een strak sieraad. Ik heb het in de
etalage gelegd en vanaf dat moment
liep het hard. Het bleek een gat in
de markt te zijn. Over het algemeen
hebben de mensen die het kopen
een Zeeuwse achtergrond, maar ook
Duitsers, Belgen en Amerikanen
lopen er mee weg. En als ik een
sieraad aan een Zeeuwse verkoop,
dan blijkt uit de verhalen al gauw
hoe trots de Zeeuwen zijn op dit
eeuwenoude handelsmerk."
Oud ontmoet nieuw
Vroeger droegen de mannen zilveren
knopen aan hun vest, soms wel
twintig op een rij en aan het boord
één gouden knoop. Later droegen
ze een paar knopen, verbonden
door een ringetje, op de boorden.
En hoe rijker de boer was, des
te groter de knopen waren. In
de vrouwendracht is het knopje
overal terug te vinden: op de
mutsspelden, op de veiligheidsspeld
voor de overslagdoek, op de
schortensluitingen, broches en op de
rijk gedecoreerde colliersloten.
Pronkstuk is de Zeeuwse
mansbroche. De stervorm lijkt
erg op de stervormige bladeren
van de bloem van de Astrantia, de
soortnaam van het Zeeuws knoopje.
In dit woord zit het Latijnse woord
'ster'. Dat zou kunnen verwijzen
naar de stervorm van de bloem. De
naam 'Zeeuws knopje' is misschien
ontstaan door de grote gelijkenis
van de bloem met sieraden uit de
Zeeuwse dracht. De rijke versiering
van de broche met tientallen
Zeeuwse knopjes lijkt op het scherm
van de bloem die ook is opgebouwd
uit vele kleine knopjes. Omdat de
mannen als eersten stopten met het
dragen van klederdracht, verdwenen
de prachtige mansbroches in kasten
en kluisjes. Gelukkig zien veel
vrouwen de schoonheid van het
sieraad in en dragen zij de broches
van hun man of voorvaderen weer
met trots. Sierde de mansbroche ooit
het sobere zwarte mannenkostuum
op, tegenwoordig schittert het op
menig vrouwenjurk. Zo blijft oud
nieuw ontmoeten.
Meer informatie
Boek: 'Van de goudsmid. De
historie en de ontwikkeling
van Zeeuwse en andere
streeksieraden'
P.J. Minderhoud. 24,50.
www.j uwelier minderhoud. nl
'Een doosje om te delen',
Silvia Wennekes. 30,-.
www. aterlierchaosnl
Galerie het moment,
Poststraat 28, Zierikzee.
www. galeriehetmoment. nl
Laat ons via communicatie
@scheldestromen.nl of via
Postbus 1000, 4330 ZW
Middelburg weten waarom u het
Zeeuws knopje zo bijzonder vindt
en maak kans op een exemplaar
van het boek van Minderhoud of
het doosje van Wennekes.
22
Boven: Bekijk de foto van rechts
naar links voor het ontstaan van een
knopje. Foto uit 'Doosje om te delen'
van Silvia Wennekes, technische
fotografie Ivo Wennekes.
Midden en onder: Het Zeeuws knopje
verwerkt tot een modern sieraad.
