Riskante soep
met slierten
De risico's van de blauwalg op een rijtje
Floor Köhlen
Blauwalgen behoren tot de oudste organismen ter wereld: 3,5 miljard jaar
oud. Blauwalgen hebben een belangrijke functie in de ecologie van wateren.
Ze produceren zuurstof, nemen voedingsstoffen op en dienen als voedsel.
Maar er zijn ook blauwalgen die overlast kunnen veroorzaken. Dit geldt met
name voor de blauwalgsoort Microcystis. Naar de risico's van de blauwalg
wordt veel onderzoek gedaan en er wordt stukje bij beetje steeds meer
bekend. Reden om deze risico's eens op een rijtje te zetten. Want in het
beheergebied van waterschap Zeeuwse Eilanden komt de blauwalg immers
onder meer voor in de Oostvest in Goes, de Stelleplas in Heinkenszand, de
Vroonpias in Renesse en het aan Zeeland grenzende Volkerak-Zoommeer.
Blauwalgen, ook wel blauwwieren of cyano-
bacteriën genoemd, zijn altijd aanwezig in
zoete en zoute wateren. Als ze in kleine hoe
veelheden in water voorkomen, vormen
blauwalgen geen probleem. Pas als er een
massale groei van blauwalgen is, dit wordt
algenbloei genoemd, zorgen deze cyanobac-
teriën voor overlast. Een bloeiperiode kennen
we alleen in zoet water; in zout water komt
dit verschijnsel niet voor. Tijdens een bloeipe
riode van blauwalgen wordt helder water
troebel, en doordat er minder licht in het
water komt, verdwijnen waterplanten. Er is
een aantal voorwaarden voor het ontstaan
van deze algenbloei in zoet water. Blauwalgen
houden namelijk van rustig water, veel licht en
een watertemperatuur van 20°C. Als daarbij de
aanwezigheid van voldoende voedsel in de
vorm van stikstoffen en fosfaten komt, leidt
dit onvermijdelijk tot een massale algengroei.
Die voedingsstoffen zijn afkomstig uit de land-
'v
él -„v 'i - r -
bouw, of uit industrieel- of huishoudelijk
afvalwater.
Overwinteren
Er zijn diverse soorten blauwalgen. De algen
bloei, zoals we die bijvoorbeeld kennen in het
Volkerak-Zoommeer, bestaat voornamelijk uit
de blauwalg Microcystis. Dat is een potentieel
giftige blauwalgsoort. De Microcystis bevat
kleine gasblaasjes waardoor hij op het water
I «00
Groene soep van blauwalg in de Goese vesten,
zomer 2000.
-
.4
