Voor mij is de Zeeuwse polder niet
anders dan een polder bij Volendam
bijvoorbeeld." Op de vraag waar hij
z'n mooiste foto ooit gemaakt heeft,
antwoordt hij direct: "Ik denk dat dat
ergens aan de kust was."
Inhammen
Rob Groenland van het KNMI helpt
ons direct uit de droom: "Het licht
waar we het over hebben is niet
uniek voor Zeeland. Het komt ook op
andere plaatsen voor die zijn omge
ven door water. Rond de Biesbosch
en het IJsselmeer bijvoorbeeld." Hij
gaat nog een stap verder. Groenland:
"Het licht is niet uniek voor Neder
land. Aan de westkust van Dene
marken waar het drassig is en er
meer water is, kun je dit soort licht
ook hebben. Of bijvoorbeeld in het
Noordoosten van Engeland. Plaatsen
waar inhammen zijn, waar dus land
omgeven is door water, zoals bijvoor
beeld ook in Ierland enigszins is,
zijn te vergelijken met Zeeland. Het
is dus wel romantisch om het over
'Zeeuws licht' te hebben maar het is
niet uniek."
Het licht van 2012
Uniek of niet, het Zeeuwse licht blijft
trekken. De in Hongarije geboren
kunstenaar Krisztian Horvath (1976)
schrijft op zijn weblog: "Toen ik op
de AKI (Kunstacademie Enschede,
red.) zat, maakte ik een jaar lang al
leen maar landschappen. Tót ik een
keer met vakantie naar Domburg in
Zeeland ging. Daar werd ik verliefd
op de Noordzee. Die liefde is gebleven
en sindsdien is de zee uitgangspunt
voor al mijn kunst."
Jan Toorop en Piet Mondriaan zijn
wel de meest bekende schilders
die zich lieten inspireren door het
Zeeuwse licht. Op de werken van de
kunstenaars baden de paalhoofden,
duinlandschappen en zee in een hei
achtig licht.
Verstrooiing
Rob Groenland, meteoroloog bij het
KNMI, kan het verschijnsel duiden:
"Het licht heeft een andere tint.
We kunnen de intensiteit van licht
meten. Het licht dat we kennen is
van origine van de zon. In bepaalde
gebieden, zoals in Zeeland, zorgt de
omgeving van water ervoor dat er
een reflectie en verstrooiing van licht
optreedt. Hierdoor krijg je meerdere
lichtbronnen, het licht wordt minder
hard. Het wordt melkachtig of heiig.
Je kunt het vergelijken met een spie
gel waar zonlicht opvalt. Zo gaat dat
ook bij een vijver of wateroppervlak.
De moraal van het verhaal is dat als
je vanaf een eiland naar de omgeving
kijkt, het licht anders is doordat er
zoveel reflectie op het water is. Dat
verklaart waarom het licht in bijvoor
beeld het Oosten van Drenthe anders
is dan in Zeeland. Het komt door het
effect van het water."
Loeihard
Rudy Visser, als waterschapsfoto
graaf ook veel aan de kust te vinden,
houdt in tegenstelling tot Toorop en
Mondriaan niet van heiige luchten:
"Daar heb ik niet veel mee. Wat mij
aantrekt zijn strakblauwe luchten en
zon. Je ziet ze vaak de dag nadat het
geregend heeft, de luchten zijn dan
loeihard blauw en hebben stapelwol
ken." Hij kan het verschil wel ver
klaren: "Een schilder heeft niet voor
niks z'n atelier op het Noorden. Die
houden niet van keihard zonlicht."
Maar of het licht hier in Zeeland
anders is dan elders? Rudy is er hel
der in: "Ik ervaar dat absoluut niet.
13
Waterschapsfotograaf Rudy Visser:
"Wat mij aantrekt zijn strakblauwe
luchten en zon. Je ziet ze vaak de dag
nadat het geregend heeft, de luchten
zijn dan loeihard blauw en hebben
stapelwolken."