UI
Ook in deze
tijd hebben
we visionairs
hard nodig.
Planologische missers
Toekomst Oosterscheldekering
het Plan Tureluur. Na de realisatie hiervan in
2015 is het nu een natuurgebied van
wetlands en foerageergebied.
Verder noemt Bosch het kassencomplex in
Rilland, pal achter de dijk van de Ooster-
schelde, en het aquacultuurgebied bij de
Zeelandbrug planologische missers die een
behoorlijk negatieve invloed op de kwaliteit
van het landschap hebben. 'Doodzonde is
het. Als we vinden dat een landschap zeer
waardevol is, moeten we daar zorgvuldiger
mee omgaan. Gelukkig kwam in de jaren
'80 het besef om het landschap meer in tact
te laten. Bij de opkomst van de grootscha
lige recreatie is de zuidkant van Schou-
wen-Duiveland grotendeels vrijgehouden.'
Bosch stelt: 'De eerste vraag bij het plannen
van nieuwe grootschalige ontwikkelingen
die we ons moeten stellen luidt: is de
locatiekeuze goed? Is het antwoord 'nee'
dan kan het dus niet op die plek. Dan ga je
op zoek naar een betere locatie. Je begint
dus altijd met een landschapsplan voor de
gewenste ontwikkeling. Kernwoorden
daarbij zijn 'concentratie' en 'meeliften'. De
Kustvisie is daarbij een goed instrument.'
In het hoofdstuk 'Venster op de toekomst'
wordt een vergezicht met betrekking tot de
Oosterscheldekering beschreven. Een
ontwikkelingsmodel zou kunnen zijn
een versterkte kering die een hogere
zeespiegel kan doorstaan in combinatie met
een energiebekken aan de westzijde van
Neeltje Jans. Dit bekken is bedoeld als
energieopslag voor windturbines op de
ringdijk en wordt uitgevoerd als valmeer.
Het wordt 'leeg' gepompt als het hard
waait. Het aldus gecreëerde verval van 12
meter wordt benut voor het opwekken van
energie als het niet waait.
Als tweede ontwikkelingsmodel wordt een
open Oosterschelde beschreven, waarbij
naast de kering ook de werkeilanden deels
worden weggehaald en de dijken rondom
het hele Oosterscheldebekken worden
versterkt. Daarmee wordt de oorspronke
lijke dynamiek grotendeels hersteld. Bosch
meent dat op korte termijn met de
noodzakelijke onderzoeken begonnen moet
worden, want de zeespiegel stijgt sneller
dan gedacht. 'Er wordt al gesproken over
een stijging van 3 meter in 2100. Nu al is
wel zeker dat de oorspronkelijk verwachte
levensduur van 200 jaar niet gehaald gaat
worden. Rijkswaterstaat denkt dat de kering
nog tot 2060 met de nodige aanpassingen
operationeel kan blijven. Heel aannemelijk
is het dat er in 2060 (of misschien zelfs
eerder) een geheel nieuwe strategie voor
de veiligheid van het Oosterscheldebekken
Jan Willem Bosch is landschapsarchitect.
Peter Louwerse is lid van
de Wantijredactie.
CLIMATE
LIVING LAB
SCHELDT
DELTA9
l Aspiring Unoscc
ftlcr.nl ftnoPnrk
gereed moet zijn. Wordt dit op de lange
baan geschoven dan is het zeer waarschijn
lijk dat we straks toch met een afgesloten
Oosterschelde komen te zitten. In dat geval
zouden alle inspanningen sinds de bouw
van de kering tevergeefs zijn geweest. Het
onderzoek moet overigens niet tot de
Oosterschelde beperkt blijven, maar zou de
gehele zuidwestelijke delta moeten
omvatten.'
'Door de eeuwen heen zijn er mensen
geweest, zoals Vierlingh, Schraver, Muralt,
Van Veen en Saeijs die met goed rentmees
terschap, visie en ideeën de Zeeuwse Delta
hebben vormgegeven. Ze hadden gemeen
dat ze mét de natuur bouwden en de
natuurlijke processen in hun voordeel
gebruikten. Ook in deze tijd hebben we
dergelijke visionairs hard nodig.'
wantij januari 2019 17
