Plofbomen
Verslagen? Toch niet!
Areaal bos
Boscampagne
Groene inspiratie
Foto: Loes de Jong.
'Plofkippen kenden we al, hormoonbiggen, kistkalveren. Nu ook nog de plofbomen.'
Wohlleben nam na 23 jaar ontslag bij het Duitse staatsbosbeheer. 'Ik beheerde niet,
ik buitte uit.' Boswachter is hij nog steeds, van dezelfde 1.200 hectare als voorheen,
maar nu doet hij het op zijn manier. Hij beheert het zo min mogelijk. De gemeente
waarin zijn bosgebied ligt, laat hem begaan. Elk bosgebied in Duitsland moet omzet
maken, en normaal is het de houtoogst die winst oplevert. Wohlleben verdient ook
geld, maar zonder één boom geweld aan te doen. Zijn bos is rendabel door de
rondleidingen die hij er geeft en door de vierkante meters 'wild bos' die
particulieren kunnen adopteren. Men kan zich na crematie laten begraven in zijn
bos; as in een beukenhouten urn in de grond, de boom als levende grafsteen. In zijn
bos rijden geen zware tractoren of machines. 'Die persen de bodem samen.' Het
zware werk wordt gedaan door paarden. Hij hakt heus weleens een boom om, daar
is hij ook helemaal niet tegen. 'Maar het is net als met een geit slachten die een
goed leven heeft gehad. Je doet het met respect, neemt niet meer dan je nodig
hebt en verstoort de natuur zo min mogelijk.'
Het verborgen leven van bomen. Peter Wohlleben.
Bomen maken de bodem vruchtbaarder.
Bomen bieden beschutting en nest
gelegenheid voor veel soorten dieren,
vogels en insecten. Doordat ons klimaat
verandert kampen we meer en meer met
hete zomers. Bomen zijn de beste
airconditioners die er bestaan! Ze fungeren
als grensmarkering, als windbreker.
Bovendien gaat er een enorme rust van ze
uit. Een oude grenslinde solitair in het
landschap, een prachtige bomenrij op een
Zeeuwse dijk, ze zijn krachtige sfeerbepa-
lers en geven een gevoel van geluk.
Na een paar uur lezen en balen, besloot
ik te gaan wandelen. Vanuit zorg en
urgentiebesef komt soms de beste actie.
Ik liep met de hond over een dijk met
prachtige populieren in de buurt van
Goes. Ik bedacht wat ik wilde doen.
Thuis adopteerde ik spontaan een paar
vierkante meter regenwoud voor al mijn
vier kinderen. Dat gaf me even het gevoel
dat ik een bijdrage kon leveren, hoe klein
ook. Maar ik dacht nog even verder.
Bomen zijn niet alleen belangrijk in de
Amazone, ook in Zeeland zijn ze
onmisbaar. En dat is waar ik, met mijn
prachtige baan bij de ZMf, het verschil
kan maken.
Het areaal bos in Nederland neemt de
laatste tijd af (CBS). Dit komt onder
andere doordat bossen worden geveld
voor omvorming naar andere natuur
doelen of omdat natuurbeheerders zich,
door bezuinigingen, genoodzaakt zien
meer bomen te rooien om eigen
inkomsten te genereren.
Hout dient de laatste jaren ook als
energiebron in de transitie naar een
circulaire economie. In het verleden
werden boeren financieel gestimuleerd
om bos aan te leggen op landbouwgrond.
Deze regeling werd echter in 2010
afgeschaft. Bomen hebben het dus
moeilijk en kunnen onze steun heel
goed gebruiken. Het is de hoogste tijd
om ons hard te maken voor duurzaam
boom- en bosbeheer en om het
bestaande areaal bos te behouden
en zelfs flink uit te breiden.
Ik wil met de ZMf een kraakhelder
manifest over bomen opstellen.
En ik wil actie! Om niet alleen naar een
ander te wijzen, maar ook om zelf
verantwoordelijkheid te nemen. De ZMf
zal, vanuit de overtuiging dat bomen van
wezenlijk belang zijn voor de toekomst
van de wereld en onze directe
leefomgeving, initiatieven aanjagen,
stimuleren waar kan en beschermen waar
nodig! Nu al werken we aan het landelijke
Plan Boom. Daarnaast zijn we in gesprek
met aangesloten terreinbeherende
organisaties over een gezamenlijke
boscampagne. Vaak melden zich
Zeeuwen en lokale groepen bij de ZMf
met hun zorgen over voorgenomen
boskap, het verdwijnen van houtwallen of
de kap van kenmerkende bomen.
Wij ondersteunen burgers en gemeenten
met praktische tips voor het (helpen)
behouden van bomen. En we roepen
bosbeheerders en overheden op mee te
denken over hoe de afname van het
bosareaal kan worden gestopt, open te
staan voor nieuwe inzichten en nieuwe
verdienmodellen die passender zijn bij de
huidige vraag van de consumenten te
zorgen voor klimaatbossen, zodat
komende generaties kunnen genieten van
duurzame bossen.
In mijn vakantie heb ik verschillende
boeken gelezen over bomen die me tot
nieuwe inzichten hebben gebracht,
4 wantij oktober 2019
