2
3
14
17
20
22
23
24
fcmf
DE PAREL VAN ZEELAND
ZOEKT DE RUIMTE
Inhoud
Oosterschelde
\m
Inhoud en colofon
De parel van Zeeland zoekt de ruimte
De ecologische veerkracht van de
Westerschelde
Wat PFAS doen met Zeeland
en met ons
Vers water voor Veerse Meer
en Grevelingenmeer
Wandelen tussen de wisenten
Ambassadeurs natuurlijke
klimaatbuffers aan het werk
Opinie: Geef de Delta haar vrijheid terug
Berichten ZMf
De Voetafdruk
Colofon
De Oosterschelde is de parel van Zeeland. Ons Nationaal Park is het
resultaat van de eeuwenoude wisselwerking tussen mens, zee en de Schelde.
Deze rivier ontspringt in Frankrijk en kronkelt 350 km door België voordat ze
in Zeeland arriveert en overgaat in de Westerschelde.
Guido Krijger
Tessa Wartena
Tessa Wartena
Peter Louwerse
Willem de Weert
Willem de Weert
Guido Krijger
Gabi Sinke
Willem de Weert
JUNI 2022 nummer 146 jaargang 39 nr. 1
Het wantij is 'de draaiing of stilstand in het water, waar vloedstromen elkaar ontmoeten.'
Wantij is een uitgave van ZMf. Het blad wordt naar de leden van ZMf verstuurd. Bijdragen
kunnen in overleg met de eindredacteur worden ingediend. Auteurs zijn verantwoordelijk
voor de inhoud van hun artikel. Plaatsing in dit blad hoeft niet te betekenen dat de vermelde
meningen het inzicht van de redactie, het bureau of het bestuur van ZMf weergeven.
Redactie:
Hanneke van de Merwe (secretariaat), Bouke Kromhout van der Meer, Peter Louwerse, Guido
Krijger, Gabi Sinke en Willem de Weert (eindredactie). Met medewerking van Mascha Dedert,
Tessa Wartena en Gerda Spaander.
Redactiesecretariaat:
ZMf, Kousteensedijk 7, 4331 JE Middelburg
T. 0118 - 654 180 E. wantij@zmf.nl.
Vormgeving en productie:
Nilsson Agency, Goes.
Voorpaginafoto:
Zeilen op het Grevelingenmeer.
Foto: Loes de Jong.
RECYCLED
yf Tj»/ Papier gemaakt van
gerecycled materiaal
www.fsc.org FSC® C007225
klimaatneutraal
K door C02 compensatie
wantij juni 2022
Sepia s in de Oosterschelde. Foto: Bas van der Sanden
Guido Krijger
Ooit lag de rivierbedding van de Schelde
in wat nu de Oosterschelde is. Tot in de
middeleeuwen was de Oosterschelde
een vrij kleine rivierarm. In de loop der
eeuwen werd de invloed van de Noord
zee steeds groter en drong zout water
het land in. Er ontstond een dynamisch
spel tussen de Noordzee en de rivier de
Schelde. Een estuarium kreeg vorm.
Uitwisseling van slib, zand, zoet en zout
zorgden voor een enorme levendigheid.
De schorren en oesterbanken die
ontstonden waren destijds onze natuur
lijke bescherming als de zee in een
woeste stemming was. Door inpolder
ingen en het aanleggen van dijken heeft
de Oosterschelde in de laatste eeuwen
de huidige omvang gekregen.
Afsluiting
Talloze vloeden teisterden het land tot
men na de Ramp in 1953 besloot tot een
versnelde uitvoering van de Deltawerken.
Eerst was er sprake van een volledige
hermetische afsluiting, maar gelukkig
viel bij de Oosterschelde op het laatste
moment de keuze op een halfopen
pijlerdam. Hierdoor bleef enige eb-
en vloedwerking in de Oosterschelde
bewaard. Door de aanleg van de
Oesterdam en de Philipsdam werd de
Oosterschelde afgesloten van de
zoetwatergebieden landinwaarts.
Het karakter van de Oosterschelde
veranderde van een estuarium in een
zeearm, eigenlijk een verlengstuk van
de Noordzee. Het leven was ineens niet
meer zo vanzelfsprekend als je bewoner
was van het estuarium. Doordat de
rivieren geen zoetwater en slib meer
naar de Oosterschelde brengen en het
getij getemperd is, neemt de variatie
in leefgebieden en biodiversiteit sterk
af. De natuur had een eigen stem
nodig en die kwam er: het Nationaal
Park Oosterschelde.
wantij juni 2022