We schrijven 1972 als Tineke van Oosten-Snoek, die
dan net in Zeeland woont, zich zorgen maakt om de
ruilverkaveling De Poel-Heinkenszand. De meidoorns
rond Nisse staan in bloei, maar hoe lang nog?
Machines rukken op, hagen en bomen sneuvelen.
Het eeuwenoude cultuurhistorische landschap van de
Zak van Zuid-Beveland wordt klaar gemaakt voor de
moderne landbouw. 'We moeten wat doen!'
Tekentafel
Hart
Willem de Weert
Als student won ze met de interuniversi
taire studiegroep 'Zeeuws Meer?' een
prijs voor het idee en de uitwerking van
de Stormvloedkering in de Oosterschelde.
Haar afstudeerscriptie als landschapsar
chitect ging over het samengaan van
natuur en recreatie met de economie in
'De Gouden Delta'. Begin jaren zeventig
zijn de tijden aan het veranderen. 'Als je
als burger een goede idee hebt en je
schopt en scheldt niet, kun je invloed
hebben,' ontdekte ze. Samen met Jan van
der Made schrijft ze het rapport 'De
Poel. Eliminatie of conservatie?', met
daarin voorstellen om de ruilverkaveling
van De Poel anders uit te voeren en meer
landschapselementen te handhaven. Er is
veel politieke belangstelling voor dit idee,
landelijke milieuorganisaties ondersteu
nen het en het actualiteitenprogramma
Panoramiek maakte een volledige
uitzending over dit onderwerp.
En zie, het ondenkbare gebeurt, Tineke
wordt door de landbouwminister
toegevoegd aan de ruilverkavelingscom
missie en mag met de ingenieurs om de
tekentafel. 'Dat was toen een doorbraak.
Het was vijf jaar zwoegen op de vierkante
meter, maar het loonde de moeite.
Wegen werden niet allemaal rechtgetrok
ken, bomen en heggen werden gespaard,
hier en daar werden stukjes natuur
toegevoegd.' Het geeft haar en haar man
Henk, die op de achtergrond bestuurlijk
Tineke van Oosten in De Poel bij Nisse. Ze werd dit jaar
als waardering voor haar vrijwilligerswerk voor o.a. de
natuurbeschermingonderscheiden als Ridder in de Orde
van Oranje-Nassau. Foto: Henk van Oosten.
actief was, bijna vijftig jaar later, aan de
koffie op het terras in Nisse, nog steeds
een goed gevoel. 'Als we over de A58
rijden zien we bij de afslag Heinkenszand
ook nog steeds de acht grenslinden staan
die wij later met Natuurmonumenten
hebben aangeplant.'
'Hoewel we nu in Rotterdam wonen, ligt
ons hart nog in Zeeland. En we zijn nog
steeds lid van de ZMf.' Over kappen denkt
ze genuanceerd. 'Je moet bosbeplanting
selectief kappen om licht voor ondergroei
en ruimte voor uitgroei tot grote bomen
te scheppen. Als je het maar geleidelijk
doet. Er moet wel een plan zijn.' In de
jaren zeventig maakte ze met de drie
beherende organisaties een bomenplan
voor de Zak van Zuid-Beveland. 'Hoofd
structuren met bomen met een lange
omlooptijd, tussenstructuren met een
korte omlooptijd om zo monoculturen te
voorkomen. Langs de Grote Dijk is dit nog
steeds te zien met eiken en iepen.'
Willem de Weert is
eindredacteur van Wantij.
18 wantij oktober 2019
