, onroerend zaakbelastingen en
toeristenbelastingen. De projectontwikke
laars houden de gemeenten een pot met
goud voor. Vaak ontbreekt het de gemeen
ten aan voldoende kennis van zaken om
tegenwicht te bieden. Landschap, natuur
en milieu zijn bij veel gemeenten een
ondergeschoven kindje. Voeg daaraan toe
dat werkgelegenheid altijd welkom is en
dat gemeenten niet verder dan hun eigen
grenzen kijken, en je begrijpt dat ze voor
de verlokkingen bezwijken.'
Vorthoren legt de bal bij de Provincie:
'Het nieuwe Omgevingsplan is uitgekleed
en flinterdun. Een deel van het ambtena
renapparaat dat met landschap, natuur
en ecologie bezig was, is wegens de bezui
nigingen met pensioen gestuurd. De Pro
vincie heeft de regie volledig losgelaten
waardoor de kust nu belaagd wordt.' Er is
volgens hem met spoed een heldere visie
op de kust nodig. 'Het is een misverstand
dat de ZMf de kust op slot wil doen, 'zegt
Vorthoren. 'Je kunt en je wilt ook niet alles
tegenhouden, want er zijn ook positieve
ontwikkelingen.' Als voorbeeld noemt hij
het plan Waterdunen langs de Zeeuws-
Vlaamse kust. 'Daar gaan kustverdediging,
aanleg van natuur en uitbreidingsmoge
lijkheden voor de recreatie hand in hand.
Maar nu wordt de ZMf in een defensieve
rol gedrongen en is het onze taak tegen
elk fout plan te ageren.'
Willem de Weert is eindredacteur
van Wantij
Het is een misverstand dat er in een gebied dat onder de bescherming van Natura
2000 valt, niets kan of niets zou mogen. Voorafgaand aan een project in of nabij
Natura 2000- gebied dient er een 'natuurtoets' plaats te vinden. Als deze toets uit
wijst dat er geen 'significant negatief' effect te verwachten is op de natuur, mag het
project doorgaan. De praktijk leert dat er tegenwoordig allerlei adviesbureaus op
verzoek, en tegen betaling, voor gemeenten en ondernemers rapporten schrijven,
waaruit blijkt dat er negatieve effecten zijn, maar dat die zeker 'niet significant'
zijn. U vraagt, wij draaien.
Toets
Als significant negatieve effecten niet zijn uit te sluiten, is een zogenaamde ADC-
toets verplicht (Alternatieven, Dwingende redenen van groot openbaar belang en
Compenserende maatregelen). Maar ook daar is een ontsnappingsroute bedacht:
als de negatieve effecten met mitigerende (herstel) maatregelen op te heffen zijn,
mag het plan toch doorgaan. Dit heet tegenwoordig: 'natuurinclusief ontwerpen'.
Bij het plan zit bij voorbaat een voorstel om de schade aan de natuur op een plaats
in de buurt te compenseren. Twistpunt bij de rechter is of het om precies dezelfde
natuur moet gaan. Als er door de aanleg van een jachthaven watervogels verdwij
nen, mag je dat dan compenseren met een kunstmatig duinlandschap waar andere
soorten vogels leven? Kun je bijvoorbeeld decennia oud struweel vervangen door
een strookje met nieuwe aanplant elders? Rechters blijken in de praktijk vaak aan
merkelijk meer toe te staan, dan wat uit het oogpunt van de natuurbescherming
wenselijk is. (WdW)
wantij december 2014 (7