Dit is de bunker die op ongeveer twaalf meter
van de duinovergang ligt. Het is een perso-
neelsbunker uit 1943 waarin ongeveer twintig
personen tijdens luchtalarm konden verblij
ven. Het model is ontworpen in 1939: heel
simpel, maar wel zeer doordacht. Zowel dak
als muur bestaat uit gewapend beton van
twee meter dik. De toegangsdeur weegt
850 kilo. Dit alles gaf destijds de garantie
'bomvrij'. Van dit soort zijn erop Walcheren
nog zes te vinden, maar deze is veruit de
beste. Alle deuren zijn intact en ook de tegel
vloer is authentiek.
Bovendien is de ligging uniek en zeer geschikt
voor het doel dat de Stichting Bunkerbehoud
ermee heeft: een indrukwekkend deel van
onze historie laten voortleven. Het interieur is
al opgeknapt, maar de buitenkant blijft zoals
het is. Deze bunker was, vóór hij door het
duinzand ontoegankelijk werd, in de jaren '50
en '60 in gebruik bij de Bescherming Bevolking
(BB) en functioneerde daarna nog als een
soort jeugdhonk en als schuur.
juni 2001
Primeur
Murk is enthousiast liefhebber van vesting-
bouwkunde. De Atiantikwall, de lange ketting
van afweer waar beide bunkers een kraal in
zijn, liep destijds van de Noordkaap tot aan de
Spaanse grens. 'De Atiantikwall is het grootste
project ooit op het gebied van vestingbouw.
Je kunt het qua belang en uitstraling gerust
vergelijken met de Chinese Muur'. Andere
landen zijn al veel verder dan Nederland met
het conserveren van dit werelderfgoed. 'Maar
het begin is er nu. Ik zie de medewerking van
het waterschap dan ook als een doorbraak.
Zeeuwse Eilanden heeft in dit opzicht echt
de Nederlandse primeur. Ik weet dat er bij
Noordwijk en Den Helder nu ook heel bevredi
gende contacten zijn met de waterschappen
daar om méér te doen met een paar prachtige
bunkers, dan ze alleen maar in het zand te
laten liggen.'
Natuur
Hoe zit het eigenlijk met - naast het belang
van duinen als waterkering - een andere
belangrijke functie van duinen: natuur?
'We hebben', vertelt Ruud Murk, 'over dat
aspect contact met de Stichting Duinbehoud,
die langs de hele Nederlandse kust over het
natuurbelang van de duinen waakt. Dat
contact loopt vooral via de gemeente Veere,
waarvan we trouwens ook geweldige mede
werking krijgen. Alles gaat in goed overleg,
dus ook met de Stichting Duinbehoud. Je kunt
gerust constateren dat ook deze belangen
elkaar niet bijten'.
Respect
De Stichting Bunkerbehoud is nu druk bezig
de beide Zoutelandse bunkers op te knappen
en als expositieruimten in te richten. In de
eerste bunker, aan duinovergang 't Pauwtje
gelegen, zal het verhaal van de Atiantikwall
op Walcheren te zien zijn. In de tweede,
bereikbaar na pakweg tweehonderd meter
over een flink stijgend voetpad, komt een
expositie over de bevrijding van Walcheren.
Murk: 'Het is eigenlijk vreemd dat nergens op
Walcheren een goede weergave van die perio
de te zien is. En het is echt een geweldig
indrukwekkend verhaal: bombardementen,
inundatie, landing van geallieerden, dijkherstel
en droogmaking.Ik heb ontzettend veel
waterwerker 10
RiMid Murk, voorzitter van de
wchting Bunkerbehoud, aan 1
de voetJtan de nieuwe trap
*1fi&7iaar de,pbservatiebunker
in dë-torTVêèkde Zoutelandse
duinen leidwjje letters 'St'
staan voorZSfêndig', waarmee
werd aangegeven dat deze
buiteereen veilige plek was
vóór bijvoorbeeld voor een
bombardement vluchtende
Duitse soldaten.
Hier werkt de
Stichting Bunkerbehoud aan
j het project 2 bunkers zoutelande
m.m.v. het Waterschap Zeeuwse
Eilanden en de Gemeente
Veere.
0118-625696
0118-625581
pr. bernhard
cultuurfonds zld
v s b - fonds
WERKGEB. ZLD