Boeren met techniek
of met natuur?
f|t Sfe
Hoe kunnen boeren meer natuur in hun
bedrijfsvoering bewerkstelligen? In de akkerbouw zijn
twee richtingen: de ecomodernische en de
natuurinclusieve benadering.
Ecomodernische benadering
Natuun iclusieve landbouw
Verschillen
Supermarkten
Bessenoogst in Heinkenszand.
Foto: Jaap Wolterbeek
Ineke ter Stege
De ecomodernische landbouw richt zich
op het terugdringen van de milieudruk en
het voorkomen van de uitputting van
hulpbronnen. Het streven is een hoge
productie op zo weinig mogelijk
oppervlak, met inzet van alle mogelijke
technieken. Dit gebeurt met innovaties
zoals kunstmest, chemische
bestrijdingsmiddelen en genetische
modificatie. Door het intensieve karakter
van de landbouw blijft er grond over
voor de natuur. De invloed van deze
superefficiënte landbouw kan echter
een negatieve invloed hebben op de
bodemprocessen. Dat moet nog nader
onderzocht worden.
De natuurinclusieve landbouw maakt
gebruik van de al aanwezige processen in
de natuur: bodem, planten, dieren. De
innovatie richt zich hier op het optimaal
inzetten van deze natuurlijk processen.
Daarnaast zet deze landbouw zijn manier
van werken in een breder perspectief:
van producent tot consument. Zowel
boer als consument moeten zich bewust
worden wat hun handelen betekent voor
natuur en milieu en zich realiseren dat er
niet onbeperkt gebruik kan worden
gemaakt van Moeder Aarde.
Waar de natuurinclusieve landbouw
optimaal gebruik maakt van de natuur en
zich richt op het brede spectrum van
productie tot consumptie, maakt de
ecomodernische landbouw juist gebruik
van de mens, met diens technologische
en innovatieve vindingrijkheid. Een ander
opvallend verschil is de grootte van
het gebruikte landoppervlakte.
De ecomodernische aanpak probeert het
oppervlak te beperken door de grond
optimaal te gebruiken. De ruimte die
overblijft kan voor 'puur natuur' gebruikt
worden. De natuurinclusieve aanpak
vraagt meer grond, maar in de
gebruikte ruimte is de natuur veel
meer geïntegreerd.
Voedsel komt soms via boerderijwinkels,
maar meestal via de supermarkt op het
bord van de consument. In de super
markten is geen specifieke vermeldingen
over de wijze van akkerbouw, anders
dan het etiket 'biologisch'. Het Centraal
Bureau Levensmiddelen houdt zich
namens de supermarktenbranche
bezig met vraagstukken van milieu
en duurzaamheid. Op 29 juni jl. werd
het 'Convenant Voedingsmiddelen
Internationaal Maatschappelijk
Verantwoord Ondernemen' ondertekend.
Hierin staat dat er door samenwerking
gewerkt zal worden aan verduurzaming
van de productieketen, en het beperken
van de milieuschade. De supermarkten
willen niet alleen het aanbod van
biologisch verbouwde groenten en fruit
vergroten, maar ook de klanten beter
informeren over de afkomst van de
producten. Of dat de natuurinclusieve of
ecomodernische aanpak zal zijn, blijft
voorlopig de vraag.
Ineke ter Stege is lid van
de Wantijredactie.
10J wantij oktober 2018