Wat gebeurt er dan met het water? Als ze zelf
zien en ruiken wat er nog moet gebeuren voor
het water schoon genoeg is om weer terug te
stromen in de natuur, vergeten ze het nooit
meer. Ik wil kinderen lerend laten ontdekken,
ze kennis laten maken met de omgeving waarin
ze leven. Ik wil laten zien dat er aan zaken die
kinderen als vanzelfsprekend ervaren, meer
vast zit dan ze denken. Schoon water en droge
voeten in de polder; daar moet je veel werk
voor verzetten. Wat kun je er zelf aan bijdra
gen? Wat moet je vooral laten? Op deze manier
werken we aan een beter milieu in de toe
komst. Kinderen zijn nog te beïnvloeden en
staan nog open voor gedragsverandering. Bij
volwassenen is dat al een stuk lastiger.'
Ellende
Het doel dat Zeeuwse Eilanden zich - heel glo
baal - gesteld heeft, is dat alle kinderen van de
basisscholen in het gebied van het waterschap
tenminste één keer in hun basisschoolperiode
in contact komen met het schap: door een gast
les of een open dag, door te werken met een
leskist of door een excursie, meedoen met een
prijsvraag of anders. 'Wanneer kinderen met de
waterkist heel slecht zoet water onderzoeken
en daar alleen muggenlarven in vinden, dan zie
je ze denken: als die straks allemaal uitkomen,
is de ellende niette overzien. Zo kun je het
belang van goed waterbeheer duidelijk maken
aan leerlingen van de basisschool.' Het belang
van gemalen illustreert Hannie vaak met een
diepe schaal die Walcheren voorstelt en een
gietertje vol water. Zonder ingrijpen van het
waterschap stroomt al het water naar het mid
den van de schaal om daar vervolgens niet meer
weg te gaan: wateroverlast! Met simpele mid
delen doeltreffend ingewikkelde zaken uitleg
gen: dat is de kunst.
Het waterschap helpt middelbare scholen aan
lesmateriaal, Zeeuwse Eilanden verzorgt excur
sies en begeleidt projecten en helpt leerlingen
inde tweede fase aan materiaal voor hun werk
stukken. Hannie: 'Vorig jaar kregen we steeds
vragen overgetijdentabellen voor wiskundeles
sen als materiaal voor het maken van grafieken.
Het materiaal dat ik toen bij elkaar heb gezocht,
ligt nu in een archiefje voor een volgende keer.'
Gidsen
Sinds het voorjaar van 2000 werkt de afdeling
Communicatie met twee freelance gidsen die
helpen groepen rond te leiden over de rioolwa
terzuiveringsinstallaties (rwzi's), om nee als ant
woord op een verzoek voor een excursie te
voorkomen. 'Dat gaat heel goed. De twee
dames zijn heel enthousiast. Natuurlijk zijn er
ook wel eens lastige groepen bij, maar over het
algemeen is het heel leuk schoolkinderen over
een rwzi te leiden.' Het valt op dat de ouders
die meekomen met de excursies vaak de rond
leiding even boeiend vinden als de kinderen.
Volwassenen zijn net zo weinig op de hoogte
van de werking van een zuivering of het aantal
liters water dat vijf minuten douchen kost.
Volwassenen
De educatieve inzet van het waterschap heeft
weliswaar de hogere klassen van het basison
derwijs als primaire doelgroep, maar daar blijft
het niet bij. Hannie verzorgt ook cursussen voor
natuurouders: vrijwilligers die op hun beurt
weer waterprojecten organiseren op basisscho
len. De Milieu-Educatieve Centra (MEC's) van de
Bevelanden, Schouwen-Duiveland en
Walcheren verzorgen deze cursussen. Hannie:
'De twee dagdelen cursus die ik verzorg, vind ik
buitengewoon nuttig. De twintig natuurouders
die de cursus volgen, hebben zo'n grote uitstra
ling in kennisverspreiding: een echt sneeuwbal
effect. Deze ouders weten ook dat ze het
waterschap weer in kunnen schakelen voor een
leskist, een excursie of lesmateriaal.'
Buiten de natuuroudercursussen werkt Hannie
ook samen met de MEC's op andere gebieden,
vaak op projectbasis. Op verzoek van de MEC's
verzorgt het consulentschap IVN in samenwer
king met waterschap Zeeuwse Eilanden en
waterschap Zeeuws-Vlaanderen een
Watergidsencursus voor vakkrachten, waarvan
Hannie ook weer een deel voor haar rekening
neemt. 'Vooraf hadden we wat aarzelingen of
we de cursisten nog wel nieuwe stof te bieden
hadden gezien het hoge opleidingsniveau.
Maar het werkt heel goed. De cursisten werken
in groepen aan projecten. Die samenwerking is
een belangrijk onderdeel van de cursus.'
Actief
Steeds meer scholen en andere instellingen
weten het waterschap te vinden.
Duurzaamheid is een gevleugeld woord in de
huidige maatschappij; het waterschap is daarbij
een belangrijke schakel. Had Hannie verwacht
dat de educatieve medewerkers zoveel werk
'Ik wil laten zien dat er aan zaken die kinderen
als vanzelfsprekend ervaren, meer vast zit dan
ze denken.'
zouden krijgen toen ze ermee begon? 'Ik heb
het wel gehoopt. Ik wist dat natuur- en milieu
educatie een gat in de markt was voor Zeeuwse
Eilanden. Andere waterschappen hebben al
lange tijd fulltime educatieve medewerkers in
dienst. Tot dan toe werd er bij ons waterschap
wel geregeld een rondleiding gedaan over de
rwzi's, maar altijd alleen op verzoek van de
scholen zelf: passief dus. Nu benaderen we de
scholen actief. Per gebied schrijven we de scho
len een brief en bieden we onze diensten en
materialen aan. Daar krijgen we veel respons
op. En als ze eenmaal met het waterschap in
contact zijn gekomen, blijft het meestal niet bij
een eenmalig bezoek; ze komen terug. Ik heb
zojuist de scholen op Tholen geschreven. Ben
benieuwd wat daar van komt.'
september 2000
15
