We zitten nu in een geologisch gezien warme periode waarin de mens er nog een
schepje bovenop doet. Een warmer klimaat betekent dat het natter wordt en de
zeespiegel stijgt. Dat komt door het smelten van de ijskappen en het uitzetten van
het zeewater. Geologisch gezien is dat echter geen nieuws. Er zijn vroeger koudere
en warmere periodes geweest met als gevolg een lagere of hogere zeespiegel
Zeespiegel
Terug in de tijd
IJstijden
Willem de Weert
'Klimaatverandering is van alle tijden,'
zegt Kees Kasse, geboren Zeeuw en
aardwetenschapper aan de VU
Amsterdam. 'Klimaatverandering
ontkennen is wetenschappelijk nonsens.
Het klimaat verandert al miljoenen jaren
en zal ook blijven veranderen, mét of
zonder mensheid. Dat heeft te maken
met variaties van de baan van de aarde
om de zon en met variaties in de schuine
stand van de aardas. Dat zijn langdurige
cycli, daar doe je niks aan. Ook spelen
aardse zaken als vulkanisme,
veranderende patronen van zeestromen
en dergelijke een rol.
De stijging van de zeespiegel begon sinds
de laatste ijstijd 11.700 jaar geleden
afliep. Ook dat is niet nieuw. In heel
koude periodes stond de zee 120 meter
lager dan nu, maar in warme tijden 40
meter hoger. Nieuw is echter 'de factor
mens' met de uitstoot van
broeikasgassen: het versterkte
broeikaseffect. Wij doen er nog een
schepje boven op.
Kees Kasse neemt ons mee terug in de
tijd, ver terug. Zie de tijdschaal op
bladzijde 8. 'In het Vroege Oligoceen (1),
dat was ongeveer 30 miljoen jaar terug,
was het klimaat veel warmer. De
zeespiegel stond 40 meter hoger dan nu.
Heel het gebied dat het beoogde
Geopark omvat, was toen een ondiepe
tropische zee waarin bijvoorbeeld haaien
zwommen. Haaientanden uit die tijd
spoelen nu nog aan op de stranden van
Nieuwvliet-Bad en Ritthem. In de groeve
van Nieuw-Namen is een zeer oud strand
te zien. (Zie andere artikelen in deze
Wantij.) Toen is de Boomse klei gevormd
waardoor de Westerscheldetunnel
gegraven is.'
'We slaan even miljoenen jaren over,
waarin er ook van alles gebeurde, en
landen circa 18.000 jaar geleden in de
laatste ijstijd. Het Late Pleniglaciaal (2)
was een hele koude periode. Het landijs
was eerder al een keer in Nederland
geweest en had daar zwerfkeien en
stuwwallen achtergelaten. Nu reikte het
ijs vanaf de Noordpool tot het noorden
van Duitsland. Bij ons was de ondergrond
permanent bevroren. Het landschap was
een toendra. Stel je daarbij het huidige
landschap van het noorden van Alaska en
Siberië voor. De zeespiegel stond toen op
- 90 m NAP, de Noordzee was
6 wantij januari 2019
