'Meer wild, meer natuur,
meer avontuur?'
Natuurlijk
Bijbel van Baster
Lobby
We leven in een wereld waarin natuur moet boeien,
avontuurlijk en vooral aaibaar moet zijn. Daarmee wordt
acceptatie voor het grote publiek bereikt. Aan de intrinsieke
waarde van de natuur gaan we - ondanks allerlei beleidstaal
- vaak voorbij.
Harry Raad
De kop boven dit artikel is een citaat uit
het boek Wijsgeer in het Wild van Johan
van de Gronden.
Harry Raad is actief in de KNNV
afdeling Bevelanden.
wantij april 2016 19
Het gevoel voor grootse natuur wordt
bijvoorbeeld opgewekt met natuurseries.
Vroeger had je 'Luipaard op schoot' en
'Daktari' waarin dieren tot vrienden
werden gemaakt. Nu vervullen films van
David Attenborough en 'Freek in het wild'
die rol. De beleving zet de toon, je moet
het meemaken. Het bespieden van
burlende herten en snuivende wilde
zwijnen op de Hoge Veluwe is tegenwoor
dig een attractie die niet zou misstaan in
een willekeurig pretpark. In ons zilte
Zeeland lenen de vogels zich voor deze
identificatie met de natuur. 'Heb je de
zeearend al gezien?' Hetzelfde geldt voor
zeehondensafari's in de Oosterschelde,
ook een vorm van prijsschieten.
Duidelijk minder interesse geniet het
kleine leven onderwater, dat in duisternis
is gehuld. Het levert niet de bekoring op
van de eerder genoemde beesten. Toch
werd het nietige leven van zilt Zeeland al
lang geleden gekoesterd door de
Zierikzeese arts Job Baster. 'In dit
afgelegen hoekje van de wereld hoort
men nooit iets nieuws', schreef hij over
zijn woonplaats. Daarom ging hij zelf op
stap om nieuwe ontdekkingen te doen.
Het resulteerde in zijn standaardwerk
'Natuurkundige Uitspanningen' (1763),
later bekend als 'de Bijbel van Baster'. Hij
tekende er het Zeeuwse onderwaterleven
in op en vond in het Kaaskenswater
dichtbij zijn woonplaats, een zeldzaam
brakwaterslakje. Hij benoemde de soort
als nieuw voor de wetenschap. Die
wetenschappelijke benaming ging
verloren, maar zijn vondst werd later als
'Basters drijfslak', gehonoreerd.
Het Kaaskenswater bleef onder kenners
vermaard als vindplaats van de soort.
Door naarstig zoeken zijn sinds kort
meerdere Zeeuwse wateren bekend
waarin dit allerminst aaibare beestje
gevonden wordt. Toch maken de grote
verhalen over de natuur dit 'luipaardje
op schoot' niet minder relevant. Dat is
hard nodig, want voor de niet-aaibare
brakke natuur onder water is in de
Nederlandse natuurbescherming
nauwelijks een lobby te vinden.
