Wilde of
gemaakte
natuur?
'Nederland is
eigenlijk een grote
tuin geworden.'
Ingrijpen
Lang geleden, toen de eilanden nog eilanden
waren, zag de Zeeuwse natuur er heel anders uit.
Door gebruik te maken van natuurlijke aanslibbing
hebben we Zeeland stukje bij beetje op de zee
veroverd. Dat ging gepaard met het nemen van tal
van maatregelen om onze veiligheid voor het water
te verhogen. Er is oude natuur verdwenen en
nieuwe natuur ontstaan. Zijn de keuzes die
we maken de juiste, zou de natuur dat zelf
ook zo doen?
Gemaakte natuur
baggeren, recreatie, verstoring
en vervuiling.
Mascha Dedert schetst het dilemma:
'Moet je je vasthouden aan afgesproken
zaken, zoals bijvoorbeeld Natura 2000.
Die doelstellingen zeggen dingen als: er
moeten in dit gebied zoveel vogels zijn
van die en die soort. Ondertussen is van
alles aan het veranderen en veranderen
de systemen ook. Wie zegt dat die vogels
er nog willen zitten. We nemen allerlei
maatregelen om de doelstellingen na te
komen, maar als we de natuur zijn gang
Bouke Kromhout van der Meer
Een goed voorbeeld van veranderde
natuur vind je in de Grevelingen.
Mascha Dedert, programmamanager
Deltawateren van de ZMf, vertelt
daarover: 'Na de afsluiting van de
Grevelingen is een unieke zoetwater-
natuur ontstaan die veel toerisme van
bijvoorbeeld duikers aantrekt. Maar de
waterkwaliteit van de Grevelingen gaat
steeds verder achteruit. Dat zien we aan
de hand van metingen en berekeningen.'
De meningen over de Grevelingen zijn
verdeeld. Mascha Dedert zegt daarover:
'Veel mensen kijken alleen naar de
oppervlakte van het water om te
beoordelen of het gezond is, ze zien de
diepere, dode, lagen niet. Maar het is
een feit dat in de diepere waterlagen
weinig zuurstof is. Om daar iets aan te
doen moet je zorgen voor meer
doorstroming. Dat betekent dat we als
mens moeten ingrijpen in de
Grevelingen. Er is een proefproject
gaande: aan de landzijde van de
Grevelingen is een kleine
waterdoorlaat gemaakt, maar
die zorgt lang niet voor voldoende
doorstroming voor het hele meer.
Wil je dat er voldoende water
binnenkomt dan moet er ook aan de
Noordzeekant een grote doorlaat
gemaakt worden. Niet iedereen is het
eens met het idee om de Grevelingen
een meer open verbinding met de zee
te geven. Er zijn mensen de natuur in de
Grevelingen nu mooi vinden en niets
aan de zoetwaternatuur willen zien
veranderen. Anderen zijn bang dat
door een waterinlaat aan de zeekant
de zoetwaterbei onder de eilanden
aangetast zal worden.'
Door menselijk ingrijpen heeft de
Zeeuwse natuur in de loop der tijd veel
van zijn natuurlijke dynamiek verloren.
De oorspronkelijke zoet-zout variant is er
niet meer, er is andere natuur ontstaan.
Die onnatuurlijkheid wordt nog eens
versterkt door economische activiteiten,
6 j wantij oktober 2018