OPINIE
Houtkachels staan vandaag de dag niet dikwijls meer
in het rijtje van duurzame warmtebronnen. En de
mensen die er een gebruiken, krijgen de sticker 'niet
milieubewust' en soms zelfs 'milieucrimineel'.
Een vreemde gewaarwording voor een groene burger
die heel bewust voor een houtkachel heeft gekozen in
zijn duurzaam gerenoveerde woning.
(Bio)diversiteit
Energiebronnen
Rendement
Verstandig stoken
Houtkachels
onder vuur
Guido Krijger
Ik laat mij inspireren door de natuur. Een
ecosysteem is gezond en robuust als de
soortenrijkdom groot is. Het ene orga
nisme is niet beter dan de ander. Om
dicht bij het onderwerp te blijven:
sommige bomen nemen aanzienlijk meer
CO2 op dan andere. Toch zou het geen
goed idee zijn om nu (in tijden van de
klimaatdiscussie) alleen maar die soort te
planten. Elke kwaliteit heeft zijn keerzijde
en juist de diversiteit aan kwaliteiten zorgt
voor een duurzaam, complex en gezond
geheel. Dit is een universeel gegeven. Dat
geldt ook voor mensen, hun kwaliteiten
en de keuzes die zij maken. Mits die het
grotere geheel dienen.
Voor energiebronnen geldt hetzelfde.
We moeten niet één soort energiebron
nastreven. Duidelijk is dat we af moeten
van fossiele brandstoffen. Dat is niet van
deze tijd (letterlijk en figuurlijk). Maar er is
niet één energiebron de beste. Dat
bestaat niet, dat is een vergissing. Alle lof
voor onze nieuwe technologie zoals het
zonnepaneel, de windmolen of de
warmtepomp. Maar ook deze energiele
veranciers hebben hun keerzijde.
De productie van deze apparaten zijn niet
bepaald milieuvriendelijk en kosten veel
(uitputbare) grondstoffen. Windmolens
hebben een negatief effect op het
landschap en vogels. Warmtepompen zijn
elektriciteitsvreters en maken geluid. Aan
alle oplossingen zitten haken en ogen.
Zuinig met energie zijn, dat lijkt nog het
belangrijkste uitgangspunt!
Een houtkachel met een zeer hoog
rendement, dat was mijn keuze vorig jaar,
na veel lezen, onderzoek, wikken wegen
en voelen. Ja en dat terwijl houtkachels
onder vuur liggen. Omdat ze CO2 uitsto
ten, de lucht vervuilen en overlast
veroorzaken vanwege fijnstof. Hoe zit dat
nu precies? Onze houtkachel loopt op
hernieuwbare energie, die per saldo geen
CO2 uitstoot en klimaatvriendelijk mag
worden genoemd. Ons brandhout komt
van bomen uit een bos, op een steenworp
afstand van ons huis, die heel hun leven
zuurstof hebben geproduceerd en tevens
veel andere levens een geweldige dienst
hebben bewezen. De bomen zorgden
onder meer voor nestmogelijk
heden voor vogels, schuilplekken voor
dieren, schaduw en zuivere lucht.
Verstandig stoken is daarnaast van
wezenlijk belang. Hout dient minimaal
twee jaar te worden gedroogd en de
manier van stoken heeft grote invloed op
de uitstoot. In Noorwegen, waar op veel
grotere schaal hout wordt gestookt, was
het vroeger de gewoonte om 's nacht de
luchttoevoer van de houtkachel voor een
flink deel dicht te doen en zodoende het
vuur te smoren zodat vuur de hele nacht
bleef smeulen en 's morgen de boel alleen
maar opgerakeld hoefde te worden. Maar
wel met veel rook en uitstoot van giftige
stoffen als gevolg, want dat smoren zorgt
voor onvolledige verbranding. Dat mag
niet meer in Noorwegen: er moet
verantwoord worden gestookt. Ik geef toe
dat mijn manier van warmte produceren
ook niet 100% schoon is. Maar dat is nihil
in vergelijking met open haarden (90%
van de warmte gaat door de schoorsteen
naar buiten), slechte kachels en/of slechte
stokers. We zouden een voorbeeld aan
Noorwegen moeten nemen en moeten
investeren in educatie i.p.v. de houtkachel
zwart te maken.
20 wantij oktober 2019
