Dansen op de
diesel van
Prommelsluis
de herverkaveling op het eiland zijn intrede
en daarmee konden diverse nieuwe gemalen
gemaakt worden. Eén van die nieuwe gema
len was Prommelsluis.
Wier in de waslijn
Op 4 april 1958 werd het gloednieuwe diesel
gemaal Prommelsluis in werking gesteld; het
werd genoemd naar de vroeger daar gelegen
suatiesluis. In de volksmond werd het nieuwe
gemaal wel liefkozend 'de Prommel'
genoemd. Niet de laagste inschrijver had het
gemaal mogen bouwen. Voor die aannemer,
De Rouw, werd gewaarschuwd: hij was 'zeer
lastig', 'niet voor rede vatbaar', 'een onmoge
lijk mens', 'onhebbelijk en onbeschoft in zijn
Eeuwenlang was de wateroverlast in de
polder Schouwen een groot probleem. Het
centrale gedeelte van het eiland was laag en
nat. Inwoners noemden het gebied een zoute
spons. Stond er weinig water in de sloten,
dan kwam het kwelwater onder de dijken
even hard weer op. Al in de zeventiende
eeuw werden in de moerlanden op Schouwen
windmolens gebouwd om de natuurlijke ont
watering een handje te helpen. In 1845 kwam
daar nog eens de grote windwatermolen van
Fiaauwers bij die op een boezem uitmaalde.
Het allernatste gebied, het Prunjebevang,
kreeg een aparte bemaling. Drie suatiesluizen
spuiden vervolgens het water van die wind
watermolens op de Oosterschelde: de
Prommelsluis, de Jonge Sluis en de
Weversluis.
Toch bleven de problemen terugkomen. Hoe
harder men maalde, hoe meer de grond
door Hannie Kool
inklonk en hoe lager de moerlanden kwamen
te liggen. Het was dweilen met de kraan
open. Daarom kwam ook juist hier - waar de
nood het hoogst was - het eerste stoomge
maal van heel Zeeland. Dit stoomgemaal
Schouwen werd in 1877 gesticht bij Fiaauwers
en kreeg vijf stoomketels voor twee scheprad
machines. Diverse moderniseringen volgden,
een centrifugaalpomp verving de scheprad
machines - vol trots zei men dat het de groot
ste centrifugaalpomp ter wereld was - en de
electrificatie van Schouwen maakte definitief
een einde aan de stoombemaling op het
eiland.
Na de inundatie van 1944 en de water
snoodramp van 1953 was het duidelijk dat
forse verbeteringen in de afwatering nodig
waren. Al in 1946 was een ingrijpend afwate
ringsplan ter hand genomen, dat echter door
de ramp van 1953 werd doorkruist. Nu deed
waterwerker
14
december 1996
