Ruimte voor (klimaat)
verandering?
Het moet toch een heerlijk vooruitzicht zijn als het ons lukt om
in de komende jaren als natie geheel autarkisch te worden,
als een drang om onafhankelijk te zijn en onze eigen
hernieuwbare energievoorziening te gaan regelen, en tegelijk
de Groningers van de negatieve gevolgen van het winnen van
aardgas af te helpen.
Daar is veel voor nodig, en daar gaan we het vandaag over
hebben, en ik plaats dat wel in e
noodzakelijke veranderin
Waarom de titel: 'Ruimte
voor (klimaat) verandering'?
Ruimte
Joost Schrijnen
i i -i
Dank voor de uitnodiging om de zesde
Thijs Kramerlezing te mogen houden.
Ik voel mij zeer vereerd, en hoop dat ik de
verwachtingen kan waarmaken die u op
mijn schouders legt. Ik heb diverse eerdere
lezingen zelf mogen bijwonen en zal zeker
ook elementen daarvan vandaag mee
nemen in mijn beschouwingen. Ik werkte
in de afgelopen jaren in de Zuidwestelijke
Delta zowel aan de Nederlandse als de
Vlaamse kant. Dus eigenlijk in de Vlaams
Nederlandse delta. En zo mocht ik
regelmatig in de voetsporen van Thijs
Kramer treden, soms om zijn werk af te
maken, soms om zijn werk voort te zetten
of om nieuwe opgaven te entameren, zijn
gedachtengoed met mij mee dragend.
En daarover gaan we het natuurlijk ook
hebben vandaag. Nu ben ik een ruimtelijk
ordenaar, een stedenbouwkundige, die in
het water is geraakt en de verhouding
tussen governance, het besturingsvraag-
stuk, en de ruimtelijke inrichting snapt en
daar graag betekenis aan geeft.
Ik ben geen klimaatdeskundige of
energietransitie-specialist, maar ga een
poging doen de ruimtelijke opgave met
onder andere de grote klimaatopgaven
te verbinden, of de nieuwe opgaven
met RUIMTE.
Klimaatadaptatie en mitigatie, aanpassin
gen aan de gevolgen van de klimaat
verandering of beperken van de klimaat
verandering, kosten ruimte. Daar zijn
recent grote studies naar gedaan, en daar
ga ik u zeker een en ander over vertellen.
De gevolgen van de gewenste transitie van
een fossiele samenleving naar een
samenleving met hernieuwbare energie
laten zich in onze portemonnee, in onze
bedrijven en ondernemingen en ons
gedrag voelen, en we zullen het ook sterk
gaan zien in onze ruimtelijke omgeving.
En de vraag is ook of we er mentaal ruimte
voor willen maken. Bestuurlijk tot enkele
jaren geleden nog niet, als ik tenminste
het collegeakkoord van Gedeputeerde
Staten van Zeeland uit 2015 lees, inmid
dels ligt dat anders. Dagblad Trouw
maakte een analyse van recente verkie
zingsprogramma's van politieke partijen bij
de gemeenteraadsverkiezingen: veel hoog
waardige doelen om energieneutraal te
worden, maar liever geen windmolens in
onze achtertuin, of aan de kust. Kortom, er
is nog wel wat nodig om de Groningse gas
kraan dicht te draaien, laat staan om van
de uitstoot van onze veestapel af te komen.
Ik ga straks op drie zaken die in de
delta spelen concreet in: de havens, de
deltawateren en de energietransitie zelf.
In de ruimte krijgen veel van onze
waardestelsels een fysieke gestalte, en
daarmee wordt identiteit gecreëerd.
En dat wordt ook nog versterkt door de
historische gelaagdheid van ruimte. Je ziet
altijd allerlei lagen van de geschiedenis in
de ruimte terug. Met de fysieke werkelijk
heid en de veranderingen daarin, haar
transities, zijn wij allemaal op een of
andere wijze betrokken. En niet iedereen
wordt daar blij van. In onze rijke,
4 wantij mei 2018
