Camerawerk
Bram: "Voordat we gaan renoveren,
kijken we eerst waar eventuele
zwakke plekken zitten. Via rioolput-
ten gaat een camera de leiding in en
wordt er gekeken of de wanddikte
nog voldoende is en of er bijvoor
beeld ergens bij de voegen lekkage
is. Op basis hiervan kiezen we welke
leidingen eerst aangepakt worden."
Renoveren zonder te graven
Dat is nog maar het begin van een
technische klus. Veelgebruikte ma
nieren voor het renoveren zijn 'buis-
in-buis' of 'relinen'. "Buis-in-buis is
nog wel voor te stellen hoe dat gaat:
er wordt een nieuwe buis in de oude
buis geplaatst. Bij deze methode
verlies je best wat aan inhoud van
de leiding. Relinen werkt met een
soort nylon kous in de leiding. Deze
kous is met kunsthars geïmpreg
neerd en wordt vervolgens door
water- of luchtdruk tegen de wand
gedrukt. De hars hardt uit door
verwarming met water, stoom of uv-
licht en daarmee is de leiding gere
noveerd. Dat klinkt nu heel simpel,
maar is een spannende klus", vertelt
Bram. "Bij Terneuzen bijvoorbeeld
is er dertig uur gestookt voordat de
hars op temperatuur was."
Toekomst van de wc
"Gelukkig kunnen we met zo'n re
novatie weer vijftig jaar vooruit en
dat is meer dan voldoende. Je weet
immers niet of we tegen die tijd dit
stelsel nog wel nodig hebben. Ik denk
eerlijk gezegd dat we dan iets heel
anders doen met ons afvalwater. Mis
schien heeft ieder dorp wel een mini-
zuivering of hebben we droge wc's."
De zestien Zeeuwse rioolwaterzuiverin
gen zuiveren 144.000 m3 afvalwater per
dag. m
Het wordt de grootste innovatie
op medisch gebied ooit genoemd;
een goed werkende riolering.
Het is vanzelfsprekend dat dit
ondergrondse transportstelsel
werkt, toch komt er heel wat bij
kijken om het afvalwater bij de
Het rioolstelsel bestaat uit leidingen;
buizen met verschillende diameters,
lengtes en op verschillende diepten
zorgen ervoor dat al ons afvalwater
netjes wordt afgevoerd naar de
rioolwaterzuiveringen. Daar door
loopt het water een uitgebreid
zuiveringsproces en kan het weer
terug de natuur in. Per dag zuive
ren we ongeveer 4.000 tankauto's
vol afvalwater.* Gemeenten zamelen
het afvalwater in door de huisaan
sluitingen op het riool. Vanaf daar
stroomt het naar een zogenoemd
'overnamepunt'. Dat is een afgespro
ken punt waar het waterschap de
taak van de gemeente overneemt en
het afvalwater transporteert naar de
zuivering.
Zwaartekracht
"In Zeeland hebben we voor het
vervoeren van afvalwater twee
methoden", vertelt medewerker Bram
Wisse. "Mechanische riolering en
het zogenoemde vrijvervalstelsel. Bij
de eerste pompen we het afvalwater
door de buizen. Het vrijvervalstelsel
maakt juist gebruik van zwaarte
kracht om afvalwater te vervoeren.
Het is dan wel noodzakelijk dat
buizen precies op de goede diepte
liggen en op elkaar aansluiten.
Daarom renoveren we het vrijvervals
telsel preventief; om lekkage of inzak
kingen te voorkomen."
Dieptepunt
Onlangs is een deel van het vrijver
valstelsel rond Terneuzen gereno
veerd en dit jaar gebeurt hetzelfde in
Westerschouwen. "Dat zijn de enige
vrijvervalstelsels die het waterschap
in Zeeland heeft", vertelt Bram. "Ja,
en binnen bebouwde kom, waar de
huizen dicht bij elkaar staan is de
riolering ook altijd een vrijvervals
telsel. Wanneer de afstand te groot
wordt, is het niet meer mogelijk om
gebruik te maken van de zwaar
tekracht. Anders moetje wel heel
diep de grond ingaan." Het hoogste
punt bevindt zich boven de grond,
dat is de wc-pot, vanaf daar gaat het
afvalwater de grond in. Het laagste
punt ligt in de buurt van Zandstraat
(gemeente Terneuzen), die leiding
ligt 6,24 meter onder NAP.
13
Pagina 12: de nylon kous wordt
door de leiding getrokken onder de
Korte Blikstraat in Sluiskil. Met een
doorsnede van 1,38 meter is dit de
grootste leiding in ons werkgebied.
Dagelijks stroomt hier 6.400.000
liter afvalwater door naar de
zuivering in Terneuzen.
door Janneke Potter
Een
duik
in het
Scheldestromen lente 2014
Scheldestromen lente 2014
