Energie-eiland in
de Westerschelde
Zeeland staat voor een aantal opgaven die een grote invloed zullen
hebben op toekomstige ontwikkelingen in de provincie. De
voorspelde zeespiegelstijging en de energietransitie vragen om
oplossingen met raakvlakken op het gebied van ruimtelijke
ordening, landschappelijke inpassing en niet te vergeten de
gevolgen voor de natuur.
Dunkelflaute
Land uit de zee
Prijsvraag
Nieuw leefgebied
Mascha Dedert
Daarmee komen de gewaardeerde
weidsheid van het Zeeuwse landschap en
de hoge natuurwaarden van de Zeeuwse
delta nog verder onder druk te staan. Dit
vraagt om innovatieve en gedurfde
ideeën die de unieke gebruiksfuncties van
Zeeland kunnen versterken en
tegelijkertijd bijdragen aan de realisatie
van de opgaven.
Hoe geeft men vorm aan de doelstellingen
om duurzame energieopwekking te
vergroten? En een vraagstuk dat daaruit
volgt: hoe zorgen we dat de energie die
duurzaam opgewekt wordt voor langere tijd
kan worden opgeslagen? Want
energieopwekking door zon en wind is
onderhevig aan fluctuaties gecontroleerd
door of de wind waait en de zon schijnt. In
perioden van windstilte en donkerte zal dus
bijna geen energie worden opgewekt. De
Duitsers noemen deze perioden
'Dunkelflaute'. Met dit probleem in het
achterhoofd is een consortium, waar de
ZMf onderdeel van uitmaakte, aan de slag
gegaan om een concept te bedenken dat
een oplossing biedt voor de opgaven, maar
ook recht doet aan de unieke kenmerken
van Zeeland.
Zeeland is een provincie van eilanden,
een land in zee. Maar misschien is een
betere omschrijving een land uit de
zee. De geschiedenis van Zeeland laat
een afwisseling zien van het ontstaan
en verdwijnen van eilanden. De
aanwas van nieuw land werd vooral
bepaald door aanslibbing, een proces
waar vorige bewoners met inpoldering
optimaal gebruik van maakten. Het
creëren van een eiland past binnen
de ontstaansgeschiedenis van het
deltagebied waar Zeeland onderdeel
van is.
Voor de prijsvraag 'Energielandschap van
de Toekomst' bedacht het consortium
een oplossing voor de Dunkelflaute in
combinatie met multifunctioneel gebruik.
Een energie-eiland voor de kust van
Zeeland dat de energie, opgewekt in de
nieuwe windparken Borsele I en II, kan
opslaan. Hiervoor wordt een nieuwe
technologie gebruikt waarbij de
opgewekte energie wordt opgeslagen in
zakken met zout en zoet water. Deze
drijven in water binnenin het eiland in
combinatie met zonnepanelen die zorgen
voor extra energieopwekking. Maar het
energie-eiland geeft ruimte aan meer
gebruiksfuncties. Met oog op
zeespiegelstijging kan een eiland zorgen
voor de breking van de golfslag en zo
kustafslag verminderen. Bij de verwachte
zeespiegelstijging en meer extreme
weeromstandigheden als gevolg van
klimaatverandering een welkome
maatregel ten behoeve van
kustverdediging.
Maar de toepassing van het eiland reikt
verder. Voor de ZMf is het naast
duurzame energieopwekking van belang
dat natuurwaarden in het gebied
optimaal geborgd en gerealiseerd zijn. De
estuariene natuur staat onder druk.
Daarnaast is het deltagebied is een
belangrijke foerageer- en broedgebied
voor vogels. Met de creatie van een
eiland wordt ook nieuwe ruimte voor
natuur gecreëerd. Met name voor
vogelsoorten die onder druk staan, zoals
De voorziene locatie van het
energie-eiland voor de mondii
van de Westerschelde.
ZMf. O-
10 wantij juni 2019
