Windmolens bouwen
in de natuur
Windturbines die op bepaalde tijden stilstaan in verband met de vogeltrek, een
speciaal aangelegde broedplek voor de bontbekplevier, boren en storten van
heipalen in plaats van gewoon heien. Allemaal maatregelen om de negatieve
invloed van windenergie op de natuur te verminderen of weg te nemen.
Oosterscheldekering
Hoge windturbines
veroorzaken
minder vogel
slachtoffers
dan lage
Boren en storten
Ruimte voor vogels
Dode vogels
Gerda Spaander
Over de schoonheid of de horizonvervui
ling van windturbines in het landschap
zijn de meningen sterk verdeeld. Smaken
verschillen nu eenmaal. Maar windener
gie heeft ook invloed op vooral de fauna
in de omgeving. Op de algemene
ledenvergadering van de ZMf op 24
oktober jl. vertelden Roland-Jan Buijs
(Buijs Eco Consult, BEC) en Matthijs
Jansen (E-Connection) wat er allemaal
speelt wat betreft ecologische aspecten
van windenergie, en tot welke maatrege
len dit leidt.
Windenergie wordt in Zeeland vooral
opgewekt in concentratiegebieden, aan
de randen van Natura 2000-gebieden.
Dat maakt dat maatregelen om schade te
voorkomen of te beperken niet vrijblij
vend zijn, ze staan in de vergunning.
In de havens waar ooit de pijlers voor de
Oosterscheldekering werden gebouwd is
nu het Windpark Bouwdokken in
aanbouw. Opdrachtgever E-Connection
heeft hier bureau Buijs Eco Consult
ingehuurd om te bepalen wat er moet
gebeuren, zowel in de fase waarin het
windpark wordt aangelegd als tijdens het
gebruik. De aanleg is nu ruim een jaar in
volle gang.
Roland-Jan Buijs vertelt wat er van
tevoren en bij de bouw komt kijken. 'Om
bij het begin te beginnen: bij het ontwerp
van dit windpark is er samengewerkt met
verschillende natuurorganisaties, dat
voorkomt een gang naar de Raad van
State. Bij de opstelling van de turbines
moeten we rekening houden met
vogeltrekroutes. Een te lange lijnopstel-
ling kan een barrière vormen. Het heien
kan tot op grote afstand vooral voor
zeehonden verstoring veroorzaken. Het is
het goedkoopst om kant en klare
betonnen palen de grond in te slaan,
maar dat geeft veel lawaai en trillingen.
Voor storingsvrij funderen wordt een
methode toegepast van voorboren,
wapening aanbrengen en dan beton
storten. Dit is geen speciale welwillend
heid van de opdrachtgever - het is
gewoon verplicht, het staat in de
vergunning. Ook mogen er op kwetsbare
plekken geen bouwactiviteiten plaatsvin
den in het broedseizoen. En tijdens de
bouw mag het bouwterrein niet zodanig
worden ontwaterd dat er verdroging
plaatsvindt.
Bij de voorbereiding van Windpark
Bouwdokken is zand vrijgekomen
waarmee op advies van BEC een hoogwa-
tervluchtplaats is aangelegd. Goed voor
lepelaars, scholeksters en nog veel meer
vogels. 'Ook de visdieven zijn verwend
met een speciaal voor hen bedoeld vlot.
Op afstand zie je al dat het een groot
succes is. Dat vinden de meeuwen
trouwens ook, want die lusten wel een
visdiefje. Zij moeten dan weer op afstand
worden gehouden.'
Als de turbines eenmaal draaien zijn de
slachtoffers van aanvaringen onder
vogels en vleermuizen een belangrijk
punt van zorg. Overigens veroorzaken
hoge turbines minder slachtoffers dan
lage, blijkbaar vliegen vogels er onder
door. Roland-Jan Buijs legt uit dat de
dode vogels worden uitgedrukt in aantal
per Megawatt per jaar. 'Dat klinkt nogal
zakelijk, maar je moet wel een maatstaf
hebben voor wat aanvaardbaar is. Bij de
minder hoge turbines van voorheen
kwamen jaarlijks gemiddeld zo'n twee
vogels om per MW, bij de types die
vandaag de dag worden neergezet zijn
dat er 0,8. Dat is weliswaar veel minder
vogelslachtoffers dan in het verkeer, maar
dat mag geen excuus zijn. Dus de
aantallen moeten voortdurend worden
bijgehouden. Als er op bepaalde tijden,
zoals de slaaptrek, toch te veel vogels
tegen de wieken aanvliegen kunnen de
turbines worden stilgezet, al zal zo'n
besluit ook wel voor een dilemma zorgen.
Wat is teveel? Hoeveel opbrengstderving
heb je er voor over? En als je ze vaker
stilzet heb je meer turbines nodig.
16 wantij december 2017
